Biekorf. Jaargang 5

[p. 286]

Mingelmaren

DE liefhebbers van namenkunde zullen met belang het bijblad van Biekorf overlezen, waarin E.H.A. Dassonville de Nomina Geographica Flandro-Gallica mededeelt.

Daaronder vinden wij den naam van Balinghem.

Ware hij verder versleten, hij zou geheel en gansch gelijken aan onzen vlaamschen dorpsnaam Baleghem.

Die twee gelijkende namen hebben aleventwel eenen verschilligen oorsprong.

Baleghem - in Vrankrijk - namens de oude gedaanten is op zijn geheele: Bavilingaheim, de zate der afstammelingen van den kleenen Bavo.

Baleghem - in Vlanderen - namens de oorkonden luidt in volle gedaante: Badilingaheim, de woonstede der kinderen van Badilo, den kleenen Bado.

J. Cl.

IEDEREEN heeft hooren spreken van de handboeken, - livres de raison - waarin het wel en wee, de overleveringen der huisgezinnen alsook sommige gebeurtenissen uit de geschiedenis aangeteekend stonden en wanof de fransche schrijver K. de Ribbe zulke schoone dingen heeft geschreven.

Zulke boeken hebben ook in Vlanderen bestaan en ze wierden reeds hier en daar uitgegeven.

Jan Lefevere, poortere van Brugghe, heeft ook zulk een handtbouck gehouden in de jaren 1500.

Daarin lezen wij o.a:

‘Den 6 April - 1580 - waest te Brugghe groote erbevinghe, tsnavens ontrent den 6 hueren.’

De kronijkschrijvers hebben er ook meldinge van gemaakt.

Van Hermelghem schrijft:

‘Op den zelvon dag 's avonds ontrent den vijf uren en half zoo haddet gezyn een zeer schoonen dag, zonder tempeest, slachregens ofte ongeweerte, zoo ister nochtans onvoorziens opgekomen een groote, gruwelijke en afgryselyke ardbevinge ontlangs gedurende, zoo dat eeniglyk mensch benaut on beroert was, wie hy was, en in sommige plaetsen soo isser ook schade geschiet, want vele steenen vielen van de huysen. Laet ons Godt bidden om zyne gratie,’

Willem Weydts zegt van zijnen kant:

‘Op den VI dach van Apryl, in het schoenste van den dach, zoe gescheyde een groete ende verwonderlyke herbevynghe, dat de lyede zaeghen op en neer gaen huusen, kercken, torren, ende

[p. 287]

straeten, ende dye zaeten ofte laghen, besyefen herderycke op ende neer gaen; daer vaeren in vervondert al het volch, dat zy quamen met hoepen op de straete ende eet en gheduerde niet langhe, gheen Ave Maria lanch, ende eet en dede ook gheen schaede, God zij gedanck.’

J. Cl.

‘WILT gij weten,’ zei overnaasten een oud vrouwke, ‘wat de vogelen al vertellen, ik zal 't u leeren; luistert:’

't Laatste deuntje van den Nachtegale:

Ghoio, ghoio, ghoio; weg, weg, weg.
Alhier, alhier, alhier: zoekt, zoekt, zoekt.

Hoort den Merel klagen:

Als ik zeven krieken trekke,
'k en heb maar eene voor mij,
vijf jongen en een kwâ wijf,
't zijn al rijke oriën.

Uit de groene linde gebiedt de Boomgaardvinke aan de wevers:

Spint fijn, fijn, fijn;
twee oordtjes te weke.

De Kwakkel aan zijnen schuldvrager:

't Spijt mij dit,
't spijt mij dat,
dat 'k ben kwijt
den steert al uit mijn g...

't Meesje schreeuwt:

Pietje fijn
kijkt ne keer:
Lacht er niet meê.

De Haagvinke maakt haar nest en ze kraamt heur klachte alzoo:

'k Drage en ik slepe heele dagen,
en ze komen en ze trekken me toen nog uit.

De Leeuwerik, die valschaard, zingt al rijzende:

Onze lieve Heere,
geeft me toch een teugsken drinken,
ik en zal nooit meer zweren.

en al dalende:

Sapperstie, sapperstie, sapperstie,

stie, stie, stie.

Let er op en ge zult ondervinden dat die woorden wonderwel den zang van die vogelen navolgen.

(Uit: 't Daghet in den Oosten, 1894, 5de en 6de zende.)

[p. 288]

ACHTER de kapel van O.L. Vrouw van Verviers, tusschen Trazegnies en Chapelle-lez-Harlaimont (Henegouw) staat tegen eonen ouden weg, dien men meent van Romeinschen oorprong te zijn, een oude afgeleefde boom, geheel met nagels overdekt, die er tot aan de koppen in geslagen zijn. Het zijn de offergiften der reizigers, die langs daar voorbijgaan.

Niet verre van de muren van het klooster van Soleilmont (Henegouw), staat een oude Calvarieberg, tusschen twee oude linden, die letterlijk overdekt zijn met nagels, welke de bedevaarders er in geslagen hebben.

Te Eigen-Brakel, ter plaatse Ste Aij, staat een kruis tusschen twee oude dennen. Beide boomen zitten vol spelden en nog dagelijks steekt elke voorbijganger zijne speld in de schors.

In den kerstnacht mag men de boomen geen spinnewiel laten zien, want dan dragen zij het komende jaar niet.

In den kerstnacht met de bijl eenen kap in de onvruchtbare boomen geven, is een middel om ze het volgende jaar te doen dragen.

_**_*

IN de XIVde eeuw waren de kerken te Brugge voorzien van een voorhof, waarin eene fontein was. Aan die fontein gingen de geloovigen het aangezicht en de handen wasschen, alvorens de kerk binnen te treden.

Uit ‘Ons Volksleven’ 7^de aflev. 1894.

EEN onuitgegeven oud handschrift in dietsche verzen was onlangsleden in de banden gerocht van den heer Vyt, boekhandelaar te Gent. Het draagt voor hoofdinge: Cornicke van Brabant, en het beslaat rond de 4000 rijmreken.

Waarschijnlijk wierd het werk verveerdigd en overgeschreven in het begin der XVde eeuwe: immers de jongst vermelde daadzake der Cornicke is van 't jaar 1414.

De schrijver is een tot nu toe ongekende dichter, bij name, Hennen van Merchtenen, of Merchtem, een dorp dat niet verre van Brussel en ligt.

Merkweerdig is het dat er in 't gedicht te minsten twee keeren meldinge gemaakt wordt van een onbekend gewrocht van Jacob van Maerlant, dat noemt ‘het boec geheten Jacop Clarasien’.

Zulks is de inhoud van een verslag door den heer F. Van der Haeghen ingediend bij de vlaamsche Taalvroedschap, in de zittinge van den 20sten in Zomermaand laatsleden.