Biekorf. Jaargang 9

[p. 232]

Varsenaere

FORSTEMANN, in zijn Altdeutsches Namenbuch, en weet geenen weg met den oordnaam Brunadra uit de elfde eeuw, dat woord staat echter bij ons als bronader in de woordenboeken bekend.

Wij en vinden geene andere oordnamen die met ader samengesteld zijn als onzen dorpsnaam Varsenaere, dien wij als verschen ader, bronader van zoet water veroorkonden.

_**_*

Die naamreden is mogelijk.

Ader is aer in 't Middendietsch en mannelijk bij ons; Varsenaere staat als oordnaam in den derden naamval.

Versch van 't water gezeid heeft zoet, drinkbaar water te bedieden.

Als oude gedaanten van den naam komen wij de volgende tegen:

Virsnere bij Desmet; waar hij ze haalt, weten wij niet.

Versnara (1119) en Varssenaere (1207) bij Chotin.

In het Cartularium monasterii de Dunis, door de maatschappij l'Emulation uitgegeven, I bl. 611, vinden wij Versenare; in zijn laatsten wil geeft de Brugsche kruisvaarder, Flijp Warregaren, 20 solidos aan den disch van Versenare.

Ch valt dikwijls weg in 't Middendietsch; menigvuldige woorden met s voor sch bewijzen 't ten overvloede, bij Van Helten.

Versch luidt nu nog varsch te Brugge en in de omstreken.

't Woord luidt fersch, farsch in 't Friesch; in de streek, waar er friesche oorijzertjes gedregen worden zal men ook wel friesche klanken vernemen.

In taalwetenschappelijk opzicht en kan onze uitleg geene de minste moeilijkheid verwekken.

_**_*

Die naamreden wordt bevestigd, hoogst waarschijnlijk om niet te zeggen zeker, door den aard van den bodem te Varsenaere.

[p. 233]

Den 25 van Zomermaand lazen wij in de dagbladen dat M. Rutot, bewaarder van 's lands toogzalen van natuurkunde, te Jabbeke eene onderaardsche bron ontdekt had, die water genoeg gaf om Oostende en Brugge van drinkbaar water te gerieven.

Wij spitsen onze ooren: dat stond in verband met onze taalkundige navorschingen op de namen van Jabbeke en Varsenaere.

't Viel goed uit; wij en wierden in onze verwachting niet bedrogen.

Wij vernamen dat de ontdekking nu niet, maar over drie jaar gedaan wierd, als men den bodem peilde voor 's lands aardkundige grondteekeninge.

Onder Jabbeke, Varsenaere en Sint Andries, ligt er eene breede, onderaardsche waterlage, die hier en daar in bronnen en beken uit den grond komt geborteld.

De heldere vijvers van M. Jooris te Varsenaere hebben aan dien overvloedigen onderaardschen kwelm hunnen oorsprong de danken.

Door allertieren werken zijn vele dier borren nu verdoofd of verdoken, vroeger waren ze zichtbaar; 't water is zeer slecht in de kustvlakte; 't gezond, onderaardsch water sprong op uit den grond en 't boorde eene stroomende beke door de korste van den bodem; 't kwam als eene weldaad uit den grond gegoten en 't wierd door de germaansche bezitnemers onzer Vlanderen, met frieschgeverwde tonge, de jatbeke, de gietbeke, Jabbeke genoemd; in 't gebuurte verwierf een andere weldoende ader, die de bronnen voedde, den welgepasten name van Varsenaere.

J. Claerhout