Bible in duytsche (Delftse bijbel 1477)

§ Ca .xxxi.

1

VAke der eersaemheit sal dat vleysch verdroghen: ende sijn gepens sal den slape of nemen.

2

Dat ghepens van voerweten keert den sin of ende zwaer ziecheit maket die ziel sober

3

Die rike pijnde in die vergaderinge van soberheit: ende in sijnre rusten sal hi veruolt worden van sinen gueden.

4

Die arme arbeide in verminderinghe sijnre lijftoch: ende int eynde wort hi arm

5

Die gout mint hi en sal niet worden gherechticht: ende die verteringe nauolghet hi salre of worden veruolt.

6

Veel ysser ghegheuen inden valle van goude: ende in gouds ghedaente is ghemaect haer verliesen.

7

Der gheenre gout die sacrificie doen is hout der verbelghinghe: wee hem die gout nauolghen: ende elc onvroede salre in veruaren.

8

Salich is die rike man die geuonden is sonder smette: ende die na tgout niet wech en ghinc: noch en hoopte inden scatte vanden ghelde niet.

9

Wie is dese ende wi sullen louen? Want hi heuet wonder in sijnen leuen ghedaen.

10

Ende die inden goude geproeft is. ende hi is volmaect geuonden: ende hem sal ewelic glorie wesen. Die mochte ouergaen ende niet ouergegaen ende ouerdaet doen ende niet en dede ouerdaet

11

Hier om is sijn guet ghestadich vast inden here: ende alle vergaderinghe der heilighen sullen sijn aelmissen vertellen.

12

Sitstu tot eenre groter tafel: ende doe dijn mont daer niet eerst op.

13

En seg niet oft veel beter is datter op geset is.

14

Gedenc dat een scalc oge quaet is.

15

Wat is quader ghescepen dan een scalc oghe? Hier om sal hij mit alle sijn aensichte wenen als hijt siet.

16

En wtsteke niet dijn hant ende dattu niet van hatyen besmet en wortste. ende di scames.

17

Noch en worde niet bedwongen inden werscap van wiuen.

18

Verstant wt di seluen wie dijns naesten sijn.

19

gebruyct als een mensche dies datmen di voerset. ende dattu niet ghehaet en werdes als du veel etes.

20

Houde eerst op om die ghemaniertheit: ende en wils niet te vele wesen: dattu machschien niet en verbelghes.

21

Ende bistu in die middewaert van veel luden gheseten. en stec dijn hant niet voert eer dan si: noch en eysschet niet eerst drincken.

22

Hoe ghenoechlijc is enen gheleerden man luttel wijns: ende int slapen en sultstu daer niet of worden ghepijnt: ende du en sultste gene pijn ghedoghen.

23

Wake ende colera. ende slaghe enen sotten man:

24

ende in enen sparachtighen mensche slaep der ghesontheit. Hi sal slapen tot des morghens: ende sijn ziel sal mit hem ghenoechte hebben.

25

Ende wortstu bedwonghen in veel te eten: soe stant op vander middewaert ende spuwe wt. ende het sal di verlichten. ende du en sultste dinen lichaem gene siecheit aen brenghen.

26

Hoer mi sone. ende en versmade mi niet: ende inden vtersten sultste mine woerden vinden.

27

In allen dijnen werken wes snel: ende ghene siecheit en sal di ancomen.

28

Die blickende is in brode sullen veelre luden lippen benedien ende die oercondscap sijnre waerheit is getrouwe.

29

In scalcken brode sal die stat murmureren: ende oercondscap sijnre scal-

[p. *316]

heit is waer.

30

En wil niet verporren die minne inden wijn: want die wijn heeft veel luden verdoruen.

31

Dat vier proeft dat harde yser: also sal die wijn in dronckenscap ghedroncken berispen der houerdigher herten.

32

Wijn ghedroncken in soberheden. is effen leuen den menschen: drincstu ghemanierlijc. so sultstu sober wesen.

33

Wat leuen is dat. dat mitten wine ghemindert wort?

34

Wat heeft dat leuen bedroghen? Die doot.

35

Die wijn was in vruechden ghescepen: vanden beghinne. niet in dronckenscap.

36

Tverblijden der zielen ende der herten is. wijn manierlijc ghedroncken.

37

Hets ghesontheit den lichaem ende der zielen. sober dranc.

38

Die wijn veel ghedroncken. die maect onwaertheit ende gramscap ende veel vallen.

39

Bitterheit der zielen is die wijn veel ghedroncken.

40

Ouermoedicheit der dronckenscap verbelghen eens onwijs: is verminderen die cracht ende makende wonden.

41

En berispe dijnen naesten niet inder werscap van wijne ende en versmade niet in sijnre vruechden.

42

En seg hem gheen woerden van verwiten: ende verduwen niet int vermanen