Biekorf. Jaargang 15

[p. 241]

[Nummer 16]

Vel te kort en vel te veel

OVER eenige weken werd ik ontbôon bij eenen man, eenen echten martelaar, die, acht maanden te vooren, jammerlijk was verbrand geweest, op handen en beenen, door naphte die ontploft was en in brande geschoten. Zijne linke hand was genezen, maar op de gansche uitgestrektheid zijner twee beenen en dijen, waren er lange en breede wonden overgebleven, die met wild vleesch bedekt waren. Op overvellen en toegroeien was er geen peizen meer. 't Was al eenige weken dat Moeder Natuur geen eerde meer aan den dijk en brocht, en dat de huid-zoomen der wonden even verre verschêen bleeven. Moeder Natuur is slim: als zij geware wordt dat het werk hare krachten te boven gaat, zij scheidt er van uit, en zij laat het liggen voor een ander.

Dus, de man had vel te kort.

En 't eenigste dat er daarmêe te doen stond, was vel te gaan vragen aan iemand die vel te veel had.

[p. 242]

Iedereen heeft overschot van vel: snijdt gij eenen lap of een striepe vel weg, de wonde kan toegenaaid worden, om des willen dat de huid met wondere rekbaarheid begaafd is; wordt de gabbe opengelaten, de zoomen van de huid schuiven langzamerhand over de wonde, die in eenige weken tijds met nieuw vel bedekt wordt.

Hadden de wonden van mijnen lijder zoo groot niet geweest, ik had zeer gemakkelijk de huid van zijne armen en van zijnen romp kunnen veroorbooren: maar ik was zeker van niet toe te komen, en de man, als ik er hem van sprak, en vond maar kleen beschot in mijnen voorstel; het docht hem - en mij ook, ten anderen - dat hij al genoeg had afgezien, en vel genoeg kwijt was.

Na veel verzinnens en beramens, nam ik mijnen toevlucht tot zijne broeders, die daar voor mij stonden, een reke van zeven gezonde, kloeke, welgezinde jonkheden, hun voor oogen leggende: ‘hoe droevig de toestand van hunnen broeder was, hoe veel zeer hij doorstaan had acht maanden lang, hoe hij met zalven en smouten niet en kon genezen; en dat er geen kwestie en was van hun vel af te stroppen, zoo de keukenmeiden met paling plegen te doen, maar wel van hier end daar een kleen, dun velleke af te snekkeren van hunne arms, heel in 't vriendelijke; en dat het toch hun broeder was, en dat hun vel uit de familie niet en zou gaan’.

Zij stemden geren en gemakkelijk toe; en zij wilden met drij'n komen, maar twee was genoeg: een voor elk been: ‘Was er latertijds een derde noodig, voor de wonden der hand, menschen spreken menschen en wij bleeven de zelfde’.

Op gestelden tijd, wierden de martelaar en zijne broeders in slape geleid, alle drij even welgezind en preusch lijk prinsen.

De beenen van den eenen, en de arms van de twee andere wierden nauwkeurig gewasschen, afgespoeld en gereinigd. Het wild vleesch, dat de kranke wonden overdekte, wierd, bij middel van eenen snijdenden lepel,

[p. 243]

afgeschreept en weggevaagd, en zuivere doeken, in heet water gedopt, op de wonden geleid en gedrukt, om het bloed te stremmen. Als er maar hier end daar een fijn druppelke bloed meer uit en zimperde, wierden de twee gezonde broeders te keere gegaan. Dunne, smalle striepkes vel, met een vliemende scheers afgesneden uit de armen van den eersten broeder, dienden, ten getalle van veertig tot vijftig, om de wonden van het rechter been te dekken. Insgelijks, wierden de wonden van het linker been, met vellekes aan beide armen van den tweeden broeder ontnomen, overleid, overticheld en gevloerd.

Toen ik, twee dagen nadien, het verband afnam en vernieuwde, belette ik met blijdschap dat er geen een van al mijn vellekes - of liever van al hun vellekes - te kwiste gegaan was; ze lagen al, dichte tegen een, vast en stevig aangeplakt, gebroederlijk te blinken.

Twee dagen later, waren ze reeds bleekrood van verwen, een bewijs dat zij met het bloed van den genezenden martelaar reeds doorstroomd en gevoed waren.

Schrandere lezers zullen misschien bij hun eigen gezeid hebben: ‘Het gedrag van die twee broeders is alleszins zeer loffelijk; maar elk houdt aan zijn vel, en, zoo genomen dat die broeders hunnen dienst zouden ontzeid hebben, ware er geen middel geweest om de huid van 't eene of 't andere dier te benuttigen? De menschen, als men het wel ingaat, zijn toch maar dieren, met min of meer rede begaafd.’

Die lezers hebben misschien zooverre niet gepeisd: dat de huid van meest al de dieren met haar begroeid is. Maar dat ware nog het minste. Indien, volgens het vlaamsch spreekwoord, een luize in de pot beter is dan geen vet, zoo is voorzeker ‘vel met haar op, beter dan geen vel!’

Men heeft inderdaad, om groote menschenwonden te overvellen, de huid zoeken te ontleenen van oost-indische ratten, van konijnen, honden, kiekens en andere zachtmoedige, gewillige dieren. Maar om de waarheid te zeggen, al die 't aangegaan hebben konijnen-, ratten- of kiekenvel te bezigen, hebben er weinig voordeel in gevonden. Zulk

[p. 244]

vel schijnt aan te groeien, de eerste dagen, maar 't schelfert af, in korten tijd, om welhaast spoorloos te verdwijnen.

Op het zeggen van iemand die veel met puiden bezig is, heb ik eens puidevel gebruikt om eene groote beenwonde te genezen. Het vel van sommige puiden, aanzijds den buik, is helder en wit, en 't en staat geen haar op! Nu, mijn puidevellekes scheenen, de twee eerste dagen, ook te willen aangroeien; maar den vierden dag waren ze al ineengekruld en vervribbeld: onder ons gezeid, 't was een flimpe.

Men kan bijgevolge vel te kort en vel te veel hebben. Ik behoore daar nog bij te voegen, voor de aardigheid, dat er ook, alhoewel zeer zelden, lieden gevonden worden die maar rechts vel genoeg en hebben: geen te kort, maar geen te veel ook. E.H. Vanhee, zaliger, heeft in 't Manneke uit de Mane gewag gemaakt van een jongentje dat, in zaken van vel, maar nipte toe en kwam: als het zijne oogen toeneep, het ging al eenen anderen kant open, hetgene, voor dat arm dutske, eene oorzake was van onverdiende kwellingen en onvrijwillige buitensporigheden.

D^r Lauwers