Bible in duytsche (Delftse bijbel 1477)

.Capitel .v

1

TE desen seluen tiden so ghereede anthiochus sinen anderen vaert tot egipten waert.

2

Ende het gheuiel dat men bouen alle die stat van iherusalem veertich daghen sach inder lucht gheredenen riden. die gulden cleder an hadden ende gewapent als betaelgen mit speren:

3

ende den loep die die paerden bider ordinancien deden. ende die vergaderinghe vanden betaelgen. ende tberueren vanden schilden. ende een menichte

[p. *638]

mit bloten zwaerden wtghetoghen: ende schieten van ghescutten. ende blicken van gulden wapenen. ende van allen manieren van halsberghen.

4

Ende om dit baden sij alle. dat dese teiken hem te guede vergaen mosten..

5

Mer doe een valsche nyewe maer quam. dat anthiochus doot gheweest soude hebben: soe nam iason met hem omtrent dusent man. ende quam haestelic op die stat: ende doe die poerters ter mueren liepen ende ten lesten als iason die stat gewonnen hadde. soe vloech menelaus inden borch.

6

Mer iason en spaerde sijn poerters niet te verslaen: noch hij en pensde gheen duecht tsinen maghen waert. ende hij micte alte groot quaet te wesen dat hi winnen soude zeghe van sinen vianden ende niet van sinen poerters.

7

Mer hi en behielt niet dat grote paepscap: mer teinde van sijnre verradenis begonde mit lachter: ende hij toech weder ballinc in ammons kinder lant.

8

Ten lesten van sinen leuen int einde. soe wort hi besloten van aretha den coninc van arabien. ende hi vloech vander eenre stat in dander: ende alle die luden die hateden hem. ende hij wort verdreuen in egipten als een ballinc der wet ende onwaerdich als viant sijns lantscips ende sijnre poorters:

9

ende die hi veel wt haren lande verdreuen hadde. ende hi verderfde in vreemden lande ende toech te lacedemonien waert. om dat hi daer solaes hebben soude onder sine magen.

10

ende die hi veel doot daer buyten geworpen hadde sonder begrauen ende sonder bewenen: want hij en had oec genen vrient noch en was deelachtich an sijnre vader gracht.

11

Als dit aldus gheuallen was. soe waende die coninc dat sijn geselscap aengaen soude den ioden: ende om dit doe hij wt egipten ghecomen was mit fellen moede so wan hi die stat mit wapenen.

12

Ende hi beual sinen ridderen al doot te slaen: ende dat si niet sparen en souden die hem teghen quamen: ende dat si opgaen souden inden husen ende die luden doot slaen.

13

Dus worden daer versleghen ionghelinghen ende ouders: wiuen ende kinderen: maechden ende cleyn kinderen.

14

Want binnen drien daghen waren der versleghen tachtich dusent: ende veertich dusent gheuaen: ende so veel vercocht

15

Mer dit en ghenoechde hem oec niet. Want hi was coen te comen binnen den tempel die heiligher is dan alle die werelt met menelao die hem leide: die verrader was vander wet ende vanden lande.

16

Ende met sinen misdadighen handen. nam hi die heilighe vaten die daer vanden anderen coninghen ende vanden steden gheset waren om die stat te vercieren. ende die handelde hi onwaerdelic ende besmettese:

17

dese anthiochus was so verdonckert van herten dat hij niet en mercte dat die here optie stat een luttel was verbolghen om der gheenre sonden die daer binnen woenden: ende dat al hier om veel onwaerden gheuiel omtrent der stat.

18

Want en hadden si niet mit veel sonden bewonden geweest: so had dese oec om sijn stoutheit geslegen geweest ende achterghestoten: want als hi daer bin-

[p. *639]

nen quam ghelijc dat heliodorus was die vanden coninc selencus gesent was om die tresorie te rouen.

19

Want die heer en vercoes die luden niet omder stat wille: mer omder luden wille vercoes hij die stat.

20

Ende hier om was die stat deelachtich an des volcs quaet: mer hier nae sal hi worden een geselle der gueder: ende die stat die indes almachtichs gods toren ghelaten wort. die sal in des groots heren vriendelicheit weder verheuen worden mit groter gloren.

21

Dus nam anthiochus dusent ende acht hondert talenten wt den tempel. ende hi keerde haestelic weder te anthiochien: ende hem docht van houerdien dat hijt lant soude maken datmenre met scepen soude mogen oueruaren: ende die zee datmenre ouergaen soude ouermits die verweentheit sijnre herten.

22

Mer hi liet al daer prouoesten om tvolc te quellen: want hi liet te iherosolima philps die gheboren was van frigem. die felre was van zeden dan die ghene die hem gheset hadde:

23

ende in garisim liet hi andronicum ende menelaum die zwaerre verdriet daden haren luden dan die andere.

24

Ende om dat hi gheset was teghen den ioden. soe sende hi enen ghehaten prince appolinium mit enen heer van twee ende twintich dusent mannen: ende hi beual hem dat hijse al doot sloghe die haer oude hadden: ende dat hi die wiuen ende iongelinghen vercochte.

25

Ende doe hi te iherosolima ghecoemen was. soe veinsde hi vrede ende rustede hem tot den heilighen saterdach: om dat die ioden doe vierden. mer doe beual hi den sinen wapen te ontfaen:

26

ende hi versloechse algader die ghecomen waren om dit te sien: ende hi liep die stat doer mit gewapenden luden ende versloech een grote menichte.

27

Iudas machabeus die de thiende was. hi was wech ghegaen in der wildernis: ende daer leide hi metten sijnen sijn leuen inden bergen metten wilden beesten: ende sij woenden daer ende si aten spise van hoy om dat si niet deelachtich wesen en souden an die besmettinge