Biekorf. Jaargang 20

Engelschen

ALS 't winterweêr nu maar eindelijk eens ophoudt, dan zullen ze weêr afkomen, drukker nog en met minder tusschenpoozen dan gewoonlijk. In hun sweet homes moeten ze met honderden het bevelwoord al hebben opgevangen: Britannia, rule the waves en de brugsche straten! Honderden harten moeten aan 't kloppen liggen, in lang onderhouden verlangen naar den grooten dag der verlossing...

Met bonte benden zullen ze wel weêr in het station aanrollen en de stad, waarvan ze zich zooveel moois voorstellen, infladderen langs alle zijden, op zoek naar ‘curiosities’.

Niet zoodra zijn ze in een straat verzeild of de trapgevels vallen hen op. Ze verwekken werkelijk meer dan belangstelling: een bewondering die in licht stemgekweel wordt uitgefaseld. Hoe een stad er nog zoo ‘medieval’ kan uitzien, in de twintigste eeuw!

Meestal slaan ze recht door de ‘main street’ in. Ze houden wel eens stil, maar ze geraken toch verder. Elk heeft een Baedeker mede en onder 't gaan of staan, altijd in 't midden van de straat, steken ze de koppen bijeen om hem te raadplegen. Hoe ook niet in 't midden van de straat? Een tourist weet dat hij zooveel mogelijk het gaanpad moet schuwen. Daar is hij immers gedwongen de

[p. 217]

schoonheid recht boven 't hoofd over te slaan, en hier hindert het zeker niet: Brugge is een stad zonder beweging. Zoo staat het te lezen in hun boek. En bij de kathedraal is 't soms een rumoerig bijëngegons: of dit al dan niet de kathedraal of een andere kerk is; of ze niet best eerst de schilderwerken in S. Jans Hospitaal en deze maar later zouden gaan bekijken; hoeveel ze in globo voor de bende zullen moeten betalen; hoelang ze erin mogen vertoeven en wat dies meer.

En middelerwijl zijn er andere te zien, in andere straten en steegjes. Eenzame, op-oud-beluste wandelaars in de steegjes: sprakeloos treden ze voort, in diepgevoeld genot over de godshuisjes, over de Mariabeeldjes en over de pijpmutsjes der ouwachtige kantwerkstertjes. Andere kuieren langs de reien waar ze 't ook al zoo wonder vinden: de achterstoepjes der doodsche huisjes, de neêrhangende, teedere bloementrossen en de sneeuwwitte zwanen op 't pareldoorlaaide water, en de winkeltjes met old flemish pottery die ze, als een heel gelukkig buitenkansje op hun haast doellooze slenterijtjes, ontmoeten. What a nice city it is, what a strange one!

Ook in open rijtuig doorkruisen er de stad in alle richting. Zoo rustig en onbeweeglijk liggen ze aan tegen de blauwe rugleuning dat ze als dood schijnen; 't gebeurt ook dat de dames de ketting vasthouden waaraan een stoppelig, bruingrijs dashondje gebonden is. In casu zit dat hondje er heel voornaam en etiquette-gedwongen, rechtover op de andere rijtuigzate. Bij alle ietwat merkwaardige dingen heeft de koetsier traag te rijden, of ook stil te staan, naar gelang der omstandigheden. Soms stelt hij zich daarbij aan als diepgeleerd cicerone, boven alle wetenschap en kritiek: Zoo weten er eenigen, bij het benaderen van het houten huis: ‘Maison de Memlinc’, Genthofstraat, F, 7, te vertellen dat de groote schilder daar geboren is, en de woning nog heelemaal dezelfde is als die waar de beroemde man gansch zijn leven heeft doorgebracht met schoone schilderijen te maken. Dat kunnen ze ook in 't Fransch zeggen.

[p. 218]

Hoe prettig is het niet dit te vernemen en te zien, met eigen oogen te zien, op een paar meter afstand!

Niet allerminst zijn ze vergaard bij het standbeeld van Breydel en De Conink. Daartoe hebben ze meer dan éen reden. Vooraf is het standbeeld zelf niet zoo gauw afgekeken, met beide helden en met de torentjes en gothieke letters, onderaan in 't marmer gebeiteld. Maar 't heeft ook zijn utilitaristische zijde: hoe zoo? Ja, even wereldvergeten alsof ze in hun home waren, laten ze zich maar neer op de trappen, van waar ze een heerlijken, kalmbewonderenden blik kunnen opslaan naar den Halletoren. Nergens kunt ge beter zitten om het Belfort te bekijken, en je zit er gratis en gerust, buiten de storing en het gevaar van karren en wagens. Zoo waar is 't: chassez le naturel, il revient au galop.

Beurtelings kijken ze hun reisboek in en na elke nota die ze er vermeld vinden, staren ze met den vilten hoed in den nek, omhoog en dan weer in 't boek en zoo voort. Daar zitten ze veelal op hun eentje de verschillende zijden van de groote Markt te bestudeeren; het kodakje wordt er op gehouden en in één, twee, drie hebben ze beet wat hun meest bevalt.

Eventjes moeten ze nog boven op 't Belfort. De hooge omheining ziet ge zoo elken zomerdag op toevallige uren met een krans gentlemen- and ladieskoppen bezet; ze moeten er wel een dubbele voldoening door bekomen het schoone landschap te bestaren, wijl Longfellow's poëzie het hun dichterlijk en niet anders doet beschouwen:

Thick with towns and hamlets studded,
And with streams and vapours gray,
Like a shield embossed with silver.

En als de torenwachter het hun wel en degelijk met engelschen klemtoon heeft aangewezen: That is Ostend and that is Blankenberghe, dan komen ze naar beneden, zelfvoldaan zonder min of meer.

Letterlijk overal zijn ze, ook om en buiten de stad.

[p. 219]

Onder de lommerrijke gewelven der vestingdreven wandelen ze bedaard voort; langs de steenwegen naar Brugge toe gaan of komen ze met speelsche, luidruchtige hoopjes naar of vaneen spelletje lawn-tennis; op den oever van de vaart naar Damme heb ik er zien zitten met een onberoerde aandacht naar het uiteinde van hun vischlijn neêrturend; op de boot varen ze naar 't oude dorpje. Veel belangwekkends krijgen ze daar weêr al te zien en als men hun daar - louter onderstelling! - benevens dit alles den stoel zou laten zien, waarop Napoleon gezeten heeft na zijn decreet over het aanleggen der Damsche vaart, of een echten dertieneeuwschen ‘goedendagh’ die drie Franschen den kop verpletterd heeft, dan zouden ze nog om twee dingen meer opgetogen zijn. Maar 't is al heel wel en veel in 't landelijk dorpje, waar eens Margaretha van York's huwelijk werd ingezegend.

Gewoonlijk trachten ze zonder medehulp van anderen door de stad terecht te komen. Als zij u om een inlichting verzoeken dan moogt ge er zeker van zijn dat zij in de klem zitten. Dikwijls zult ge hun verlangen niet kunnen inwilligen. Wat ze vragen, bestaat niet meer of is u onbekend of is althans zoo ver afgelegen dat ge hun niet dienstig kunt zijn zonder er zelf een begeleidingstocht van, heen en terug, een half uur te moeten voor aanvatten. Zoo zullen ze vragen van de Markt uit op weg gesteld te worden naar het verre borstbeeld van Pickery; zoo zullen ze u ook hun vertwijfeling toevertrouwen na vruchtelooze opzoekingen naar de ‘Fleur de blé’: daar toch lag de dichter van ‘The Carillon’ slapeloos te luisteren naar het zangerige beiaardspel en de holle en doffe voetstappen van ‘some burgher home returning’. Tot de oplossing van dit laatste, voor mij toch netelig vraagpunt, werd ik verleden jaar aangezocht van wege twee neven van George Meredith, die nu pas gestorven is en wiens lijk te Dorking werd verbrand.

Vlijtige, ongedwongen reislieden zijn het zeker. Om menschen bekommeren zij zich niet, wel om zaken. Bij hun

[p. 220]

terugkeer moeten ze veel kunnen ophalen; ze weten meer over ons bloedeigen verleden en heden dan wij zelf, Hoevelen zijn er niet bij ons die eerst dan op het bij de hand liggende schoone bedacht geraken als ze zien dat tallooze Engelschen het hier, over zee, komen opspeuren!

Daartoe behoeven we ons niet te vermoeien, alleen opmerkzaam te worden op hetgeen we tienmaal daags voorbijstappen. Op reis zouden we ons natuurlijk niet kunnen of moeten meten met den Engelschman. De natuur zelf maakt hem tot knappen, onvermoeibaren tourist: Wat Shekburg zegt over den Amerikaan: is immers even goed op hen toepasselijk. Mager en taai.

A Yankee boy is trim and tall
And never over-fat, Sir.

10/7/09.

Arth. Coussens