Biekorf. Jaargang 9

Gekke Gooris
(Vervolg van bladz. 112).

X.

DE oude vijand, bijgenaamd de duivel, verwachtte intusschentijd maren van zijn volk, hoe zij 't bij de gebroêrs gesteld hadden. Maar 't en kwam niemand. Hij trok dan zelve op, om nieuws te vernemen. Hij zocht en herzocht, maar hij en vond maar drie diepe hollen meer.

‘Goed zoo,’ dacht hij. ‘Ze 'n hebben niet gelukt. 'k Zal 't zelve aangaan.’

En hij ging eerst bij koning Volkaard, gekleed gelijk eenen legeroverste ofte veldheer.

‘Ik hebbe gehoord,’ zei hij, ‘dat gij een groote vechter zijt. Ik ben ervaren in de krijgskunde en 'k zal u dienen.’

[p. 124]

Volkaard de Vechter ondervroeg hem, oordeelde dat hij een verstandig man was en nam hem in zijnen dienst. En de nieuwe veldheer leerde den koning hoe een leger moet ingericht zijn.

‘Eerst ende vooral,’ zei hij, ‘moet men veel krijgsvolk hebben. Gij hebt in uw rijk te veel nuttelooze lieden. Ge moet al de jongelingen zonder onderscheid inroepen en ge zult vijf maal zooveel wapenvolk hebben als nu. Daarbij moet ge allerhand nieuwe geweren en geschut hebben. 'k Zal u geweren bezorgen die honderd kogels met eenen keer schieten, en viermonden, die 't op grooten afstand alles in brande steken.

Koning Volkaard was ten uitersten voldaan. Al de jongelingen wierden ingeroepen, nieuwe geweren wierden gemaakt en nieuwe stukken geschut, en, korten tijd nadien, wierd den naburigen koning den vrede ontzeid. Zoohaast hij den vijand ontmoette, gebood Volkaard dat men zou schieten en, in eenen bliksemslag, was de helft van 't vijandig leger verbrand of anderszins om den hals gebracht. De naburige koning vroeg vrede en hij gaf zijn land aan Volkaard, die scheel wierd te zien, louter van vreugde en van hoogmoedigheid.

‘Nu zal ik den Indischen koning aanvallen,’ dacht hij.

Ja, maar die Indische koning had nog iets beters uitgevonden. Hij 'n deed niet alleenelijk de jongelingen inroepen, maar ook nog al de jonge dochters, zoo dat zijn leger nog veel sterker was als Volkaard's, en buiten al die kunstmatige schietgeweren en donderbussen die hij deed gieten, vond hij ook nog een slag van luchtschepen uit, daar de luchtschippers ontploffende bommen uit wierpen en nederwaards kogelden.

Volkaard trok dus tegen den Indischen koning, met het gedacht van hem gemakkelijk te overwinnen. Maar de kwade Indiaan en liet zijnen vijand niet eens binnen scheute komen; hij zond zijne krijgsvrouwen en zijne wapendochters in luchtschepen vooruit, en 't was mij een ware bommenregen, die geheel Volkaard's leger uiteen dreef. Volkaard's rijk wierd overwonnen en hij zelve liep weg, tot waar zijne oude beenen hem dragen wilden.

Als de duivel veerdig was met Volkaard, zoo vertrok hij naar Dikken Doken's land, in de gedaante van eenen koopman en hij begon daar dadelijk handel te drijven. Hij gaf groot geld voor alle dingen en 't volk liep zijn huis omverre achter de groote winste. Daar wierd zoo veel groot geld gewonnen dat al de achterstellige belastingen ingekort en de loopende regelmatig betaald wierden.

Dikke Doken was uit der maten blij: ‘Ik ben den koopman dank schuldig,’ zei hij, ‘nu zal ik van langs om rijker worden.’

En hij ging nieuwe ondernemingen aan: hij wilde een nieuw slot bouwen. Hij liet dus uitklinken dat 't volk hem mocht timmerhout en bouwsteen toevoeren en voor hem arbeiden. Bovendien beloofde hij goeden loon, meenende dat 't volk met groote hoopen zou toekomen. Maar, te zijner grooter verwonderinge, zag hij dat

[p. 125]

het timmerhout en de steenen naar den koopman gedaan wierden en dat al 't volk bij hem ging werken.

Dikke Doken sloeg het geld en den loon op en de koopman deed het ook. Had Doken veel geld, de koopman had er nog meer en hij haalde de overhand, want Doken en kon zijn slot niet bouwen.

De koning wilde daarna eenen grooten lusthof maken en hij liet het den volke weten, maar niemand en kwam er om te werken. 't Volk stroomde naar den koopman die eenen grooten kom liet graven.

't Wierd winter en koning Doken wilde hem eenen schoonen overjas van vossenvel doen maken. Overal deed hij geld bieden, maar zijne boden kwamen terug en zeiden: ‘Nievers geen vossenvel te vinden! Al het grauwwerk is opgekocht door dien rijken koopman die geheel den vloer van zijn huis met vossenvel heeft doen beleggen.’

En als de koning wederom peerden noodig had, kreeg hij ook de mare dat al de peerden door den koopman opgekocht waren.

Al dat hij begeerde of aanging, 't en lukte niet. Niemand meer en wilde er iets doen voor hem, en de belastingen alleene wierden hem nog betaald.

Hij vergaarde dan zoo veel goud, dat hij 't niet meer waar leggen en wist, maar hij stelde 't nu nog kwalijker. Nauwelijks kon hij zijnen nooddruft bekomen. Al zijne dienaars hadden hem verlaten, en, als hij zelve naar de markt ging om eetwaren te koopen, hij en kon geene krijgen. Te huis komende, wierd hij gram en joeg hij den koopman uit zijn rijk. Ja maar, de man bleef bij de reeningen wonen en de zaken gingen gelijk vroeger.

De koning stelde het van langs om slechter en hij bleef dikwijls geheele dagen zonder eten in zijn bedde liggen.

Op eenen gewissen dag kwam Volkaard de Vechter tot hem, zeggende: ‘Komt mij ter hulpe! De Indische koning heeft mij mijn land en al mijn goed ontnomen.’

‘En ik,’ zei koning Doken, ‘ik en hebbe nog in geen twee dagen g'eten.’

XI.

Als de oude duivel 't nu zoo verre gebracht had met de twee broers, vertrok hij naar Gekken Gooris. Hij had de gedaante van eenen veldheer en wilde koning Gooris overhalen om een leger in te richten.

‘'t En betaamt geenen koning,’ zei hij, ‘dat hij geen leger en heeft. Laat mij doen en 'k zal ik u algauwe een leger tot stand brengen met uwe onderdanen.

‘'t Is mij al wel,’ zei Gekke Gooris, ‘en leert ze maar schoone zingen: ik vinde daar veel vermaak in.’

[p. 126]

De oude duivel reisde om het land om vrijwillige krijgslieden in te lijven. Hij liet weten dat alleman zoude aanveerd worden en dat elk zou eenen pot brandewijn en eenen rooden hoed krijgen, met eene lange veder op.

De Gekken stelden 't aan een lachen.

‘Wij hebben zoo veel brandewijn als wij begeren,’ zeiden zei ‘en onze vrouwen kunnen ons roode hoeden maken ook, ja zelfs gestriepte, als 't er op aankomt.’

En niemand en liet hem inlijven.

De oude duivel ging naar Gooris.

‘Uwe gekken en willen geen vrijwillige krijgslieden worden’ zei hij: ‘wij zullen moeten 't geweld gebruiken.’

‘'t Is mij al wel,’ zei Gooris: ‘gebruikt geweld.’

En de oude duivel liet weten dat al de Gekken hen moesten inlijven en dat al die weigerden zouden dood gedaan worden.

De Gekken gingen naar den veldheer:

‘Gij zegt, is 't dat wij ons niet en laten inlijven, dat wij zullen dood gedaan worden, maar ge'n zegt niet wat er van ons zal geworden als wij zullen in 't leger zijn. Men zegt toch dat het den krijgslieden hun ambacht is van dood gedaan te worden.’

‘Dat is 't ook!’

Als de Gekken dat hoorden. ‘Wij en zullen niet optrekken,’ zeiden ze. ‘Wij worden nog liever thuis dood gedaan als elders.’

‘Wat zijt gij toch driedobbele Gekken!’ riep de oude duivel: 't kan gebeuren dat 't krijgsvolk dood geschoten wordt, maar zij hebben ook het vooruitzicht van hun leven te behouden, terwijl de koning ze zonder twijfel zal dooden, is't dat zij nieten gehoorzamen.’

De Gekken overwoegen die zake en gingen toen naar koning Gooris.

‘Gij hebt eenen veldheer,’ zeiden ze, ‘die ons allen in 'tleger wilt: laten wij ons inlijven, zegt hij, 't en is niet vaste dat wij zullen gedood worden; maar, gehoorzamen wij niet, de koning zal ons dooden.’

Gekke Gooris begon te lachen:

‘Wat beteekent dat nu?’ riep hij uit.

‘Ware 'k niet gek, ik alleene zou u alleen kunnen dood doen!

Nu en hebbe ik daar geen zin toe!’

‘Zullen wij ons laten inlijven?’

‘'t Is mij al wel,’ zei Gekke Gooris, ‘doet dat ge wilt.’

En de Gekken gingen naar den veldheer en zij lieten hem weten dat zij allemale weigerden.

De oude duivel zag dat het alzoo niet gaan en kon. Hij ging naar den koning Tarakakanski, bij wien hij wel ten huize was.

‘Laat ons tegen koning Gooris te velde trekken,’ zei hij;

[p. 127]

in zijn land en is er geen geld, maar er is overvloed van graan, vee en andere rijkdommen.’

En koning Tarakakanski trok te velde met een machtig leger.

Gekke Gooris ontving de mare: ‘Koning Tarakakanski komt af om u te bevechten.’

‘'t Is mij al wel,’ zei hij, ‘laat hem komen.’

Tarakakanski komt over de reeningen en zendt zijne brandwacht, om Gooris'ens leger op te zoeken. Nievers niets te zien, en men hoort van geen leger.

Tarakakanski laat de dorpen bezetten. De Gekken van beide geslachten komen uit hunne huizen en staan verbaasd te kijken. Hij pakt graan en vee en de Gekken laten 't hem doen, zonder tegenzeg.

En alzoo gaat het in al de dorpen daar de vijand toekomt: overal wordt hij wel ontvangen.

‘Beste vrienden,’ zeggen de Gekken, ‘is 't dat ge te letter hebt te uwent, blijft hier bij ons voor goed en voor altijd.’

Tarakakanski's volk trekt altijd verder op, zonder een ander leger te ontmoeten. Dat begint hen te vervelen en ze gaan naar hunnen koning.

‘Dat en is hier geen doen,’ zeggen ze, ‘wij en kunnen niet vechten. Zendt ons naar een ander land. Hier zouden wij wel mogen in de lucht kappen en schieten.’

Koning Tarakakanski wordt kwalijk gezind. Hij beveelt geheel het land in te nemen, al de dorpen te vernielen, al het graan te verbranden en al het vee dood te slaan.

Dat wordt uitgevoerd.

De Gekken lieten 't al gedwee gebeuren, zeggende alleenlijk: ‘Waarom doet gij ons kwaad? Waarom vernielt gij ons goed? Hebt gij iets van noode, neemt al dat gij wilt en gaat in vrede.’

En ten slotte kreeg het leger den walg van zulk een boosdadig werk, en 't vertrok.

('t Vervolgt)