Biekorf. Jaargang 5

[p. 193]

[Nummer 13]

Stijn Lukket-al
of
Meer geluk als verstand

's ANDERENDAAGS moeste Stijn voor 's konings vierschare verschijnen en wierd na kort overleg ter dood veroordeeld. De arme jongen zag er zoo deerlijk uit, snikte en smeekte zoo lange en zoo schoone, dat 's konings dochter medelijden kreeg en ten besten sprak voor hem.

‘Wat!’ riep de koning, en hij bezag misprijzend en spottend zijne dochter, ‘gij spreekt ten besten voor eenen onbekende, die als een dief en oneerlijke kerel in mijn hof breekt! En wel, tot uwe straffe schenk ik hem alles kwijte en zelve zult gij met hem vertrekken, volgens zijn verzoek, op voorwaarde dat hij kan volbrengen wat ik hem zal opleggen.

“Wat moet ik doen, grootmoedige koning?” vroeg Stijn, die wederom eenen sprankel hope voelde herleven in zijn herte; spreekt, ik ben tot alles gereed!’

[p. 194]

‘Aangezien gij in booren en 't graven onder de eerde zoo ervaren zijt, dat gij al door den grond hebt weten in mijn slot te geraken, zult gij een hol graven van in uwen kerker, diepe diepe door de harde rotse. Dat hol zult gij van trappen voorzien, en, als gij zult diepe genoeg zijn, dan moet gij eenen onderaardschen gang maken, daar twee mannen, snêe en snêe, door kunnen, en die gang moet zoo lang zijn dat hij uitkomt een halve mijle van hier in 't bloote veld. Om dit werk te verrichten, geef ik u acht dagen tijd; volbrengt gij mijn gebod, uw wensch zal voldaan zijn, dit belove ik u bij mijne kroone; maar is uw werk niet afgewrocht, gij sterft de dood der eerloozen!’

Daarop trok Stijn naar zijnen kerker, waar men hem spade, houweel bracht en ander graafgerief. Zeven dagen lang wrocht hij daar als een bezetene, klopte en kleunde dat 's konings slot daverde, en als de zonne voor den zevensten keer onder ging, 3t was al dat hij eenige meters diepe gerocht was.

‘Nog eenen dag,’ weende Stijn, ‘en een jaar en ware niet voldoende om hetgene de koning mij opgeleid heeft te voltrekken! Gij zult de dood der eerloozen sterven, heeft hij gezeid. De galge!...... Oh! wiste 't vosken dat, 't zou mij misschien kunnen redden.’ En 't was krijschen en zuchten tot dat hij eindelijk overwonnen door vermoeidheid op zijne spâ en zijn houweel in slape viel.

Als hij lange alzoo geslapen hadde, schoot hij al met eens wakker; 't docht hem dat hij geruchte gehoord hadde onder hem. Hij lei zijn oore tegen den harden rotsegrond, om beter te kunnen horken, en inderdaad hij hoorde daar een geschart en een geklauw, dat altijd naderde en duidelijker wierd.

‘'t Is 't vosken! 't is 't vosken!’ riep hij, over van vreugde, ‘'t komt mij helpen!’ En hij begost te kappen en te slaan, dat 't vier uit de rotse sprong.

't En geleed al niet lange, of 't vosken stak zijnen kop uit en 't sprong voor Stijns voeten.

‘Och vosken lief, helpt mij toch!’ dat was Stijns eerste woord, en hij kreesch.

[p. 195]

‘Dwazerik, dat gij zijt: gij en verdient waarlijk niet dat ik u nog raad geve of hulpe biede. Ik hebbe van onder den grond alles af geluisterd, alles gehoord en, om 't oudeken van den bosch, heb ik u nog dezen keer willen redden. De gang is gemaakt en het hol, met trappen voorzien, is ook afgewrocht; er blijft nog alleen eenen voet diepe te graven, daaronder zult gij alles volkomen uitgevoerd vinden: spoedt u, gij hebt nog eenen geheelen dag vóór u!’ En 't vosken verdween al onder de eerde.

Stijn was bijna zot van blijdschap en sloeg zoo vele met zijn houweel, dat hij algauwe gedaan hadde. Dan daalde hij in de diepte nêer, tot aan den gang, en liep, al dat hij rekken kon, tot tenden en kwam uit in 't bloote veld, daar hij, tot zijn overgroote vreugde, het machtig slot met zijn gouden torren zag staan, hemelhooge op den top van de rotse.

Als de zonne onder was, en de laaste dag ten einde, deed de koning Stijn roepen en vroeg hem spottend of zijn bevel volbracht was en uitgevoerd.

‘Genadige en machtige vorst,’ sprak Stijn, ‘al wat gij verzocht hebt, is gedaan en voltrokken; ware 't dat gij aan mijne woorden geen geloove en hechtet, gij kunt u met eigen oogen van de waarheid verzekeren.’

De koning ging met eenige zijner raadslieden gaan zien en vond, tot zijne groote verwonderinge en verlegentheid, dat Stijn waarheid hadde gesproken en dat hij hem volgens zijne belofte nu zijne dochter moeste geven.

‘Horkt, mijn edele jongeling,’ zei hij, ‘'k schenk u mijn dochter, zij worde uwe vrouw, wijl gij ook van koninklijken bloede zijt; eert en bemint ze als het eenen eerlijken man betaamt, belooft mij ze nooit in de handen te leveren van den koning met het wonder peerd, want ik heb groote reden om alzoo te handelen.’ Stijn beloofde 't en de koning was daarom in groote vreugde en al zijne verlegentheid was weg. Hij deed zijne dochter roepen en zij ook was blijde, omdat zij de vrouw ging worden van Stijn, den opvolger van den koning met den wonderen boom, die gouden appels draagt, en niet van den zoon des konings met het zilveren peerd.

[p. 196]

Stijn nam zijne bruid bij der band, nam afscheid van zijnen schoonvader en vertrok.

Al gaan beraamde Stijn met zijne vrouwe hoe zij het zouden aan boord leggen om algelijk dat peerd Rapper-als-de wind te krijgen, zonder dat zij de vrouw wierd van 's konings oudsten zoon, maar al wat zij peisden of bespraken, 't was onmogelijk, en zij en zagen er geen uitkomen aan, waarom zij ook geheel bedroefd waren, en al weenen en al zuchten hunnen weg vervoorderden, tot dat zij kwamen aan de kruistrate waar, eenige dagen te vooren, 't vosken verschenen was en Stijn, die bijna dood was van verdriet, nieuwen raad en kloeken moed gegeven hadde.

‘Laat ons hier wat rusten’ zuchte Stijn, ‘'t vosken zal ons wel helpen.’

Inderdaad, ze hoorden algauw een geritsel in de drooge loovers, en 't vosken was daar. Stijn deed in korte woorden zijne gelegentheid uiteen en 't vosken vol blijdschap sprak al kwispelsteerten: ‘Gaat stout en boud naar den koning met het wonder peerd en geeft hem uwe bruid; hij zal daarom zoo verblijd zijn, dat hij groote fooie zal houden, en als hij met al zijn volk zal gedronken hebben, dat zij van de wereld niet meer en weten; als zij slapen dat ze er bij ronken, gaat dan naar den peerdenstal, zadelt Rapper-als-de-wind met den zilveren zadel, springt er te zamen op en roept: ‘Over stok en over steen!’ en nooit een mensch die u nog inhalen of krijgen kan, want dat peerd vliegt sneller als de wind. En bekommert u om den diefstal niet, want dat peerd behoort uwe bruid in vollen eigendom: 't wierd over jaren van haren vader gestolen.

‘Tot later,’ zei 't voske, en 't liep over veld en hage, dat zijne haren zoefden in den wind.

Als Stijn met de konnigsdochter in liet hof kwam van den koning met het wonder peerd, was de vreugde en de blijdschap groot, en daar wierd seffens eene prachtige maaltijd opgericht en fooie gehouden zonder wêerga. Men dronk en men schonk, zoo vele en zoo lange, dat de koning met al zijne hovelingen van de wereld niet meer

[p. 197]

en wisten; dat ze sliepen daar ze zaten en er bij ronkten dat men 't hooren kon tot verre buiten 't koninklijk slot!

Dan ging Stijn naar den peerdenstaal, smeet den zilveren zadel op Rapper-als-de-wind, sprong erop met zijne bruid en riep: ‘Over stok en over steen!’ en seffens waren ze zoo verre, dat niemand hen noch inhalen of krijgen en kon. Als zij nu eenigen tijd alzoo gereden hadden, kwam 't vosken al met eens met blijde sprongen naar hen geloopen en zei: ‘Goed zoo, mijne lieve vrienden, ziet hier nu wat gij zult doen om den goudvogel te te krijgen, zonder 't peerd te moeten afstaan. Bindt uw peerd aan eenen boom niet verre van het slot van den goudvogel, en gij, Stijn, gaat alleene den vogel halen; de soldaten aan de poorte zullen slapen gelijk den eersten keer; ziet wel toe dat gij nu den vogel in de gouden muite steekt, waarin gij eerst de drie gouden appels zult geleid hebben; dat zal den vogel beletten te schreeuwen. Komt dan haastig wêere, springt op het peerd en roept: ‘Over stok en over steen!’ en niemand die u nog zal kunnen in halen of krijgen; zijt gerust over den diefstal: de vogel behoort uwe bruid in vollen eigendom, want jaren geleden ontstool den koning hem aan haren vader.

Daarop wipte 't vosken weg en 't liep over veld en hage dat zijn haar zoefde in den wind.

Stijn, vol blijdschap, reed rechte naar het slot van den goudvogel, bond zijn peerd aan eenen boom en trok er naartoe. Alles verging hem zooals 't vosken hem voorzeid had; en achter eene halve ure waren Stijn en zijne bruid al zoo verre weg gereden, dat ze niemand meer inhalen noch krijgen en kon.

('t Slot volgt)

J. Leroy