Biekorf. Jaargang 5

Mingelmaren

VRAGEN. Tot vervolg der belangrijke bijdrage over Het vlaamsch Recht in Duitschland, begeren wij eenige vragen te stellen nopens liet vlaamsch recht in Vlanderen.

I. Waarschijnelijk kwam het vermaard vlaamsch Recht in zwang tijdens het vervallen van het leenroerig stelsel, dus vooral sedert de kruisvaarten; het wierd toegepast aan de vrije en vrijgekochte erven: maar bleven de ontelbare vlaamsche

[p. 174]

leengoederen, en zelfs de menigvuldige heerlijkheden, aan het oude leenrecht niet onderworpen?

II. Waren de vrije en vrijgekochte erven, in het bestrek der vlaamsche heerlijkheden, ‘ontslagen van alle lasten van leentol en dwangarbeid?’ In andere woorden, kleefden er aan die vrije eigendommen geene hoegenaamde heerlijke rechten meer?

III. Wat is er te verstaan door de ‘heerlicke rente’ der middeleeuwsche en na-middeleeuwsche oorkonden? was dit eene belastinge aan den dorpsheer betaald wegens bestier en rechtsplegen, of was het een cijns-of pachtgeld? Welke waren de belastingen der vrije erven?

Een korte uitleg, of beter, eene ophelderende verhandelinge over deze vraagstukken ware bij velen, voorzeker, welkom.

Wij bedanken op voorhand.

Dr. J.B.

IN Grasmaand laatstleden drukte het Brugsche strijdblad De Klauwaart:

‘Iper met zijn grootsch verleden, waar de Hallen en de St. Maartenskerke de bewondering der vreemdelingen boeien.’

En eenige reken verder:

‘Iperlingen, laat ze wapperen, blijde klapperend, de vaderlandsche vlagge op de Hallen, op de St. Maartenskerke, aan uwe woningen...’

Tot hiertoe en hadden de Iperlingen maar ééne galle. Hoe den bliksem hebben zo 't aan boord geleid om, buiten iedereens wete, daar eene halle of twee bij te zetten, en om te maken dat er bovendien niemand in verwonderd en was als hij den eersten keer die nieuwe gebouwen kwam te bemerken?

Nog meer; het zelfste gebeurde bij de Leuvenaars. Immers, in het gentsch dagblad Het Volk stond er, den 8sten van Bloeimaand laatstleden, te lezen als volgt:

‘De Oud-studenten der Hoogeschool van Leuven hebben Zondag hunne jaarlijksche vergadering gehouden in de Hallen.’

Eene halle of twee bouwen, dat en is dus, tenden onze eeuwe van vooruitgang, het spreken niet meer weerd!

J. Craeynest

IN Het Belfort van Bloeimaand laatstleden, bldz. 379, wordt het verschijnen bekend gemaakt van een Medisch Weekblad.

't En is hier geen sprake van een weekblad uit Mediën ofte Medenland, maar wel van een ‘geneeskundig’ weekblad;

[p. 175]

immers, liet is ‘bestemd voor de artsen van Noord- en Zuid-Nederland.’

Het Belfort zegt; ‘Goed heil voor die onderneming, welke daargelaten het practisch nut voor den praktiseerenden dokter, den vlaamschen taalstrijd zal helpen bevorderen, met hem eindelijk ook te plaatsen op wetenschappelijken gebied.’

Heel wel, maar, is 't zake dat het nieuw weekblad opgesteld is in denzelfsten trant als die eenige reken daarin Het Belfort het aankondigt; is 't zake dat het ook gestadig voor den dag komt met woorden als: ‘de medicale wereld,’ ‘de medische praktijk,’ ‘de patienten,’ ‘de praktische denkwijze,’ ‘de secretaris,’ ‘de redactie,’ ‘den praktiseerenden dokter,’ ‘de politieke rechten’ en andere zulke schoone dingen, dan heeft de achtbaarheid onzer moedertale daar luttel bij te winnen en veel bij te verliezen. Dat is ‘een ander betreurenswaardig feit.’

PRIMA et secunda nihil, tertia, aliquid,
quarta, quinto, qualis, tota, luna talis:
Dat wordt vertaald bij 't volk:
Den eersten dag van 't manegeschijn
en mag niet waargenomen zijn.
De tweede of derde dag bediedt al iets of wat
van wegens drooge of nat.
Lijk den vierden en den vijfden dag men heeft,
zoo heel het manegeschijn ons geeft,
't en ware men den achtsten dag
groote veranderinge zag.

PAPA en mama.- ‘Wilt gij overtuigd zijn, goede lezer, van de zotte belachelijkheid in het gebruik dier halfzinnige benamingen, overziet de uitdrukkingen die ik hier opgeve:

Belgie is ons papaland en het vlaamsch is onze mamatale.

Onze papa die in den Hemel zijt, geheiligd zij uw naam!

Heilige Maria, mama Gods, bid voor ons.

Een Vlaming wil weerdig wezen zijner voorpapas en daarom houdt hij aan de voorpapalijke zeden en gebruiken.

Abraham was een aartspapa, hij was stampapa van een talrijk nageslacht!

Uit het weekblad De Meenenaar, van den 3den in Lentemaand 1894.

[p. 176]

† Bid voor de Ziel van Zaliger de Hoog Welgeboren Vrouwe Julia, Maria, Clara Half-Wassenaer Van Onsenoort, Douairiere van den Hoog Welgeboren Heer Jhr. Mr. Leofoldus, Josephus, Arnoldus de la Court, geboren te 's Hertogenbosch den 19 April 1807, aldaar overleden den 9 Juni 1892, voorzien van de H. Sacramenten en den 13 daaraanvolgend bijgezet in het familiegraf te Nieuwkuik-Onsenoort.

Een sterke vrouw, die 't weduwkleed

In trouw en hope droeg,

Wier hart voor elk, die zwoegde en leed

Van warme liefde sloeg:

Een moeder wonderbaar en groot,

Die 't kinderlijk gemoed

Met vroomheid, sterker dan de dood,

En fierheid heeft gevoed;

Een kind van God, geen vrees bewust,

Toon haar Uw aangezicht,

O Vader, geeft haar de eeuwige rust

En 't eeuwig zalig licht!

Dit bovenstaande wierd gedicht door den zeer eerweerden Heer D^r Schaepman, lid van de Hollandsche kamer, bij het af sterven van zaliger de moeder van den weledelen Heer de la Court-Bethune.

DEN 6 in Zomermaand jongstleden is E. Vader J. Van Damme, van Kortrijk, vertrokken als zendeling naar Belgsch Congoland; hij is bestemd voor den zendingstand van S^te Maria-Berghe.

Te dezer gelegenheid moeten wij nog de namen van verschillige andere West-Vlamingen vermelden die hun zelven, voor het welzijn der Zwarten, ten beste geven en werken aan 't verspreiden van 't christen Geloove in onafhankelijk Congoland. Het zijn de EE. Vaders J. De Grijze, van Iseghem, Aug. Hoornaert, Aug. Declercq van Veurne.

Eerlang zal ook E.V. Van Acker, van Brugge, langs den Oostkant van Africa optrekken met de Witte Vaders van Algiers, als geloofsbode in Oppercongoland.

God zegene hun edelmoedig streven!