Bible in duytsche (Delftse bijbel 1477)

§ Ca .xv.

1

ANthiochus demetrius soen sende een littere wt die eylande vander zee tot symon den groten paep ende den princen vander ioden ende alle den volcke:

2

ende si waren in houdende na deser manieren. Die coninc anthiochus ontbiet symon den groten paep: ende der ioden volc saluut.

3

Want enighe ouerdadighe hebben ghehouden onser vader rike: ende ic wilt rijc wreken ende settent alsoet te voren was: ende daer om heb ic gemaect een wtghecoren heer van menichten. ende heb ghemaect scepen in te striden.

4

Ende ic wil voert trecken doer tlantscap om dat ic sal worden ghewroken teghen die gene die onse lantscap gecranct hebben: ende die veel steden ghedestrueert hebben in mijn rijc.

5

Daer om gheue ic v uv alle die giften die di die coningen verlaten hebben voer mi. ende soe wat ander ghiften si di verlieten:

6

ende ic oerloue di te maken in dijnen lantscappen enen slach van porpere munten.

7

Ende dat iherusalem heylich blijue ende ghevrijt: ende alle die wapen die ghemaect sijn. ende die vaste steden die du gesticht hebtste. bliuen dijn.

8

Ende men verlaet die alle sconincs scout. ende datmen hier na sculdich sal worden. van nv ende in alden tijt hier nae.

9

Ende als wi on-

[p. *626]

se rijc sullen hebben ghewonnen: soe sullen wi di ende dijnen luden ende den tempel verheffen ende eeren mit glorien so dat v eer vermaert sal worden in alder werelt.

10

Inden hondertsten ende vier ende tseuentichsten iaer so quam anthiochus in sijns vaders lant: ende alle die heeren vergaderden mit hem: soe datter seer luttel bi triphon bleuen.

11

Ende anthiochus die coninc volchde hem na: ende triphon quam te doram daer hi vloech doer die zee.

12

Want hi wiste dat quaet teghen hem vergadert wort: ende theer lieten.

13

Ende anthiochus toech po doram mit hondert ende twintich dusent man te voet ende acht dusent te paerde

14

Ende si omleiden die stat: ende die scepen togenre toe vander zee ziden. ende streden opter stat te lande ende ter zee: ende si en lietender nyemant in noch wt varen.

15

Ende numenius ende die mit hem waren quamen vander stat van romen ende hadden litteren die ghescreuen waren anden coninghen ende lantscappen: daer dit in gescreuen was.

16

Lucius die ruwaert van romen. ptholomeus den coninc saluut.

17

Der ioden legate onse vrienden die sijn ghecomen tot ons om te vernyewen deerste vrientscap ende gheselcap: die ghesent sijn van symon den prince vanden papen ende der ioder volc.

18

Ende si brochten ons enen gulden schilt van dusent dragmen.

19

Hier om docht ons guet dat wi screuen den coningen ende den lantscapen dat si hem gheen quaet en doen: noch op hem en striden noch op haer steden. ende op haer lant: ende dat sij geen salcoers en doen den ghenen die teghen hem striden.

20

want ons dunct guet dat wij den schilt van hem ontfinghen.

21

Ende of enighe ouerdadighe van haren lantscepen tot v gheuloghen sijn. die leuert symon den hoghen paep dat hi daer wrake ouer doe nae sijnre wet.

22

Dit selue screefmen demetrio den coninc ende attalo ende arabe ende arasci.

23

Ende in allen lantscappen: ende samsame ende den sparciaten ende delo. ende mido. ende sicion. ende carie ende samum. ende panphilien. ende liciam ende alacarnasum ende rodum. ende facelida. ende te coo. ende te syden. ende te arado. ende te gortinam. ende te gnidum. ende te cypres. ende te cyrenen.

24

Ende den exempel al hier of screuen si symon den hogen paep: den prince vanden papen ende den volc vanden ioden.

25

Ende anthiochus die coninc toech voer doram anderwarf mit sinen heer: ende streter altoes op ende maecter machinen: ende besloten triphon so dat hi niet wt trecken en soude.

26

Ende symon sende hem twe dusent wtghecoren mannen te salcourse: ende siluer ende gout ende veel vaten:

27

ende hi en wouder niet ontfaen: mer hi brac al dat hi te voren mit hem ouer een ghedraghen hadde: ende hi vervreemde hem van hem

28

Ende sende te hem anthenobium een van sijnen vrienden. dat hi mit hem ouer een draghen soude ende segghen. Ghi hout ioppen ende gazara ende die hoecheit die binnen iherusalem is die steden van mijnen rijke

29

ende haer lant hebdi ghewoest ende hebt grote plaghen ghedaen int lant: ende hebt grote heerscappie ghehat int lant te veel steden binnen mijnen rijck.

30

Nu

[p. *627]

dan so gheeft mi weder die steden die ghi mij ghenomen hebt: ende die tribuyten vanden steden daer ghi heerscappie bouen hebt ghehadt buyten den lande van iudea

31

Ende en wildijs niet doen so gheeft vijf hondert talenten siluers ende ouer die plage die ghi ghedaen hebt ende ouer den tribuyt vanden steden so gheeft noch ander vijfhondert talenten. Ende en doedijs niet so sullen wi comen: ende beuechten v.

32

Ende anthenobius des conincs vrient quam in iherusalem. ende sach symons glorie ende sijn voerbaricheit in goude ende in siluer. ende sijn grote ghesinde: ende hij verwonderde des: ende hi seide hem des conincs woerden.

33

Ende symon die antwoerde ende seide hem. Wij en hebben geen lant ghenomen. dat onse niet en was. noch wi en houden gheen vreemt lant: mer wi houden onser vader erfachticheit. die een tijt ons ongherechtelic onthouden was van onsen vianden.

34

Mer als wi den tijt hadden so creghen wij weder onse vader erfachticheit.

35

Want van ioppen ende gazara. daer du of sprecste: soe daden si daer in onsen lantscap onder den volke grote plagen: van desen geuen wi hondert talente siluers. Ende anthenobius en antwoerde hem niet een woert

36

Ende keerde weder ten coninc mit gramscappen ende seide hem dese woerden: ende symons glorie ende al dat hij sach: ende die coninc wort harde gram

37

ende triphon vloech mit scepen te ortosayda

38

Ende die coninc maecte cendebeum leitsman ter zee: ende gaf hem een heer van gheredenen ende van mannen te voet.

39

Ende beual theer te porren tot iudea waert: ende hi beual hem te maken een vaste stede diemen cedron hete. ende dat hi di poorten van dier stat vermaken soude: ende datmen tvolc tonderdoen soude mit stride. Ende die coninc volchde triphon na.

40

Ende cendebeus quam te iamniam. ende hi begonde tvolc te verstormen. ende iudeam te destrueren. ende tvolc te verslaen. ende te vaen: ende cedron te stichten.

41

Ende hij leide daer theer ende die gheredenen: om dat si daer wt trecken souden. ende iudea doerwanderen also die coninc beuolen hadde