Mengelmaren
Boekenbespreking
HERWORDING. Roman door Edward Vermeulen (Warden Oom). Drukkerij A. Gallet, Roeselare, 1911. Prijs: 2 fr.
Door dit verhaal heeft E. Vermeulen zich stellig als een onzer beste volksschrijvers laten kennen.
Een landelijke roman. De geschiedenis kan nagenoeg samengevat worden als volgt: Mon Verkest, die met zijn moeder en zijn zuster Clara op het Wilgenhof woont, is op 2n Sinksendag met Miel Tieghem en Berten Brabandt, twee jongelingen uit het gebuurte, op sleutergang door de velden. Er steekt leven en leutejacht in den boerenzoon Verkeert. Met zijn vrienden wedt hij dat hij Julie Breemeersch, een braaf meisje dat met zijn moeder in een net huisje teruggetrokken woont, zal kunnen ‘zat maken van hem’, maar door de deugd en de welgemanierdheid van het meisje dat hij onmiddellijk gaat groeten, geraakt hij er, tegen zijn verwachting, voor ingenomen, hij die enkel had willen schetsen.
Zijn huwelijksaanvraag wil moeder Breemeersch, niettegenstaande de bezorgde tusschenkomst van Clara en van den pastoor volstrekt niet aannemen. Zij wil er niets van hooren. Zij is boos op Verkest, die niet te best befaamd staat, maar die zich toch gebeterd heeft, die afbreekt met Orinda Dobbels, een boerendochter, om ernstig gemeend Julie's gunst te winnen. Ondertusschen sterft Mon's moeder en, na veel valsche verdachtmaking onderstaan en bewijzen van rechtzinnige verbetering en oprechtheid te hebben gegeven, redt Mon eindelijk moeder Breemeersch en zijn dochter tijdens een brand. Moeder Breemeersch is ten slotte gereed om de hand van zijn dochter aan den herwonden Mon te schenken.
Die zijn enkel de hoofdtrekken. Daartusschen leven en bewegen verschillende andere typen, zoo echt waar, zoo gansch gelijk er op het vlaamsche platteland genoeg aan te treffen zijn. Daarom is ‘Herwording’ wel zeker ‘uit ons volk.’ Men erkent er zoo goed onze huidige buitenbevolking in; ongetwijfeld is er nog niemand in geslaagd de zeden, de gebruiken, en ook de taal der landslieden zoo treffend weer te geven als E. Vermeulen. Op sommige plaatsen is de taal misschien wat al te volksch door uitdrukkingen die niet zoo in een letterkundig werk tehuis hooren. Maar dat ziet E. Vermeulen wel stilaan zelf beter in, en veel mag hij er zeker niet aan veranderen.
Een boeiend verhaal, en deugdelijk. Voor iedereen is het juist niet geschreven, maar indien het gelezen wordt door de menschen uit wier leven het gegrepen is - en die zijn talrijk in onze vlaamsche parochiën - dan zal het ontegensprekelijk goed doen.
A.C.