Biekorf. Jaargang 21

De strijd

DAAR stond hij, latende nu voor eene pooze 't werk onaangeroerd en leunende met heel 't gewiekte van zijn forsig lichaam op zijne zware spade die diepe in den mulligen grond stak. Schoon was hij om zien midden den breeden akker wiens malsche eerde hij alreeds een einde omdolven had. Blootshoofd en barrevoets, 't lichaam enkel beschut door eene versletene panenbroek en een dun flaneelen hemd, zoo leek hij het trouwste beeld van dat ijzersterke boerenvolk, ongevoelig aan weder en wind, altoos bezig met en op het land waar 't zijn gansche bestaan doorbrengt.

Dat land was hem duurbaar geweest en nauw ter herte gelegen. Zijn vader zaliger had er zijn leven opgesleten en voor hem ook wellicht ging zulks het geval wezen. Hij zou er doende zijn van 's morgends tot 's avonds, altijd doende en vol bedrijvigheid. Eerst spitten en ploegen, dan zaaien, later oogsten, en weer later alles herbeginnen. Eene eindelooze opvolging van dagen en weken, van maanden en jaren; de dagen ongelijkig, de eene lastiger dan de andere, doch ieder brengende zijn bezigheid mede, zijn kommernissen en zijn zorgen. De jaren verschillende ook; wel eens voorspoedig en winstopbrengend, maar dikwijls toch rijk aan tegenslag en ongelukken. Hem immers lag 't lastige lot ten deele van den kleinen koeiboer die zonder verpoozing slaven moet om de kinders groot te brengen en den huispacht thoope te garen.

[p. 333]

Niettemin was de man lachende door 't leven getrokken niets te zwaar vindende, nooit denkende op de hardheid van zijn bestaan. Hij had zich altoos tevreden geacht de twee uiteinden van 't jaar aan elkander te kunnen knoopen, en 't was hem immer voorgekomen, zoo gelukkig te zijn als de rijkste boer van 't dorp die weiden en akkers bezat onafzienbaar lang, schuren proppend van voorraad en stallen vol kostelijk vee.

Die vrede met zijn lot was hem bijgebleven tot op enkele maanden, tot het oogenblik waarop in hem een nieuwe drift ontstond, de drift naar geld en goed, naar fortuin. Dan was het gedaan geweest met zijne rust; in zijne gedachten greep een plotse ommekeer plaats en wat hij eertijds lief had scheen hem nu onverschillig te zijn. Zijne wenschen, die voorheen nooit de uitgestrektheid der velden overschreden, waren meerder geworden; zijne begeerten groeiden aan en voortaan zou hij zich niet meer vergenoegen met 't mildlooze leven van 'nen geringen landbouwer. Hij wilde worden als zoo menigeen uit dezelfde streke, rijk aan landen, rijk aan vee en rijk aan geld. Dat woelde hem in den kop en hield zijne zinnen bezig gansche godsche dagen. Smachtender welde het verlangen op om te doen lijk die anderen daar van uit den omtrek. 't Kon pas eenige jaren geleden zijn dat zij de streke verlaten hadden, om te gaan wonen in dat verre geluksland. Eer zij naar Amerika vertrokken, waren 't schamele koeiboerkes lijk hij; ze bezaten schier nog min maar ze hadden sterke armen, taaien moed en eene onbuigzame wilskracht. Slag om slinger wrochten ze ginder, onverpoosd lijk ze 't hun gansche leven gewone waren. Het begin was moeilijk geweest, de arbeid ongemeen zwaar, vergende 't beste hunner krachten; de uitslag echter zoo wonder-heerlijk, dat de meesten de doeninge dien ze beboerden alreeds in eigendom hadden. En wanneer hij die even als zij, over sterke armen beschikte, aan moed en wilskracht niet te kort schoot, wanneer hij dan bedacht hoe hij 't zelfde had gekunnen, dan priemde in hem de spijt en hij voelde kwaad-

[p. 334]

heid op zijn eigen, treurnisse niet eerder de kans gewaagd te hebben. Hij wist echter dat het niet te late was en de begeerte verlevendigde om het nog te doen. Steviger nokte hem de bekoring naar Amerika te verhuizen en aldaar de weelde te gaan opzoeken.

En zoo verscheidene maanden reeds streed in zijne ziel de bitse strijd tusschen het blijven en het gaan; 't wierd eene pijnende afwisseling van veranderlijke neigingen, een martelend twijfelen tusschen den moedergrond en het vreemde land. Wel voorzag de boer dat hij eindigen zou met aan de bekoring toe te geven, maar de stonde der beslissing scheen hem moeilijk te bepalen. De gehechtheid voor 't kleine gedoe dat hij bewoonde lag diep in zijn hart geworteld en zou hem tegenhouden zoo lange 't in hare macht was.

't Was een einde in de lente nu en 't roerde alomme op den buiten, bij de blijde nadering van den zomer. Het docht den boer dat de velden nog nooit zoo schoone gelegen hadden; mocht het weder wat medewillen ze zouden den mildsten oogst leveren, want ze droegen diepe in hunne ingewanden de kiemen van eene wondere vruchtbaarheid en eene rijke levenskracht. Alles kwam hem nu zoo heerlijk voor. De akkers met hunne opgevende belofte van groei en bloeizaamheid, de meerschen vol wondere schakeeringen van 't helderste groen, en daar, rechte voor hem uit, het kraaknette boerderijtje dat hij pachtte en zoo wel bezorgde als ware 't zijn eigen geweest.

Boven dat alles spande de hemel zijn vlekkeloos blauw uitspansel en de gouden zonne sprenkelde overal 'nen malschen stroom van licht en warmte. Nog nooit had hij zoo volkomen genoten van de deugdelijkheid die wademde uit die velden en meerschen, uit dat zuiver geluchte en dien glarienden zonneglans. En diepe in zijn binnenste moest hij bekennen dat ook de moedergrond zijne aantrekkelijkheid en zijnen rijkdom bezat. Maar daar rees opnieuw voor zijnen geest de herinnering aan degenen die weg waren, opnieuw ontwaakte in hem de begeerte om te vermeer-

[p. 335]

deren, de drift naar geld en goederen. En zijne gedachten vaarden weeral van de streke weg en dreven naar het ongekende Amerika, het begoochelend oord van belofte!

Hij bleef leunen op zijne spade en liet voorts het werk liggen, verslonden in zijn gewichtige gepeinzen. Het hinderde hem gestoord te worden door de dorpsklokke die zilvertonig het noenuur klepte; als met tegenzin verliet hij den akker en keerde huiswaarts; zijn zinnen waren elders en hij merkte zelve niet hoe vóór hem uit de grijze leeuwerke de lucht inschoot, om ginder hooge, badend in 't zonnegestraal, te gaan zingen van de schoonheid der streke en de heerlijkheid van 't land.

J. Impe.