Bible in duytsche (Delftse bijbel 1477)

§ Capittel .xi

1

ENde ic daniel stont op van darius van meden eerste iaer: dat hi ghestarct ende gheuast werden soude

2

Ende nu sal ic di die waerheit boetscappen Sich noch sullen drie coninghen staen in persen: ende die vierde sal alte rijc worden mit alte groter rijcheden bouen hem allen. ende als hi machtich sal sijn gheworden in sinen rijcheden: soe sal hi alle menschen porren iegen trike van grieken.

3

Mer een starc coninc sal op risen. ende hi sal heerscappie hebben mit vele machten. ende hi sal doen dat hem ghenoghen sal.

4

Ende als hi sal gestaen hebben so sal sijn rike te broken worden: ende hij sal worden gedeelt in vier winden des hemels: mer niet in sinen nacomelinghen. noch oec niet na die moghentheit daer hi in regneerde. Want sijn rijc sal worden ghescoert oec in luden van buyten: wtghenomen desen.

5

Ende die coninc van zuyden sal worden ghestarct: ende van sinen princen sal een

[p. *667]

machtich worden bouen hem. Ende hi sal heerscappie hebben in rijcheden: want sijnre heerscappien sal vele wesen

6

Ende na een einde van daghen: sullen sij te gader hulde maken. Ende sconincs dochter oec van suyden sal comen totten coninc van noerden om vrientscap te maken: ende si en sal niet behouden die starcheit des arms noch haer saet en sal niet staen: ende sij sal worden gheleuert ende haer ionghelingen diese daer ghebracht hebben: ende diese verstarcten inden tiden.

7

Ende van haren sade sal staen die plantere van wortelen. Ende hi sal comen mit een heere ende trecken in sconincs lant van noerden. ende hi salre misbruken: ende hi salse winnen

8

ende hi sal hier en bouen oec gheuanghen voeren in egipten haer goden ende haer beelden ende haer preciose vaten van siluere ende van goude. Hij sal te bouen comen ieghen den coninc van noerden.

9

Ende die coninc van zuyden sal in trike comen: ende wederkeren te sijnen lande.

10

Mer sijn sonen sullen worden vergramt: ende si sullen vergaderen een menichte van vele heeren. Ende hi sal voertcomen tidende ende ouerdecken: ende hi sal wederkeren ende hij sal worden beruert ende hij sal gheuecht aengaen mit sijnre starcheit.

11

Ende die coninc van zuyden sal worden geporret ende wttrecken ende vechten ieghen den coninc van noerden: ende hi sal een grote seer menichte ghereiden ende een menichte sal in sine hant ghegheuen worden

12

ende hi sal nemen die menichte ende sijn herte sal verheuen worden: ende hi sal veel dusentigen auerecht werpen: mer hi en sal niet te bouen comen.

13

Want die coninc van noerden sal wederkeren: ende gereyden een vele grote menichte dan hi te voren hadde. Ende hi sal comen in einde van tiden ende van iaren voert tidende mit enen groten heere ende mit seer veel rijcheden.

14

Ende in dien tide sullenre vele verrisen ieghen den coninc van suyden. Ende oec sullen worden verheuen der ondadigher kinderen van dinen volke om dat si tvisioen veruollen sullen ende si sullen vallen.

15

Ende die coninc van noerden sal comen ende enen berch te gader draghen ende hi sal winnen die alre vasste steden ende sconincs arme van suden en sullens niet ghedoghen moghen. Ende sijn wtuercoren sullen opstaen om te wederstaen: ende ne ghene crachte en sal wesen ieghen hem.

16

Ende hi sal op hem comen ende doen hem nae sinen wil: ende dat niemant en sal wesen dies ieghen sinen aensichte sal moghen staen. Ende hi sal staen int voerbarige lant ende hi sal worden te niete in sijn hant:

17

ende hi sal sijn aensichte setten om dat hi comen sal om al sijn rike te winnen: ende hi sal gherechte dingen mit hem doen. Ende hem sal worden ghegheuen een dochter vanden wiuen om dat hijt ouerrecht werpen sal: ende hi en sal niet staen noch sijn wesen.

18

Ende hi sal sijn aencsiehte omkeren ten eylande waert ende hij salre veel winnen ende hi sal doen ophouden den prince sine lachters. Ende sijn lachter sal ieghen hem seluen keren.

19

Ende hi sal sijn aensichte omkeren ten rike van sinen lan-

[p. *668]

de: ende hi sal hem storten ende vallen: ende men sals niet vinden.

20

Ende in sijn stat sal hi staen in conincliker schoenheit alte onnutte ende onwaerdich: ende in corten tiden sal hi worden vertreden niet in toorne noch in stride.

21

Ende in sijn stat sal hij staen onwaerdelijc: ende men sal hem ghene coninclike ere geuen Ende hi sal heimelic comen ende trike winnen mit loesheden:

22

ende des geens armen die daer vechten sal. sullen worden verwonnen van sinen aensichte: ende sij sullen worden tonder ghedaen. Ende hier en bouen oec die beleider vander beloften.

23

Ende na die vrienstscapen so sal hi mit hem loesheden doen: ende hi sal optrecken ende winnen mit cleynen volke:

24

ende hi sal in die oueruloeyende ende rike poerte trecken. Ende hi sal doen dat sijn vaderen niet ghedaen en hebben: noch sijn vadere vaders. Hi sal scheiden haer roue ende haer proeyen ende haer rijcheden: ende hij sal raet aengaen ieghen alte vaste ghepense. ende dat tot eenre tijt.

25

Ende sijn starcheit sal worden verwect ende sijn herte iegen den coninc van suden in een groot heere. Ende die coninc van suden sal worden geporret te stride mit veel helpers ende seer starcken: ende si en sullen niet staende bliuen: want si sullen iegen hem raet angaen.

26

Ende die ghene die mit hem broot eten sullen: sij sullen hem tonder doen: ende sijn heere sal worden tonder ghedaen: ende het sullenre veel vallen ghedoot vanden sinen

27

Ende der twee coninghen herte sal wesen dat si quaet doen sullen: ende an eenre tafelen sullen si loghen spreken ende en sal hem niet profiten: want noch ist einde in enen anderen tijt.

28

Ende hi sal wederkeren in sijn lant mit veel rijcheden: ende sijn herte sal wesen ieghen theylighe testament: ende hi salt doen ende keren weder in sijn lant.

29

Te enen ghesetten tide sal hi wederkeren ende hi sal ten suden comen: ende die achterste en sal niet ghelijc sijn den eersten.

30

Ende op hem sullen comen scepen ende die romeynen ende hi sal worden ghesleghen: ende hi sal wederkeren. Ende hi sal veronwaerdicht worden ieghen dat testament vanden sanctuarie ende hi salt doen: ende hi sal wederkeren ende hij sal ieghen die ghene pensen die ghelaten hadden dat testament vanden sanctuarie.

31

Ende armen sullen wt hem staen ende si sullen besmitten die sanctuarie der starcheit ende sij sullen afdoen die eenpaerlike sacrificie: ende si sullen die onwaerdicheden geuen inder bedroefheit

32

Ende die quade sullen hem valschelic veinsen ieghen testament: mer tvolc dat sinen god weet. salt behouden ende doen.

33

Ende die gheleert sullen wesen inden volke sullen vele luden leren: ende sij sullen vallen inden zwaerde ende inden vyere ende in gheuangenisse ende in roue van daghen.

34

Ende als si gheuanllen sullen sijn soe sullen sij opworden gheheuen met cleynre hulpen: ende vel sullenre op hem comen ende valschelijc.

35

Ende vanden gheleerden sullen vallen om dat si sullen worden ghesuuert ende vercoren ende dat si wit worden sullen totten gesetten tide: want noch sal een ander tijt wesen

36

Ende die coninc sal doen na sinen wille: ende hij sal hem verheffen ende verwa-

[p. *669]

nen ieghen alle god. Ende hi sal grote dinghen spreken ieghen gode der goden ende hi sal worden beleit. tot dat die gramscap sal worden voldaen. Want dit vonnisse is verdient.

37

Ende hi en sal niet achten sijnre vaderen god: ende hij sal inder begheerten van wiuen wesen: ende hi en sal ne ghenen gode roken: want hi sal verrisen op. ieghen alle dinc.

38

Want hij sal in sijn stat eeren den gode maozim: ende hi sal sijn god oeffenen dien sijn vaderen niet en kenden. van goude ende van siluer ende costelike stenen. ende van preciosen dinghen.

39

Ende hij sal doen dat hij maozim verheffen sal mit enen vreemden god dien hi niet en kende: ende hi sal die ere menichfoudighen: ende hij sal hem in veel dinghen machte gheuen: ende hi sal tlant te dancke deelen.

40

Ende in dien gesetten tiden sal ieghen hem vechten die coninc van zuden: ende die coninc van noerden sal ieghen hem comen als een tempeest met waghenen ende mit geredenen ende mit enen groten hoop scepen. ende hi sal inden lande trecken ende hi salt tonder doen ende daer doer liden.

41

ende hij sal in tgloriose lant trecken: ende veel landen sullen vallen. Want dese landen alleen sullen van sinen handen worden verlost: edom ende moab endedie princen van ammons kinderen

42

Ende hi sal sijn handen wtsteken te lande waert: ende tlant van egipten en sals niet ontulien.

43

Ende hi sal heerscappie hebben bouen die trisore van goude ende van siluere: ende in al den preciosen dinghen van egipten. Hi sal oec liden doer lybien ende ethiopien:

44

ende een nyeumare van oest ende van noerden sullen verstoren: ende hi sal comen mit eenre groter menichten om vele luden tonder te doen ende te dodene

45

Ende hi sal sine tabernacule sperren te aphedno opten voerbarighen berch ende heylich tusschen twee zeen: ende hij sal opcomen tot op sinen toppe: ende nyemant en sal hem helpen