Biekorf. Jaargang 1

[p. 161]

[Nummer 11]

Jantje van Sluis

WANNEER iemand van de koorts lijdt, in Veurneambacht, zegt men dat hij den noordschen stier heeft; te Sluis bestaat het gemeene woord, dat Jantje van Sluis hem bij de neuze heeft gepakt.

Jantje van Sluis en is niemand anders dan het bijna levensgroote houten beeld, dat al buiten op den stadhuistorre van Sluis bij de uurklokke staat en wiens werk het is met eenen ijzeren hamer de uren te slaan.

J.E. Risseuw, in Cadsandria 1855 en 1856, noemt dien Sluizenaar ‘den oudsten klokkenist van Vlaanderen.’

In 1424 wierd die houten man door Jacob van Huusen den beeldsnijder gemaakt, en in 1870 ter gelegentheid van Middelburg's grooten toogdag, deed Jantje, alhoewel vier eeuwen oud maar nog kloek voor zijne jaren, de reize naar Walcheren's hoofdstad.

Het stadhuis van Sluis draagt het jaartal 1396 in den gevel, en is met zijnen torre, die de woonste is van ons Jantje, een der merkweerdigste gebouwen van dat ge-

[p. 162]

deelte van Nederland. Van Dale schrijft dat de klokke, die zoo weinig door dien zonderlingen klokslager gespaard wordt, gegoten wierd in 1395 en dat zij voor opschrift draagt:

‘Victor is mine name. Jan Leenknecht van Aaltre me fecit MCCCXCV.’

Over die merk weerdige klokke lezen wij nog in ‘een blik op de vorming der stad Sluis,’ van bovengemelden schrijver, bl. 114:

Andere betalinge, gedaan den personen navolgende, van de kosten gedaan om der stede klokke, nieuwelinge gegoten en geordeneerd op den toren van schepenen huize gehangen te zijn.

Jan Eckerman, van Brunswijk, van 1122 pond koper, 't honderd 21 schellingen, bekeerd in 't gieten van de voorzeide klok: 11 pond 15 schellingen 6 grooten.

Diederik de Clerc, van Brugge, van 244 pond tin, jegens hem gecocht en 's gelijks bekeerd in 't gieten van de voorz. klok, 't honderd 20 sch.: 2 pond sch. 9 gr.

Jan de Zutter, dewelke hij betaalde, dat is te weten: van het voorz. koper en tin te doen wegen te Brugge en uit de schaal te leggen 2 gr. van eene ton, daar 't in gedaan was, mits den toeslane 3 gr.; den arbeiders, die ze te schepe droegen 4 gr.; van wijnkoop 11 gr.; van eenen bode, dien hij ter Sluis zendde, dat de voorz. koopmanschap bedreven was 12 gr.; en van de schiphuur, 't voorz. koper en tin ter Sluis te brengen 16 gr.: komt al 4 sch.

Hein Maag en zijne gezellen, van de voorz. klokspijs uit het water t' Onzer-Vrouwenkerkhove te dragen, 12 gr.

Meester Jan Leenknecht, de klokgieter, over zijne kosten, dat hij was te Brugge, om de voorz. klokspijs te helpen koopen: 2 sch. 4 gr.

Jan van Ambourgh, de smid, van twee ijzeren krammen, gemaakt ten vormen van de voorz. klok: 19 gr.

Bouden de Zomer, dewelke hij betaalde van kosten van monde van de smeden van Sluis, van de klokgieters, haarlieden knapen, en groote menigte van arbeiders, die holpen aan 't werk van de voorz. klok, op den dag als zij gegoten was, in wijn, brood, bier, vleesch, kaas, barninge

[p. 163]

en andere diverse partijen, alzoo zij bij den voorz. Bouden overbracht waren, mits dat hem daaraf 't last was gegeven: 21 sch. 5 gr.

De voorz. meester Jan Leenknecht, meester klokgieter zoo voorzeid is, van zijnen loone en arbeide, dat hij, om de voorzeide klok te gieten, te viere deed 3400 pond klokspijs, mitsgaders de klokspijs, die de voorz. stede van hare oude klokken en schellen te voordeele hadde: van elken honderde een nobel, komt 10 pond 4 sch.

Zijnen knapen en mesnieden (zijn volk, huisgezin) gegeven in hoveschheden eenen nobel...... 6 sch.

Somme van de kosten van de voorz. klok: 26 pond 4 sch. 7 gr. (Stadsrek. van 1 Sept. 1394 tot 1 Sept. 1395).

A. Van Speybrouck