Biekorf. Jaargang 10

[p. 346]

De bedrogen duivel

't IS al lang geleden, maar 't en is daarom niettemin waar gebeurd.

't Was kerremesse op eene parochie en 't kanon schoot al geheel den dag; 't ging 's avonds groote feeste zijn en een prachtig vierwerk. Vele weken te vooren en was er van niets anders meer gesproken, in herberg en op 't veld. Iedereen wilde er tegenwoordig zijn, en men lei zijn boontjes daarop te weeken. 't Was ook het geval met Grietje, eene kloeke struische boerenmeid. Zij woonde bij eenen rijken boer, al sedert hare kinderjaren; zij hadde vroeg hare ouders verloren, en zij wierd bij dien

[p. 347]

rijken boer besteed. 't Was een doorbraaf, werkzaam meisje, van haren meester zeer bemind, en van iedereen geacht. Sedert twee weken was zij reeds met de feeste bezig, zij zou er ook naartoe gaan. Met hare spaarpenningen, hadde zij een schoon kleed gekocht en eene nieuwe mutse, al gesneden en gemaakt naar den laatsten dracht. De langverwachte dag kwam aan en Grietje, die reeds twee, drie dagen al die nieuwe kleederen ontvangen hadde en betaald, haalde ze voorzichtjes uit de kasse, en legde ze schoon open, op eenen stoel, in haar kleen slaapkamertje.

‘Och!’ sprak zij, ‘wat zal het geestig zijn, dezen achternoene, al mijne kennissen en vriendinnen zullen er ook zijn. En die vreemde muzieken! En die kunstenaars, die koordedansers en andere kluchtigaards! Och, wat verlang ik toch.’ Zoo, zij kwam geestig en blijgezind uit haar kamerken en vloog aan 't morgenwerk. Nog nooit en hadde zij zoo vlijtig gewrocht, en bij ieder kanongeschot, bonsde haar herte, als wilde 't uit haar lijf springen.

De boer was naar de plaatse gegaan; 't was eene misse voor de gilde, waarvan hij de hoofdman was.

't Gerocht noen, en Griete had al haar werk gedaan; de tafel was gedekt en men wachtte naar de thuiskomst van den boer om seffens te eten. En dan, o, dan zou zij haar wasschen en optooien, met al die schoone nieuwe dingen, en naar de feeste gaan. Zij hadde reeds de toelatinge bekomen.

Eindelijk zag zij den boer komen in de dreve; Grietje liep nog zeere de koeien in de groote weide jagen, en kwam, rood gelijk een haantje, bijna tenden asem, naar binnen geloopen. Zij paste 't juiste met den boer.

‘Ah, Grietje,’ sprak hij, en hij schartte in zijn haar. ‘Gij weet dat wij morgen op den langen driesch moeten terwe zaaien. 'k En wete niet hoe dat 't mogelijk is, 'k en vergete niet gauwe iets en nochtans, nu al naar huis komen, is mij te binnen geschoten, dat de mest dien wij over drie dagen er op gevoerd hebben, nog in hoopen ligt. Dat moet, kost wat kost, nog vandage gebreed

[p. 348]

zijn, want 't is morgen te zaaien. Gij zult dus moeten, achter den noene, zeere den greep nemen en aan 't werk vallen. Daar en is niets aan te doen; 't werk gaat vóór alles.’

Grietje meende dat de aarde onder hare voeten scheurde. Haar schoon kleed niet mogen aandoen, hare schoone mutse, met roode en blauwe lintjes, en die feeste missen. Zij stond daar, en van rood wierd zij bleek, gelijk eene doode.

‘Toe, Grietje, laat ons nu zeere eten, en loopt dan zeere dien mest breeden; als gij daarmeê gedaan hebt, moogt gij dan naar de feeste gaan.’

Grietje en hadde geen honger, hare kele en mage waren toegesnoerd, en zij trok, al zuchten, naar haar kamerken en bekeek met betraande oogen hare schoone kleêren. Zij hadde reeds haren rok van roode wolle aangedaan, en nu moest hij af. Daarna deed zij hare ruwe baalschorte aan, en hare kloefen, en zij trok, al trekhielen, naar dien verwenschten driesch. Al gaan berekende zij hoelange zij wel zou moeten werken, om al dien mest te breeden, en zij moeste bekennen, dat, al wrocht zij nog zoo zeere, zij niet kon gedaan hebben vóór zonnenondergang.

‘Vaarwel feeste! Vaarwel schoone kleêren! Vaarwel leute en vermaak!’ zuchtte zij, en zij begost met tegenzin den eersten hoop open te smijten.

Zij was al eene ure bezig, en hadde al vele van hare kennissen plaatsewaard zien optrekken, met hunne beste kleêren aan.

‘Grietje, gaat gij niet naar de feeste?’ riep de eene. ‘Wordt uwe boer stapelzot, dat hij u, op zulke dagen, doet werken, 'k zou wel weten,’ riepen andere.

Dat en was al niet om Grietje te troosten, integendeel, haar hertje bloedde van langs om meer.

Almeteens, daar komt al over de velden een kleen mannetje gesukkeld en 't gaat recht naar Grietje. Wat aardig dingen! krom en scheef, al kreupelen en manken, in twee groote waterleerzen, een hoogen hoed en eenen langen, puntigen, grijzen baard. Grietje hadde het zien

[p. 349]

komen, en al schudden en rondsmijten met haren greep bekeek zij het bijna zonder ophouden. Zij en had er geen de minste kennisse aan, zij en had het nog nooit gezien. Zij moest bijna lachen, in al haar verdriet, om de aardige doeninge van dat ventje.

Als dat manneke nu bij haar kwam, glimlachte het en groette, maar, zoo aardig, dat 't meisje er van verschoot, zonder wel te kunnen zeggen waarom.

‘Dochter,’ sprak het, ‘gij zijt hier alzoo aan 't werk, terwijl de andere meisjes van het dorp volop aan 't feesten zijn.’

‘'t Is waar vriend; maar ik en ben geen meesteresse, 'k ben eenvoudige dienstbode, en met te doen wat men mij oplegt, ben ik streke; als ik hiermêe gedaan krijge, zal ik ook nog gaan, al ware 't maar voor een uurken.’

‘Gedaan krijgen, meisje, gedaan krijgen,’ zei het manneke al grijnzen in zijnen baard, ‘de zonne zal reeds onder zijn, eer gij hier mede zult gedaan krijgen, en bijgevolg zal de feeste zijn van bezijds uwen neuze; maar wilt gij met mij overeenkomen, ik verzeker u, dat gij binnen eene ure reeds op de feeste zult zijn, 'k heb ginder in den bosch vele makkers, die op mij wachten, ik zal ze roepen en, in een twee drie is het werk af en gedaan, wilt gij?...’

‘Van welke overeenkomste wilt gij spreken?’ vroeg Grietje een weinig verlegen, ‘ik en ben maar een arme dienstbode.’

‘Oh! ik en zal u niet lastig vallen,’ zei 't manneken, en zijne twee kleene oogskens schitterden, en zijn leelijk gezichte wierd afschuwelijk, ‘ik en vrage noch geld noch goed, ik en vrage alleenlijk maar, dat het eerste, dat gij morgen nuchten zult binden, voor mij zou zijn.’

De dochter dacht, 't eerste dat ik morgen zal doen, is strooibinden; als 't maar dat en is, een bondel strooi, 't en kan niemand schaden; 'k zal maar toeslaan.

‘En wel, 't is goed!’ zei zij, ‘gij zult het hebben; maar het werk moet zoo rap mogelijk, en wel gedaan worden.’

‘Gij zult tevreden zijn,’ sprak dat aardig gedraaisel en zijne oogskes blonken van blijdschap.

[p. 350]

Daarop haalde het een beenen dingsken uit zijnen zak en begon te schuifelen, en seffens kwamen er, van uit den bosch, wel twee honderd zulke kromme kleene grijze mannekens, allen gelijk gekleed, en ze begosten met handen en voeten den mest links en rechts te smijten en te bedeelen, dat 't niemand en zou verbeterd hebben. In de weerdij van tien minuten, was 't werk af, en zij verdwenen gelijk zij gekomen waren.

't Ventje zei nog, al weggaan, aan Grietje:

‘Gij ziet wel, vele handen maken licht werk, tot morgen.’

Dat was al zoo rap en zoo zeere geschied, dat 't meisje nog geen tijd gehad had om hare zinnen bijeen te, krijgen, en zij stond daar, verbaasd en verwonderd, te kijken; zij en kon bijna hare oogen niet gelooven. Eindelijk begost zij alles wel te overdenken.

‘Sapper de pinte,’ zei ze, ‘waren dat nu geesten of volk van d'onderwereld, die mij ter hulpe gekomen zijn?’ En zij overpeisde al de zeisels en vertelsels, die zij binst de wintersche avondstonden gehoord had. Zij had nog hooren spreken van geesten, die de menschen soms diensten bewezen, als ze in nood waren. Zij en hadde dat nooit kunnen gelooven, maar nu en was er geen twijfel meer mogelijk.

‘Nu, nu,’ zei ze, ‘dat manneke is met weinig tevreden, eenen strooibondel, laat ons nu maar zeere naar huis gaan. Binnen eene halve ure ben ik opgeschikt. Wat zal de boer aardig staan kijken, als hij mij daar zal zien op de feeste.’

Inderdaad, 't en leed al niet lange of Grietje, preusch en pret gelijk veertig, was op de plaatse en wandelde met vier of vijf gezellinnen, van het eene kraam naar het andere. Zij stond effen aan een kunstenmakerskot te lachen, dat de tranen langs hare kaken liepen, met de koddige spreuken en grappen van den hansworst, als de boer haar meende te herkennen.

‘Hoe zoo Grietje....’ peisde de boer, en hij wreef zijne oogen, ‘'t is nogthans zij, ja, ja.... en haar werk laten staan.... wacht een beetje.’

[p. 351]

Hij ging stillekens achter Grietje staan, klopte op haren schouder, en met een zeur en steur gezichte, zei hij: ‘Griete, hoor eens hier!’

De jonge meid verliet hare gezellinnen, en ging met haren meester tot buiten het gedrom.

‘En wel, Griete, hoe zijt gij hier? en uw werk?’

‘Mijn werk is gedaan, de mest is gebreed’, antwoordde zij gerust.

‘Hoe gedaan, zoudt gij, in eene ure, een werk kunnen verrichten, dat ten minste eenen halven dag tijd vroeg?’

‘En nochtans 't is alzoo, 't werk is gedaan, maar om de waarheid te zeggen, ik hebbe hulp gehad, men is komen een handje toesteken.’

En zij vertelde, met sluize en schroô, al wat er gebeurd was.

('t Slot volgt)

J. Leroy.