Biekorf. Jaargang 9

[p. 61]

Mingelmaren
Geloofsboden uit Westvlanderen

't IS te Kortrijk dat Hendrik Beck, den 1sten in Lentemaand 't jaar 1874, geboren wierd en dat hij opgroeide tot in zijn 13de jaar. In 1887 ging hij thuisliggen in 't collegie van O.L. Vrouwe, te Doornijk, dat door de EE. VV. Jesuiten bestierd wordt. In zijne leerjaren toonde hij eene groote en standvastige werkzaamheid, maar dat werken ondermijnde zijne gezondheid, bij zoo verre dat hij in het jaar 1892 zijn leeren uit die reden moest onderbreken. Maar, was het lichaam krank en flauw, zijn wille was vroom en sterk en 't kwam alzoo dat hij ten jare 1893 toch in 't nieuwelingshuis van 't Gezelschap Jesu te Aarlen zijne blijde intrede deed. Daar diende hij tot voorbeeld aan zijne medegezellen en zijne gedachtenisse is er in zegen gebleven, uit reden van zijn buitengewonen ijver, waarmede hij de armen die door het huis verpleegd of geholpen waren, wist aan te trekken en te onderwijzen.

In Zaaimaand 1896, moest hij naar Leuven de wijsheid gaan leeren. Sinds lange reeds hadde hij de stemme des Heeren in zijn binnenste gehoord, die hem tot het verkondigen van zijnen heiligen naam bij de heidenen en de ongeloovigen uitnoodigde; ook en is het niet te verwonderen dat hij, in Nieuwjaarmaand 1897, al voor den vijfden keer, aan zijne oversten vroeg om als zendeling naar Congoland gezonden te worden.

Slechte maren immers waren alsdan uit de gouwe van Kwango toegekomen, de dood had wederom eenen geloofsbode weggemaaid, en alzoo getoond tegen welke gevaren het leven van eenen zendeling te strijden heeft. Maar dit en verschrikte onzen moedigen jongeling niet, die gereed was om zijn leven voor zijnen Goddelijken Meester ten beste te geven; hoe dreigender de gevaren voor zijnen geest oprezen, hoe driftiger hij naar het zendelingsleven smachtte en verlangde. 't Is hetgeen hij schreef te dier gelegenheid.

‘Als er uit de zendingen slechte maren komen, als de dood ginder verre de werkers nedervelt, 't is dan dat alwie geloofsbode begeert te worden, hem aan zijne oversten moet aanbieden. Dat heb ik gedaan in alle eenvoudigheid.’ Zendeling worden en sterven voor Christus, dat was voor onzen moedigen jongeling geheel eenvoudig. Ook was zijn geluk onbeschrijvelijk toen hij, veel eerder dan hij het had durven verhopen, het nieuws mocht vernemen dat het verlangen van zijn herte en zijn leven ging voldaan worden, en dat hij de wilden van Africa mocht te gemoet snellen.

Moedig dan en vol hope scheepte hij den 6den in Hooimaand te Antwerpen in. Hij reisde op het stoomschip dat Albertville genaamd is, en waarop Hoogsteerweerde Heer Van Ronslé, Bisschop

[p. 62]

van Congoland met verschillige andere geloofsboden, alsook vijf zusters van liefde van Gent de overvaart naar Congoland deden. De reize was, naar het schrijven van onzen jongeling zelve, allergunstigst en van God bijzonder gezegend. Den 28 of 29 in Hooimaand landde hij in Congoland aan. In dit aangenomen en vierig verlangde vaderland, zoude hij werken en zorgen, om zielen naar den hemel te zenden. Maar bijna het eerste werk dat hij te verrichten had, gelijk hij zelve schrijft, was zijne geknakte gezondheid te bezorgen, en zijne ziel moeste de eerste zijn die zoude ten hemel vliegen!

De kwale immers die aan de wetenschap der geneesmannen ontsnapt hadde, greep onzen jongeling zoo plotseling en zoo ongenadiglijk aan, dat er na eenige maanden geene hope meer en was om in Congoland nog ooit te herstellen. Misschien zoude eene gematigde luchtgesteltenis hem deugd doen en het vaderland zoude misschien zijne bezwijkende krachten helpen opbeuren. Al begeerde onze jongeling in Congoland te sterven, al was de reize gevaarlijk en kostelijk, toch is het leven van eenen geloofsbode nog duizendmaal dierbaarder in de oogen van de heilige Kerke en van hare dienaars, en daarom zoude men beproeven den jongeling eerst naar Las Palmas over te voeren en van daar later, als 't God beliefde, naar Belgenland.

't Was in 't begin van Wintermaand 1897 dat hij, met zijn kranke lichaam en gebroken herte, zijn geliefde Congoland verliet om op het schip, dat Coomassie is genaamd, Las Palmas te bereiken. Hij kwam daar uiterst ziekelijk toe en wierd in het gasthuis van die stad verzorgd, tot dat hij er op den 30sten der zelfste maand zijne ziele in de handen van zijnen Schepper wedergaf.

's Anderendaags wierden zijne stoffelijke overblijfsels, in 't bijwezen van verschillige Belgen, van wel twintig priesters en een menigte volk, plechtiglijk ter aarde besteld.

Al wierden de beenderen van dezen jongen christen held in vreemden grond geborgen, God verleene zijne ziele de oneindige genuchten van het hemelsch vaderland!

(Naar Précis Historiques 1897, blz. 434 en 1898, blz. 60 vgg).

C.D.L.

Hoogeerweerde Heer Lodewijk Lootens, van Brugge.

DEN 27sten in Lentemaand 1827 wierd Lodewijk Lootens te Brugge uit een deftig burgersgezin geboren. Het kind groeide op in wijsheid en in verstand, voor God en de menschen, en ging latijn leeren in het toenmalig collegie van den Duine, binnen zijne moederstad. Hij volgde er de leergangen van 't jaar 1840 tot 1846 onder het bestier van den Eerweerden Heer Vande Putte, die later kanonik en deken van de christenheid wierd te Kortrijk. Eene

[p. 63]

teedere gezondheid en liet onzen Vlaming niet toe, al de krachten van zijnen geest naar wensch en hertelust in zijn werken en leeren te gebruiken, maar de helderheid van zijnen geest en de goedheid van zijn hert straalden door in geheel zijne handelwijze. Ook en was er niemand verwonderd te vernemen dat hij, in 1846, na zijne latijnsche leergangen voltrokken te hebben, den weg insloeg, dien Gods stemme hem aanwees, den weg, die naar het lastig maar eervol leven van eenen zendeling leidt.

Na eenige jaren bereidinge en ernstig leeren, stak hij de wijde wilde zee over en ging in Noord-America de heilige wijding van priester ontvangen, en er in verschillige zendelingsstanden al den ijver en al de werkzaamheid uitoefenen waartoe onze vlaamsche godsdienstige mannen bekwame zijn.

In 1868 vloog de mare rond de wereld, dat men op 't grondgebied van den staat Idaho, bij de rotsbergen, eenen vliet ontwaard hadde wiens wateren met goudkorrels vermengeld waren. Bij tooverslag, stroomde eene menigte gelukzoekers, uit al de volkeren der wereld, naar dat goudland te zamen, en 't en leed niet lange of geheel die streke was opgepropt van allerhande volk, bij zoo verre dat het kerkelijke gezag het noodig vond aldaar een apostelijk vicariaat in te stellen. De geestelijke overheid van America en Roomen en vonden niemand beter geschikt om die hooge weerdigheid te ontvangen, als onzen werkzamen Vlaming.

Den 8sten in Koornmaand 1868 wierd onze Bruggeling tot Bisschop gezalfd van Castabala, in partibus infidelium, met de benoeming van apostelijke vicaris van het grondgebied van Idaho, in Noord-America. 't Was in 't bestier van dit nieuw bisdom, dat tweemaal zoo groot is als Belgenland, dat de nieuw gezalfde al den ijver van zijn edelmoedig herte, al de helderheid van zijnen kloeken geest liet bewonderen.

Als Bisschop kwam hij tweemaal zijne geboortestad bezoeken. In eene van deze reizen was zijne Hoogweerdigheid aanwezig in eenen buitengewonen ommegang van het Heilig Bloed. 't Was ten jare 1870, binst den oorlog tusschen Vrankrijk en Duitschland, en onze Bisschop had alhier, om Gods zegen over ons land af te smeeken, eene buitengewone bedevaart met het heilig Bloed bevolen; 't is alsdan dat Hoogeerweerde Heer Lootens de eere had onze bedevaart te volgen en den dierbaren schat van het heilig Bloed om te dragen.

De aanhoudende werkzaamheid van onzen kerkvoogd kwam welhaast zijn gestel verstooren, en zijne gezondheid begon meer en meer te verzwakken.

Ten anderen, omdat het goud dat men in die streke meende te rapen er niet te vinden en was, zoo verlieten die toegestroomde gelukzoekers plotselinge dat land om in andere gewesten geld en goed te vergaren, en zoo wierd Idaho even belangloos als voordezen.

[p. 64]

't Is in dergelijke omstandigheden dat de kerkelijke overheid van Roomen, den aartsbisschop van Oregon met het bestier van Idaho belastte, terwijl de geneesheeren Hoogeerweerdigsten Heer Lootens geboden, aanstonds van het bestier af te stappen en hem aldus tot eene volle ruste dwongen.

De geestelijke overheid kwam onzen kerkvoogd, tot viermaal toe, eenen bisschoppelijken zetel aanbieden, maar telkens wees zijne Hoogweerdigheid in alle nederigheid dit vereerend aanbod van de hand. Hij leefde in de stilte en de eenzaamheid, hield hem bezig met bidden en leeren, hij stelde tot zijn verzet eenige volkschriften op en hield hem met het verveerdigen van kerkmuziek onledig.

't Is in die eenzaamheid dat zijne Hoogweerdigheid, te Victoria op het eiland van Couver, op den 12sten in Nieuwjaarmaand 1898, na eene korstondige ziekte, in den Heer ontslapen is. Den 18sten der zelfste maand wierden zijne stoffelijke overblijfsels ter aarde besteld, en 't is te hopen dat zijne vrienden en medeburgers zijne ziele in hunne gebeden zullen indachtig zijn.

C.D.L.

MET de opkomste van het drukken zijn het vooral Vlamingen die deze kunst in Europa verspreid hebben.

In die tijden schitterden onze medeburgers in de eerste rangen der beschaving.

Een Vlaming, Geeraard van Lisa, voerde het drukken in te Treviso, in 1471; te Vincenza, in 1476; en later te Venetiën.

Aarnout van Brussel stichtte eene drukkerij te Napels, in 1472 en Antoon Matthias van Antwerpen te Genua, ook in 1472.

Niklaas de Stoop, een Gentsche dichter, stierf als drukker te Venetiën, in 1568.

Mattheus Flander drukte te Sarragossa, tusschen 1475 en 1478 en Diederijk Martens waarschijnlijk te Sevilla, in 1477.

Willem van Mechelen was drukker te Londen, van 1482 tot 1490.

Pieter de Keysere was drukker te Parijs, van 1471 tot 1509.

Onder de Parijsche drukkers en boekhandelaars van 't begin der jaren 1500 kent men Joos Horenweghe, Jan Meganc, Jan Waterloos en Jooris Biermant van Brugge, Lodewijk Blaublomme van Gent, Christiaan Wechel van Lier en Jan Loys van Thielt.

J. Cl.