Bible in duytsche (Delftse bijbel 1477)

§ Ca .v.

1

HOloferne den prince des ridderscaps van assyrien wort gheboetscapt dat hem die kinder van israhel bereiden om hem te wederstaen ende dat si die weghen vanden berghen besloten hadden:

2

ende van groten toorne so wort hi outsteken in groter gramscap. Ende hi riep alle die princen van moab ende die maerscalk van ammon:

3

ende hi seide hem. Segt mi wat volc dit is dat dese montaengien besittet: ofte welke ende hoe vele ende hoe grote haer steden sijn ende oec welc haer macht is ende hoe groot haer menichte sij ofte wie is coninc van haren ridderscepe.

4

Waer om dat mi dese verouwaert hebben voer alle die ghene die wonen in oestlant. ende en sijn niet wtcomen ieghen ons te ghemoet: dat si ons mit payse ontfaen hadden?

5

Doe antwoerde achior die marscalc van amons sonen ende seide. Mijn here op dat ghijt ghewaerdicht te horen. soe sal ic die waerheit in dinen aenscouwen segghen van desen volc dat inden montangien woent: ende en ghene valsche woert en sal wt mijnen monde gaen.

6

Dit volc is vander caldeeuscher gheslachte

7

Ende het woonde eerst in mesopothamien: om dat si niet en wouden volgen hare. vadere gode die inder caldeeuscher lant woenden.

8

Ende aldus lieten si hare vadere oefeninghe die si in vele goden hadden

9

ende si oeffenden enen god des hemels: ende hi beual hem dat si van daer vte gaen souden: ende si woonden in carram. Ende doe die hongher alt lant ouerghegaen hadde. so toghen si neder in egipten: ende daer worden si binnen vier hondert iaren so sere ghemenichuoudicht: soe datmen haer heere niet en mocht ghetellen.

10

Ende doese die coninc van egipten verladen hadde ende hijse tonderghedaen had in sinen poorten. te stichten mit modderen ende mit quarelen: so riepen sij te haren god ende hij sloech alt lant van egypten. mit menygher plaghen.

11

Ende doese die van egypten wt haren lande verdreuen hadden. ende die plaghe van hem ghinc ende sijse weder vaen wouden. ende te haren dienste weder setten. daer sij vloen

12

so ondede god des hemels die zee: so dat si in beyden ziden van hem die wateren vast worden als ene mure: ende dese ghinghen mit droghen voeten dore optie gront vander zee.

13

Ende als te deser stat hem nauolghede ene ouertallic heere van egipten. so worden sij ouerdect mitten wateren: datter ene niet en bleef. die de daet den nacomelinghen vertellen mocht.

14

Ende doe dese vter roder zee ghetoghen waren so to-

[p. *142]

gen si inder wildernissen sberghes van synai: daer noyt mensche in wonen en mochte: noch eens menschen kint gherusten

15

Daer worden hem bitter fonteinen suete te drincken: ende si ontfinghen haer lijftocht vanden hemel viertich iaer lanc.

16

soe waer dat si intoghen: so vacht god ouer hem ende verwan sonder boghe. ofte ghescut. ende sonder zwaert.

17

Ende nyemant en heeft gheweest die desen volke hynderen mochte: dan als sij ghinghen af vander oefeninghe sheren haers gods.

18

Want also dicke als sij sonder hem enighe ander goden oeffenden: so worden sij ghegheuen in roue ende int zwaert ende in lachtere.

19

Also dicwil als sij berou hadden als dat sij ghesceyden waren van die oeffeninghe haers gods: so gaf hem god des hemels cracht te wederstaen.

20

want si sloghen doot den coninc van chanaan ende die iebuzeen. ende die pherizeen ende die etheen ende die eueen ende die amorreen ende alle die machtighe in esebon: ende si hebben bezeten haer lant ende haer stede:

21

ende also langhe als si niet en sondichden in haers gods aenscouwen so wast wel mit hem want haer luden god hatet die boesheit

22

Want vore dese iare doe si afghegaen waren vanden weghe die hem god ghegheuen hadde daer si in wandelen souden. so worden si verderft mit vele stridene van heydene: ende vele worden van hem gheuanghen ende gheuoert int lant dat hem niet en was

23

Ende si sijn nyewelinghe ghekeert ten here haren god ende si sijn weder vergadert vander ghespraeytheit daer si in ghescheiden waren ende si sijn alle dese berghen op gheclommen: ende si besitten weder iherusalem: daer haer heilighe der heilighen sijn.

24

Nu daer om here mijn ondersoect ofte si enighe misdaet hebben in sheren haers gods aenscouwen ende laet ons dan tot hem optrecken want leuerende so salse dan haer god di leueren: ende si sullen worden ondert iocke dijnre moghentheit ghedaen.

25

Mer heeft dit volc neghene misdaet vore sijnen god so en sullen wijse niet wederstaen: want haer god salse beschermen: ende wij sullen alle die werelt in lachtere sijn

26

Ende doe achior ophilt dese woerden te spreken: so gheuielt dat al holofernes edel luden gram worden. ende si peinsden te doden. ende seiden dene totten andere.

27

Wie ist die seit dattie kindere van israhel moghen wederstaen nabugodonosor den coninc. ende sijnen heeren: die menschen sijn sonder wapene ende sonder macht. ende sonder const van vechtene?

28

Om dat achior sal weten moghen dat hi ons lieghet. so sullen wij op gaen inden montaengien: ende als haer machtighe luden gheuanghen sullen sijn. soe salmen dij mit dien doet slaen mitten zwaerde:

29

dat al die luden sullen moghen weten dat nabugodonosor god vander werelt is ende sonder hi ne ghene god anders en is