Biekorf. Jaargang 1

Sinte-Kathrine-blommen.

Is er eene blomme in Gods scheppinge die in de smake en den zin valt, die van iedereen gegeerd wordt, 't is wel de Sinte Kathrine-blomme.

Zij spreidt hare schoone verwen ten tooge wanneer de najaarsche blommen reeds verdwenen zijn, wanneer de voorjaarsche nog niet en ontluiken.

Om wille van hare zoo menigvuldige verscheidenheden, waarvan de eene sommige weken en zelfs maanden later bloeien als de andere, bewijst zij groote diensten aan blomkweekers en blomliefhebbers, vermits die blomme nog in vollen bloei staat, wanneer alle andere blommen

[p. 12]

zeldzaam geworden zijn of geheel en gansch ontbreken. Voor prachtige verwen ten andere, en sierlijke gedaanten en moet zij voor geen één slag van blommen achteruitwijken.

De Sinte-Kathrine-blomme, deze te weten die van de blomliefhebbers meest gegeerd en gekweekt wordt, is herkomstig uit Japan en Sina. In de wetenschap heet zij Chrysanthemum. Die name wierd aan de Grieken ontleend, die eene zekere andere blomme χρυσάνθεμον hieten, dat is goudblomme. Die goudblomme, even als onze Sint-Jans-blomme, onze zomerblomme of kersoude en vele andere behoort tot het zelfste geslacht van de compositae, die Deken De Bo fleuroenblommen heet.

In Vlanderen is de benaminge Sinte-Kathrine-blomme algemeen. Is dat woord verwrongen van Chrysentine, dat ook somtijds gehoord wordt, of wierd die blomme van ons christen volk zoo genaamd omdat zij rond Sinte Kathrinen feestdag begint te bloeien?

Deze laatste uitlegginge aanzien wij als de ware, omdat de zelfste Chrysanthemum nog den name draagt van Sinte-Maertensblomme, en zeker wel om de zelfste reden; zoo ook hebben wij de Sint-Josephslelie, de Sint-Jansblomme, enz., enz. Benevens die drie namen hoorden wij nog den name winterrooze, die ons even welgepast schijnt.

De Sinte-Kathrine-blomme wierd voor den eersten keer vernoemd in 1689, bij Brennyus, in zijn Prodromus plantarum rariorum, onder den name van Matricaria Japonica maxima. In Japan, zegt hij, heet ze Kiconaphane, en hij spreekt van zes verschillige gedaanten, die reeds in Holland gekweekt waren.

Verschillige blomkundigen spreken opvolgentlijk van Sinte-Kathrine-blommen die hier en daar in verschillige landen toegekomen zijn.

In 1789 bracht een handelaar van Marsiljen drie verschillige Sinte-Kathrine-blommen in, onder andere de eerste geheele groote, die dan later zulken algemeenen bijval verwierf.

Sedert dan begosten Bernet, Lebois en vele andere Sinte-Kathrine-blommen te zaaien, en bekwamen die

[p. 13]

wonderbare en verschillige gedaanten die laatst in den merkweerdigen verhonderdjarenden toogdag van Gent te ziene waren.

Tegenwoordig bestaan er honderde en honderde verscheidenheden, die tot vijf hoofdverdeelingen kunnen gebracht worden.

1. Deze wier blombladtjes neêrstrijken en die hieronder verbeeld staat.

2. Deze wier blombladtjes naar het midden overgekruld zijn.

3. Deze die in 't herte der blomme als met anemoniebloeisel bezet zijn.

4. De kleene Sinte-Kathrine-blomme.

5. De japansche Sinte-Kathrine-blomme.

De vier eerste zijn regelmatig, de vijfde munt uit door hare wonderbare en verschillende gedaanten. Sommige gelijken aan eenen truisch haar dat slecht gekamd is, of aan eene handsvulle schavelingen die verward door malkaar hangen.

[p. 14]

't Is onder de twee eerste dat men die wondergroote gedaanten vindt waarvan sommige blommen tot 8 en 10 duim meten in de doorsnede.

De groote kunste in 't kweeken der Sinte-Kathrine-blomme, 't is van niet meer als eenen stam te hebben, op iederen stam van vier tot tien takken, en op iederen tak maar ééne blomme; 't is ook van altijd nieuwe gedaanten te krijgen, meerdere en meerdere, en verschilliger van verwen. Alle verwen zijn reeds bekomen, uitgeweerd het zuiver blauw.

't Is ons het vermelden weerd dat er op den laatsten gentschen toogdag voor Sinte-Kathrine-blommen, drie prachtige nieuwe verscheidenheden bewonderd wierden die den name droegen, de eene van Bisschop Lambrecht, de andere van Zuster Melanie, de derde van Guido Gezelle. Deze laatste wierd uit Japansch zaad gewonnen, bij Mijnheer Fernand van der Haeghen, liefhebber, op het casteel te Maelte.

Ed. G.