Biekorf. Jaargang 7

[p. 129]

[Nummer 9]

Tot nut van elkendeen

VOOR zoo vele als 't diepe of ondiepe groeten aangaat, na de mate van 't verstand, anders gezeid van net geldbezit dat men iemand toeschrijft, daar en heb ik, om de rechte waarheid te zeggen, geene of maar kleene verstandisse van.

In de taalgeleerdheid ben ik beter beslegen; en ik mag u zeggen dat, in den geldwoordenboek, al de woorden eenen geheel en gansch anderen, en eenen wijd verschillenden zin dragen, als in de taal woordenboeken.

Een van mijn gebuurjongens was, - 't zal nu twee jaar gaan zijn, als Bamesse ommekomt - op eene bruiloft genood, met de dochter van eenen heereboer, die den name heeft dat hij nog al warm in de kleêren zit. En ja, zoo als dat gaat op zulke keeren, daar wierd gedanst en leven gehouden, tot entwaar een gat, 'k en weet niet hoe diepe, in den nacht, of in den morgenstond, om nader bij de waarheid te blijven.

Genoeg en zoovele is ervan, de jongknecht, als hij

[p. 130]

's anderdags late in den voornoene tot zijn zelven en wakker kwam, en als hij begoste in zijn eigen 't een en 't ander te heffen en te leggen, zegt hij alzoo: ‘Zou Wanneken heereboers misschien wel een boontje in heure ooge hebben voor mij? Dat en ware, mijn verdooie, nog zoo kwalijk niet. Mensche en weet niet wat er al gebeuren kan!’

Zoo dat was wel.

Als hij geheel en gansch weêr bij de zijnen was, alzoo twee dagen nadien, zoo viel hij mij, al met eenen keer, aan 't naar iefvrouwe heereboers eenen brief schrijven, eenen minnebrief, dien hij mij gelezen en gelaten heeft; en dien ik u ga voorenlezen, is 't dat gij mij wel en vaste belooft, dat gij 't niet klappen en zult.

Hier is hij, zoo als hij gaat en staat:

‘Adresseerende Uedele, zeer lieve ende beminde, na van herten Uedele gegroet te hebben, en kan niet manquieren, al is 't dat men gemeenelijk zegt dat, consequentelijk ende zeer pertinent, een eerlijke schaamte geprezen wordt ende generaal gextimeerd te zijne. Zoodanig dat ik mij late voorstaan ende presumeere alsdat eene beleefde stoutigheid niet en kan kwalijk afgenomen worden, veel min absolutelijk gesupprimeerd, zonder hope van alteratie van opinie ofte van goeddunken.

Ten aanzien, Beminde, van Uedele difficulteit, die zonder materie van eenige onredelijkheid, moeilijk kan komen te bestaan; mij, in mijn gemoed, gepraamd vindende te expliqueeren door overwinninge van mijne affectie ende genegentheid tot Uedele persoons, zoo hebbe ik de liberteit genomen van door deze presente letteren, te mijnder absentie, Uedele te openbaren de penetreerende, oorboorlijke liefde mijns herten, tot Uedelen persoons in mijn gemoed geleden anterieure jaren, zonder die aan Uedele kenbaar te durven maken. Nemaar, mijne veneratie mij zoo verre gepraamd hebbende, den zeilsteen mijns herten te verheffen uit de zee mijnder apparente kwellingen, om aan Uedele te communiqueeren mijne ootmoedige supplicatie, ten fine de eere te mogen genieten van Uedele persoonelijk te komen visenteeren; verders de

[p. 131]

liberteit te genieten van, in de maniere ende forme dezer, Uedele te spreken, zonder vreeze van door Uedele, of van harentwegen, te worden geaffronteerd: considereerende de oorboorlijke schaamte van eenen waren minnaar, alhoewel ik deze eere van Uedele niet en verdiene, nochte en presumeere, mij toe te schrijven. Nochtans betrouwende, of er bij Uedele nog waren eenige vunzende hertstochten, deliberatelijk ende zonder dissimulatie, zult believen te repliqueeren aan mijne ootmoedige supplicatie, bij antwoorde van een letterken, door Uedele hand geschreven Biddende ende verzoekende dat ik van Uedele, mijn alderliefste, zal de eere genieten van waarlijk, dispositivelijk mij te mogen nomineeren, ende in het toekomende gerechtelijk te zijn ende te blijven, Uedelen dienstwillige ende toegenegen serviteur ende dienaar,

Judocus-Adrianus De Pottebackere, aliàs gezeid Weretswyn.’

Als ik dien schoonen en zoo hertelijken minnebrief gelezen hadde, weet gij wat dat Judocus Weretswijn - zoo hiet hij immers in de wandelinge - mij zei? ‘Dat briefke,’ zei hij, ‘'k moete 't zeggen, 'k hebbe 't geschreven met de beteekenisse die de woorden hebben in den geldwoordenboek. Wilt gij weten hoe ik dat zou gezet hebben, om duidelijk en rechtuit mijne meeninge te kennen te geven? Keert het pampierken omme: ik hebbe 't van achter daarop en daarbij geschreven:

‘Achtbare Joufvrouw,

Letstmaal hebben wij malkander tegengekomen, en gesproken, tot Machiel Vergheertruyens, op de bruiloft; en, van 's anderdags, hebbe ik onderhooringe beleed om te weten hoe 't al stond en gelegen was met uwe hebbinge, als ook met uwe toekomende verwachtingen. 't Gene ik vernomen hebbe, valt mij nog al in, te weten, eerst van die tachentig duist guldens, die gij al bachten den lijs zitten hebt; en verders, van dat oomke, dat u ook niet voorbij en kan, met zijne vichtig duist; dat ware al thoope een honderd en dertig duist guldens. Zegge

[p. 132]

gl. 130.000, doet 't niet? Nu moet gij weten dat een huwelijk bij mij recht zoovele is als eene koomenschap, die men moet en zal aangaan als er geld bij te winnen is, en die men wel te recht zal laten varen en laat varen, als het dingen niet anders in en heeft of 't en zij ingespannen zijn met een stuk wijf en eenen berg besnotte kinders. Dit zoo zijnde, stelle ik u het huwelijk vooren. Hebt gij daar gadinge en zin toe, zoo verwacht ik, ten eersten mogelijk, afdoende bescheed.

Aanveerdt de welgemeende groetenissen van uwen dienaar,

Joos Pottebakker.’

Het spreekt van 's zelfs dat Joos Weretswyn, zoo als zij hem heeten, maar dien eersten, dien schoonen brief gezonden en heeft, en den tweeden immers niet.

Op den eigentlijken, schoonen minnebrief antwoordde Wantje Machiel Vergheertruyens dadelijk als volgt:

Mijnheer.

('t Vervolgt)