Bible in duytsche (Delftse bijbel 1477)

§ Capit .v

1

BAlthasar die coninc maecte een grote werscap sinen dusent edelen princen: ende elke dranc na sine outheit.

2

Ende doe hi te hant droncken was soe beual hi datmen daer brenghen soude die silueren vaten ende die guldene. die nabuchodonosor zijn vader ghebrocht hadde vanden tempel die in iherusalem was: datter die coninc ende sine edele luden wt drincken souden. ende sijn wiuen ende sijn vriendinnen.

3

Doe brachtmen daer die silueren ende gulden vaten die nabugodonosor gebracht had vten tempel die in iherusalem was: ende daer droncken wt die coninc ende sine edele princen ende sine wiuen ende sine vriendinnen.

4

Si droncken wijn: ende si loefden hare silueren hare gouden ende metalen goden ende haer yseren ende haer houten ende haer stenen goden.

5

In die selue vre openbaerde vingeren als van eens menschen hant: scriuende ieghen die candelare optie want bouen vander conincliker salen. Ende die coninc ansach die vingheren vander scriuender hant

6

Doe wort sconnincs aensichte verwandelt. ende sijn ghepeins veruaerdene: ende die lenden van sinen lendene worden ontknocht. ende sijn benen sloghen deen ieghen dander

7

Ende die coninc riep starckelic: datmen in brenghen soude die meesters van caldea ende die waersagers. Ende die coninc sprac totten wijsen van babilonien Soe wie dese scrifture lesen sal ende mi haer beteykenisse openbaer doen sal. dien salmen cleden mit purpure: ende hi sal hebben anden hals een gulden halsbant ende hi sal die derde in minen rike wesen

8

Doe quamen daer alle sconincs wijse in ende si en mochten die scriftuer niet gelesen: noch haer beteikenisse den coninc gesegghen.

9

Ende hier bi wort die coninc balthasar ghenoech ghestoert: ende sijn

[p. *657]

aensichte wort verwandelt. Mer sine edele luden worden oec veruaert.

10

Ende die coninghinne om dese dinc die den coninc ende sinen edelen luden gheschiet was quam in thuys daer die werscap was: ende si sprac voer ende seide Coninc leue ewelijc. Ende late dijn ghedachten di niet verstoren: noch en laet dijn aensichte niet verwandelen.

11

Een man is in dijn rijc die in hem den geest van den heilighen gode heeft: ende in dijns vaders dagen soe vantmen in hem wijsheit ende contste Want die coninc nabuchodonosor dijn vader maecten prince vanden meesters ende vanden toueraers van caldea ende vanden gheraders ende vanden waersaghers seg ic o coninc.

12

Want meerre gheest ende wijsheden ende verstandenisse ende beteykenisse van drome ende vertoninghen van heimeliken dinghen. ende ontbindighe van dat ghebonden was sijn gheuonden in hem dat is in daniel die den coninc die name gaf balthasar. Nu hier om so roepmen daniel: dat hi sal die beteykenisse vertellen.

13

Hier om brachtmen daniel in voerden coninc. Ende die voerseide coninc seide tot hem. Bistu daniel vanden kinderen der geuancnisse van iuda die mijn vader die coninc brachte van iuda

14

Ic heb ghehoert van di dattu den gheest vanden goden hebste: ende datmen in di gheuonden heeft meerre wijsheit ende contste ende verstandenisse.

15

Ende nu sijn inghecomen in minen aenscouwen die wijse waersaghers. om dese scrifture te lesen ende om mi hare beteykenisse te segghen: ende si en constens niet ontbinden den sin vanden redenen

16

Mer ic hebbe van di gehoert. dattu doncker dinghen moechste ontbinden: ende gebonden dinghen ontbinden. Moechstu dan dese scrifture lesen ende mi haer beteykenisse ghesegghen: soe salmen di met purpnre cleden ende du sultste omtrent dinen hals hebben een gulden halsbant: ende sultste die derde prince in mijn rike wesen.

17

Ende daniel antwoerde voerden coninc ende seide. Dijn giften bliuen di: ende gheeft die ghiften dijns huis enen anderen: mer coninc ic sal di die scrftuer lesen. ende ic sal haer beteykeeisse di segghen..

18

O coninc die hoghe god gaf nabugodonosor dijn vader trike ende die moghentheit ende glorie ende ere.

19

Ende om die moghentheit die hi hem ghegeuen had so ontsaghen hem ende vreesden hem alle volken gheslachte ende tonghen Die hij wilde dode hi. die hi wilde sloech hij. die hi wilde verhief hi: ende die hij wilde veroetmoedichde hi.

20

Mer doe sijn herte verheuen wort ende sijn geest verstijft was ter houaerden soe wort hij geworpen vanden troon sijns riken: ende sijn glorie wort hem ghenomen:

21

ende hij wort verdreuen vander menschen kinderen. Mer sijn herte wort oec mitten beesten gheleit: ende sijn wanderinghe was mitten wilden ezels Hi at oec hoy als een osse. ende sijn lichaem wort ghenet mitten douwe des hemels: tot dat hi bekende dat die alre hoechste macht had inden menschen rike: ende soe wien dat hi sal willen sal hi daer op verwecken.

22

Du oec balthasar die sijn sone biste al weetstu alle dit du en veroet-

[p. *658]

moedichste dijn herte niet:

23

mer du hebtste dij verheuen ieghen den here des hemels. Ende die vaten sijns huys sijn ghebracht voer di. ende du ende dijn edel luden ende dijn wijuen ende dijne vriendinnen ghi hebt wijn daer in ghedroncken. Ende du hebste geloeft silueren goden ende gulden ende metalen ende iseren ende houten ende stenen. die niet en sien noch en horen en gheuoelen: mer dien god dien dijnen adem in sijn hant heeft ende alle dijn wegen. en hebtstu niet gheeert:

24

hier om wort van hem ghesonden tlit vander hant die screef dat hier ghegraueert is.

25

Want dit is die scrifture die hier gescreuen is. Mane thecel phares.

26

Ende dit is die bedudenisse vander redene. Mane bediet: god heeft dijn rike ghetelt ende heuet dat voldaen

27

Thecel: hets gewogen in een wage. ende men heuet vonden dattet min heuet.

28

Phares: dijn rike is ghedeelt ende hets ghegeuen die van meden ende persen.

29

Doe gheboet die coninc ende men clede daniel mit purpure: ende men dede omtrent sinen halse enen gulden halsbant: ende men crayeerde van hem dat hi die macht hadde ende die derde was vanden rijc.

30

Binnen dier seluer nacht was balthasar die coninc van caldea dootgheslagen:

31

ende darius van meden volchde hem nae in trike doe hi twee ende tsestich iaer out was