Biekorf. Jaargang 5

Het kindeken van de Dood

EEN Hollandsche dichter, F.L. Hemkes, dichtte, onder de zelfste hoofdinge als Meester Gezelle, van 't kindeke van de dood.

De westvlaamsche dichter schetste ons, in die zangerige mate en die verruwprachtige tale die hem eigen zijn, 't leven en de dood van 'nen terenden mensch: filius mortis.

Geheel anders heeft de hollandsche dichter zijn onderwerp opgevat:

Hoe ligt de stille heide daar
gelijk een bloeiend graf!
Geen klank, geen lied breekt even maar
het doodsche zwijgen af;
't is, of die nevel, koud en kil,
het breede land begraven wil;
de zon schijnt vreemd en rood,
en op de hei speelt bleek en stil
het Kindeke van den dood.

Zooals gij reeds vermoeden kunt, is dat kindeke van de dood een dichterlijk verziersel.

Zulke verziersels en heeft onze Meester niet vandoen: door zijn rijkdom van klanken en tinten, door zijn fijnen geest van opmerkzaamheid weet hij het echte dichterlijk te maken.

Luistert nu naar de gevarenissen van dat... Hollandsch kindeke van... den dood:

[p. 220]

 

Er leefde een kind in heideland,

 

een zwak en zieklijk wicht;

 

dat had zijn vreugd aan elke plant,

 

die bloeit bij warmte en licht;

 

steeds wilde 't op de heide zijn

 

en hupplen in den zonneschijn,

 

zijn liefsten speelgenoot;

 

men noemde 't om zijn stervenspijn:

 

het Kindeke van den Dood.

 

En eenmaal, op een dag in Mei,

 

was 't kind zoo moê, zoo loom;

 

hem leek de breede, bruine heî

 

wel 't landschap uit een droom;

 

de vogels zongen ginder ver,

 

als zweefden ze op een gouden ster

 

hoog boven zorg en nood,

 

en kweelden zoet en zongen er

 

voor 't Kindeke van den Dood.

En dat kindeke, de dood voelende naderen, bad dat, als 't begraven was, het ieder jaar in lentemaand, een enkelen dag, 'nen langen, blijden dag mocht spelen op de heide.

Zijn bede wierd verhoord, en nu

Soms rijst, wanneer de Mei begint,

eer 't middaguur verloopt,

een nevel op, die koud en kil,

het breede land begraven wil;

de zon schijnt vreemd en rood;

dan speelt op 't heiveld, bleek en stil,

het Kindeke van den Dood.

Dat is nu enkel een kindeke van de dood bij name; ons westvlaamsch is een kind van de dood met der daad:

‘De dood is maag en vriend van hem.’

Dat wordt verbeeld en gevoeld in al de regels van Guido Gezelle'ns gedicht.

J. Claerhout