Biekorf. Jaargang 18

[p. 387]

Mengelmaren

Guido Gezelle's Duikalmanak voor 1908, is verschenen bij den uitgever Jules Vermaut, Langesteenstraat, 28, Kortrijk.

Hij wordt onzen lezers aan onderstaande voorwaarden aangeboden:

1 ex.	-	1.00 fr.
12 ex.	-	0.90 fr. p. ex.
12 × 6 ex.	-	0.85 fr. p. ex.
12 × 12 ex.	-	0.75 fr. p. ex.

Inschrijvers gelieven aanstonds hunne inschrijving bij den uitgever in te zenden.

Schets van het Belgisch Handelsrecht door Lod. Dosfel en Will. van Eeckhout - XVI en 249 bl., bij Juul van Lantschoot, Dendermonde, of bij de schrijvers tegen 4 frank.

- Mijn doel is niet hier een grondige wetenschappelijke recensie te schrijven over dit boek, dat er enkel aanspraak op maakt te zijn: ‘een bondige schets van wat ieder koopman weten moet.’ - In een keurige taal geschreven, bondig en veel-zeggend, is het niet enkel een klare omschrijving van het handelswetboek, maar bevat het daarbij vele voorbeelden en formulen, die den leerling de voorstelling duidelijker maken, en den koopman of handelaar als af te schrijven voorbeelden kunnen dienen. Met een uitvoerige lijst achteraan van (Nederlandsch-Fransch-Duitsch-Engelsche) handelswoorden, is het alleszins geschikt ons als handleiding te dienen op de handelsscholen, in syndikalen van handelaars en reizigers of in middenstandsvereenigingen. Het zal een groot middel zijn tot vervlaamsching van de handelsrechtbanken en van den geheelen handel in 't algemeen, en dus medewerken aan het vervlaamschen van 't huishoudkundig leven in Vlaamsch-Belgie. - Het doel der schrijvers is te prijzen, en 't werk dat ze leverden is echt wetenschappelijk en degelijk.

Hun wensch zal zeker bewaarheid worden: ‘Moge het den Vlaamschen lezer nuttig zijn’.

A.D.G.

Al. Walgrave. De Blindgeborene. Een Evangeliespel. Hoogstraten, Van Hoof-Roelans, 1907.

Ik meen dat o.a. in ‘Hooger Leven’ over Al. Walgrave's laatste werk met lof gesproken werd. En iedereen weet dat ‘Hooger Leven’ lang geen dom weekblad is.

Rekening houdend met de betrachting van den schrijver, meen ik ook te mogen zeggen dat dit gewrocht goed geslaagd is. Want de dichter zelf waarschuwt den criticus vooraan dat geen tragische verwikkeling beoogd werd. Zoo werd de taak van den dichter veel ge-

[p. 388]

makkelijker maar de lof van den bespreker blijft ook sui generis. Door het afwijken hier en daar van de stoffelijk-strenge nauwkeurigheid in eenige historische of topographische punten werd het tafereel meer leven bijgezet: dat kan men zeker den schrijver niet euvel duiden. Niet zelden bevatten de lyrische brokken echte bezieling. Ten slotte dus iets dat Al. Walgrave's letterkundige bekendheid met recht en reden verhoogt, al zijn de ‘Stille Stonden’ voor hem een degelijker eeretitel.

G.V.

‘Philippe Wielant et l'instruction criminelle. Discours prononcé par M.R. Janssens. Bruxelles, Bruylant, 1907, pp. 21.’

Een allerbelangrijkst werk voor de geschiedenis der toepassingen van het strafrecht in de middeleeuwen is het welbekend boek: Praxis rerum criminalium, vroeger algemeen toegeschreven aan Jode Damhoudere, geboren te Brugge den 25 November 1507.

In 1872 vond M. Orts in de boekenzaal van de hoogeschool te Gent een handschrift, opgesteld en in 1519 geëindigd door Ph. Wielant, heer van Landeghem en Everbeek. M. Orts trachtte te bewijzen dat de Praxis van de Damhoudere niets anders was dan een afschrift of namaaksel van het werk van Wielant.

Sedert dien is er volop strijd onder de geleerden nopens deze zaak: sommige staan voor Wielant, andere voor de Damhoudere.

M.R. Janssens treedt op ten voordeele van Wielant. Dat de Damhoudere alleenlijk Wielant's handschrift wat veranderd en dan uitgegeven heeft, schijnt mogelijk en zelfs waarschijnlijk.

Mogelijk: Wielant schreef in 1519, toen de Damhoudere nog maar twaalf jaar oud was, en deze laatste gaf de Praxis uit in 1554. - Daarbij, in de zestiende eeuw, was men niet zeer nauwgezet, en voor afschrijverswerk schrikte men niet af.

Waarschijnlijk: De tekst van de Damhoudere komt heelemaal overeen met dien van Wielant: hier en daar echter werd iets veranderd. Bij voorbeeld: waar Wielant zegt wat er gedaan werd te Brugge, zijn geboortestad, daar zal de Damhoudere Gent in de plaats zetten; deze schrijver immers, in Brugge geboren, was uit Gent afkomstig; dan nog, waar Wielant, zinspelende op gebeurtenissen, die hij met eigen oogen gezien had, namen van rechters en ambtenaars aanhaalt, daar gebruikt de Damhoudere een nietsbeduidenden naam, zoo b.v. Socrates, enz.

Zoo dus, besluit M. Janssens, is Wielant, en niet de Damhoudere, de vader van het Vlaamsch recht.

Dit alles maakt het eerste deel van deze lezing uit. Daarna komt de korte inhoud van de voornaamste hoofdstukken uit Wielant's Praxis, en in een derde deel zullen rechtsgeleerden wellicht met belangstelling lezen, wat M. Janssens denkt over den tegenwoordigen toestand.

L.G.