Biekorf. Jaargang 23

[p. 12]

Oud Vlaanderland

IV.
Kole de Frank
of
Frankisch Vlaanderland

IN 't jaar 615 onzer tijdrekening, woont Kole de Frank op een frankisch hof, dat na de velden, die 't omringt, Koleskamp genoemd wordt.

't Volk bestaat nog uit vrije boeren, 't zij dat ze als eigenaars eene hoeve bewonen, die bij den inval der Franken op den veroverden bodem gesticht wierd, 't zij dat ze door erfpacht eene hoeve bebouwen, die aan eenen grooten grondeigenaar toebehoort.

Op eenen schoonen zomerdag zijn vele gasten onder het scherp verheven strooidak, in de ruime woonhalle van Kole den Frank vergaderd.

Kole is een man van aanzien: hij maakt deel van de Rachimburgen die in de honderdschap het oordeel vellen en de honderdschap is eene afdeeling van de gouw, die de frankische gouwgraaf bestuurt.

Men verwacht den bruidegom van Hildegunde, de eenige dochter van Kole den Frank, die komen moet, om volgens oud germaansch gebruik, zijne bruid af te koopen.

't Is Willibald uit den stam der Bellingen: Kole kent hem niet, maar te Cortoriacum heeft hij met zijnen vader de overeenkomst gesloten en zooveel lof heeft hij van den voornamen jongeling hooren vermelden, dat hij verlangt om hem te zien en dat zijne dochter reeds haar hert aan den edelen bruidegom geschonken heeft.

Willibald reist op zijnen wagen, met zijne geschenken naar Koleskamp; het plomp voertuig is met ossen bespannen en de vierkante houten kas rolt op vier wielen, vier zware houten schijven, die uit een dikken boomstam gezaagd zijn.

Onder wege treft hij Badilo, van den stam der Emilingen,

[p. 13]

dien hij, op zijne veldtochten met de frankische koningen, leerde kennen en die van Cortoriacum huiswaarts reist.

Willibald straalt van welgezindheid, maar de ongelukken zijn bij de menschen en waar de oude romeinsche heirweg door een dicht en donker woud vaart, worden de twee vrienden door roovers aangevallen; in den razenden en bloedigen kamp wordt Willibald zoo erg toegetakeld dat Badilo verplicht is hem naar de vaderlijke hoeve terug te voeren, waar hij welhaast bezwijkt.

Voor zijne dood heeft hij Badilo verzocht de droevige tijding aan Kole te brengen en in zijnen naam aan de bruid vaarwel te zeggen.

_**_*

Men wordt ongeduldig te Koleskamp: 't is nu de vierde dag dat de gasten aan tafel vergaderd zijn en nog geen bruidegom te zien, geen spoor van Willibald Belling te ontwaren.

Een dienaar nadert en Kole staat op van tafel; een ruiter op een zwart peerd gezeten, met een bleek en droefgeestig gelaat, komt op den binnenhof gereden en Kole gaat hem te gemoet.

- Het spijt mij, spreekt de ruiter, dat ik u in deze omstandigheid kom stooren.

- Welkom, Willibald, welkom!... roept Kole uit, alhoewel hij een weinig verwonderd is dat Willibald alleen komt en zonder gevolg.

Nu volgt een vloed van groetenissen en woorden, die den ruiter de gelegenheid niet laten, nog een woord te spreken en de vermoedelijke bruidegom is gedwongen aan tafel plaats te nemen, nevens Hildegunde, die over van geluk is en schittert met haren kostbaarsten krans van amberpeerlen en hare fijnste kleedernaalden.

Gekookt rundvleesch en gezoden peerdenvleesch, schapenbouten en wildpasteien, hammen en hoenders bekoren de gasten in de gebruikelijke frankische schotels en 't gerstenbier schuimt in den grooten beker die gedurig rond-

[p. 14]

gaat, van den hoorn van eenen wilden os gemaakt en met zilver beleid is.

Van tijd tot tijd kijken de gasten verbaasd op naar den bruidegom die stil fluistert met Hildegunde en maar weinig van de spijzen geniet.

Die zonderlinge houding belet toch de vreugd niet en nog min de spraaklust van Kole, die met alle slag van maren en sagen te berde komt, en van spoken en geesten, van wiemkens en kabouters, van asen en trollen vertelt.

- En Loki, zoo fazelt hij, de god van de dood, is als een spook verschenen en als geest heeft hij de schoone Godelinde als zijne bruid medegevoerd.

Nu kijkt de bruidegom op: de zeise schijnt bijzonder zijne aandacht te wekken.

Wat later staat hij recht; Kole volgt hem ongeduldig naar den binnenhof der hoeve, waar zijn peerd te wachten staat.

- Welhoe, gij vertrekt, roept Kole uit.

- Ja, antwoordt de bruidegom; ik moet terug naar Bellingenheim, waar ik morgen moet tegenwoordig zijn.

- Morgen kunt gij ook gaan en dan uw vrouw naar uw hof van Bellingenheim medevoeren.

- Neen, mij bindt geene vrouw... de wormen verwachten mij... Ik ben door roevers vermoord... Morgen word ik met mijn zweerd, met mijne Francisca en dit mijn gewaad in 't graf neergeleid...

Daarmee bestijgt de ruiter zijn zwart peerd terwijl Kole, stom van schrik, aan den grond genageld staat en dan met zwaren stap, de feesthalle binnentreedt om aan de gasten de schrikkelijke tijding mede te doelen.

't Moet waar zijn, want den volgenden dag wordt de moord van Willibald wederom op het frankisch hof bevestigd, dat de verschillende gasten een voor een verlaten.

_**_*

Kole is nog meer bedroefd en vergramd als zijne dochter na eenige dagen verdwijnt.

[p. 15]

Wierd Hildegunde door den doode ontvoerd? Is een geest, een spook haar gemaal?... Welk treurig en bitter vooruitzicht de schoonvader te zijn van eenen weêrwolf, van eenen woudtrol, van eenen kabouterman?

't Moeten toch pogingen gedaan worden om Hildegunde in de omliggende wouden op te zoeken. Men heeft een peerd hooren vluchten... Zij kan niet ver zijn.

Als Kole nu in dien zin bevelen geeft, komt Hildegunde op den binnenhof gereden, nevens haren bruidegom, die op het zwart peerd gezeten is...

Hij ziet er nu niet bleek en zwaarmoedig uit, maar edel en voornaam, met zijne blauwe oogen die tintelen van welgezindheid, in zijn glanzend feestgewaad, met den groenen lijfrok, den kostbaren halsring en de prachtige kleedergespen.

Kole kan zijne oogen niet gelooven en beurtelings beziet hij zijne dochter en den vermoedelijken geest.

- Kole, spreekt de ruiter nu, ik ben geen geest, ik ben niet dood... Willibald is dood en begraven!... Ik ben Badilo, van den stam der Emilingen dien gij vijandig gezind zijt... Nooit zoudt gij mij, op gewone wijze, tot uwen schoonzoon aangenomen hebben... Nooit zoudt gij mij uwe dochter geschonken hebben... Daarom heb ik dezen list verzind nadat gij mij den tijd niet liet u de dood van Willibald te boodschappen, nadat ik met Hildegunde gesproken en hare gunst gewonnen had: hij wierd mij ingegeven door de spookgeschiedenis die gij van Loki verhaaldet!... Hier staat nu uw gelukkige schoonzoon, in levenden lijve; hij groet u minzaam en hoopt dat oude veeten vergeten zijn en dat hij in vrede en vriendschap zal onthaald worden.

Nog meer zullen de kwade geesten achterblijven en de heidensche toovergoden verdwijnen als eenige jaren later, 't licht der zalige tijding, ten frankischen hove van Kole verschijnt en dat Eligius, de muntenaar der frankische koningen, de blijde boodschap onder de Franken van Vlaanderen verspreidt!...

Bonn, Lentemaand 1909.

J. Claerhout.