Biekorf. Jaargang 9

Pervyse

IN een oud stuk uit het klooster van Eename, lezen wij van een oord in 't bloote dat Paradisus genoemd wordt.

't Is de oude naam van Pervyse: Dit en laat geen den minsten twijfel over.

Pervyse is eene Romaansche afleiding van Paradisus.

Slaat den woordenboek van Brachet open en onder 't woord parvis vindt ge dat de d van Paradisus wegviel, dat daardoor het oudfransch woord paraïs tot stand kwam, dat a tot e verzachtte en paraïs pareïs wierd, dat er in pareïs, evenals in oude fransche woorden, welluidendheidshalve eene v wierd ingelascht.

Vandaar kregen de Franschen parevis en, door het wegvallen der e, parvis.

De oude naamgedaanten van Pervyse zijn Paradisus, Parevis, Parvisia, Pervise, welke ons eenige dier bovenstaande Romaansche klankverwandelingen vertoonen.

_**_*

[p. 89]

En Paradisus, wat is dat?

Wel, dat is een begraafoord en 't bestaat nog zulk een te Pervyse onder den naam van Hemelrijke.

De stammen die hier vroeger woonden, moesten ergens begraven worden.

Eerbied voor de dooden bestond bij alle volkeren, in alle tijden; daarom is de gedachtenis der doodenakkers dikwijls bewaard gebleven.

't Is genoeg bekend bij de Walen, en min bij ons, dat een Hemelrijk eene oude begraafstede is.

In vele hemelrijken bij de Walen, ook in 't hemelrijk van Wals-Betz, niet ver van Landen, heeft men kostbare Roomsche en Frankische oudheden uitgegraven.

_**_*

- Zoo dat ge vermoedt dat het hemelrijk van Pervyse 't onderzoeken weerd zou zijn?

- 't Is reeds onderzocht, en onder het delven, heeft een ouderling verteld, dat er op 't hemelrijk van Pervyse vroeger eene hoogte lag, en dat die hoogte afgevoerd wierd om eene nabijgelegene weide op te hoogen. Aldus is alle spoor van de begraafstêe verdwenen.

_**_*

De lezers van Biekorf zouden ons eenen grooten dienst kunnen bewijzen.

Dat zij eens naspeuren, op de dorpen in de oude landboeken en de overleveringen, of er geene hemelrijken of heidensche kerkhoven bekend en zijn.

Daar zijn reeds drie heidensche kerkhoven aan 't licht gekomen, dit van Pitthem, dit van Ramskapelle, hetwelk de eigenaar belet te onderzoeken, en dit van Denterghem bij de Peperlabeke, dat waarschijnlijk ook wierd afgevoerd om den neêrkant van 't stuk land op te hoogen.

't Zou zonderling zijn, bestonden er nevens de menigvuldige heidensche kerkhoven van 't Walenland en van Vrankrijk, maar drie heidensche kerkhoven in West-Vlanderen.

J. Claerhout

[p. 90]

De Pervysenaars, en hunne gebuurs, heeten het dorp Pervyse, Provizie, en zij weten daar eene naamreden toe. Valparaiso, in Chili, hiet ook Pervyse, in verledene tijden, te weten Val para(d)iso. Daar was vroeger eene Hemelrijkstrate, langs dewelke men uit de Oliebane, rechts inslaande, naar de Sente-Kruisveste ging, te Brugge. Was de geboortename Heemerijck vroeger niet Hemelrijk, evenals Mattelaere, Martelaere was?

G.G.