Bible in duytsche (Delftse bijbel 1477)

.Ca xiiij

[p. *623]

1

INden hondertsten ende twe ende tseuentichsten iaer so vergaderde die coninc demetrius sijn heer: ende toech wech te meden om hem hulp te gaderen: ende triphon te beuechten ende onder te doen.

2

Ende doe arsaces die coninc van persen ende van meden verhoerde dat demetrius binnen sinen lande ghecomen was: soe sende hi enen van sinen princen dat hine leuende vangen soude: ende te hem brengen soude.

3

Ende die prince toech wech ende versloech demetrius heer. ende hi vencken: ende voerden tot arsacen: ende hi leiden in gheuanghenis.

4

Ende alle tlant van iuda bleef in rusten alle symons dagen. ende hi socht sinen volc guet. ende hem genoechde sine macht: ende sijn glorie tallen daghen.

5

Ende mit alle sijnre gloiren ontfinc hi ioppen tot eenre hauenen: ende hi maecte daer een invaert in die eylanden vander zee.

6

Ende wide sijns volcs lant. ende behielt dat lantscap.

7

Ende hij vergaderde veel geuanghen: ende wort heer bouen gazara. ende bethsuram. ende bouen den borch. ende hi deder die onsuuerheden wt: ende nyemant en was die teghen hem stat.

8

Ende elc wan sijn lant mit vreden: ende tlant van iuda gaf sijn vrucht.

9

Alle die ouders saten inden straten. ende spraken van des lants gueden: ende die ionghelingen cleden hem behagelic ende mit clederen van stride.

10

Ende symon gaf den steden vitaelgie: ende ordineerde dat sij wesen souden vaten van verwaringhe: tot dat sinen naem vermaert waer totten einde vander werelt.

11

Hi maecte vrede op tlant: ende israhel verblide mit groter blijscap

12

Ende elc sat onder sinen wijngaert. ende onder sinen vigheboem: ende nyemant en was diese vervaerde.

13

Want op der werelt ghebrac hij. die op hem street: die coninghen waren tonder gedaen in dien daghe.

14

Ende hi versekerdse alle die oetmoedighe van sinen volke ende hi ondersocht die wet: ende dede alle ongherechticheit wech ende tquaet

15

Ende hi verhief die heilighen: ende menichfoudichde die vaten der heilighen

16

Ende men verhoerde te romen dat ionathas doot was. ende oec tottten sparciaten: ende si waren seer droef.

17

Mer doe sij verhoerden dat symon sijn brueder hoghe paep gheworden was in sijnre stat. ende dat hij tlanscap ende den steden dier binnen waren te sinen wille hadden:

18

so screuen si hem in metalen tafelen. dat sij vernyewen souden die vrientscap ende tgeselscap: die si ghemaect hadden mit iudas ende ionathas sinen brueders.

19

Ende men las dit voer al tvolc van iherusalem. Ende dit was die exempel van dier litteren die die sparciaten screuen.

20

Die princen vanden sparciaten ende haer steden. symon den groten paep: ende den ouders ende den papen: ende den anderen volc vanden ioden onse bruederen. saluyt.

21

Die legaten die gesent waren tot onsen volc. si seiden ons van uwer glorien eeren. ende bliscappen: ende wi worden verblijt om hare toecoemst.

22

Ende wij screuen al dat si seiden tvolc van iudeen raet aldus. Numenius antiochus soen. ende antipater iasons soen der io-

[p. *624]

den legate quammen tot ons: om te verniewen mit ons die eerste vrientscap

23

Ende den volc ghenoechde datmense glorioselic ontfaen soude: ende datmen den exempel van haren woerden legghen soude. in des volcs verscheiden boken: om dattet daer wesen sal tot eenre gedenckenis den volc vanden sparciaten Ende hier of hebben wi exempel gescreuen symon den groten paep.

24

Ende hier na sende symon numenium te romen ende hij hadde enen groten gulden schilt die dusent dragma woech: om mit hemluden vrientscap ende geselscap te maken. Ende doe dat volc van romen verhoerden dese reden.

25

so seiden si. Wat danc sullen wi moghen doen symon ende sijn sonen.

26

Want hi heeft sinen brueder wedermaect: ende israhels vianden verwonnen. Ende si gauen hem vriheit: ende bescruent in metalen tafelen. ende leident tot teikeninge opten berch van syon.

27

Ende dit is den exempel vanden scrifte. Inden achtienden daghe inder maent ebul. inden hondertsten ende twee ende tseuentichsten iaer. inden derden iaer. onder den groten paep symon so wort dit condt in assamarel

28

in een grote vergaderinghe van papen ende van volc ende van princen. ende des volcs ende voerden ouders vanden lande: want dicwijl hebben striden gedaen gheweest in onsen lande.

29

Mer symon mathatias soen van iaribs sonen ende sijn bruederen gauen hem seluen in vresen: ende wederstonden haer vianden van haren volc om dat haer heilygen ende haer wette soude bliuen staende ende si verhieuen haer volc mit groter eren.

30

Ende ionathas vergaderde sijn volc: ende wort haer gemaect een grote paep: ende hi wort tot sinen volcke gheleit.

31

Ende haer vianden wouden vertreden haer heilighen: ende tonderdoen haer lantscap: ende haer handen steken teghen haer heilighen.

32

Ende symon wederstontse doe ende vacht ouer sijn volc: ende gaf haer veel gelts ende wapende die starcke mannen van sijnen volc: ende gaf hem soudie.

33

Ende verwaerde die steden van iudea ende bethsuram dat int eynde van iudea was. daer te voren der vianden wapene was: ende hi leide daer te salcoers mannen. ioden

34

Ende ioppen die ter zee waert was verwaerde hi: ende gazaram dat in tlant van azoten is: daer die vianden te voren in woenden. Ende hi leide daer ioden. ende dat oerbaerlic was ter vianden correxien.

35

Ende tvolc sach symons daet ende die glorie die hi sinen volc meende te doen. ende si maecten hem haer leitsman ende prince van haren papen om dat hi al dit ghedaen hadde: ende om die trouwe ende gerechticheit die hi tot sinen volc hadde: ende hi socht in allen manieren sijn volc te verheffen.

36

Ende in sinen daghen hadt voertganc in sinen handen. dat die heiden worden veriaecht wt haren lande. ende die in dauids stede inden borch tot iherusalem waren daer si wt toghen ende besmettent al omme ende omme dat in die heilihge stat was: ende si deden grote plaghen teghen die suuerheit.

37

Ende si leiden haer ioden binnen om die ver-

[p. *625]

sekerheit vander stat ende vanden lande: ende hi hoechde die mueren van iherusalem.

38

Ende die coninc demetrius gaf hem thoghe paepscap.

39

Ende hier toe maecte hine sijn vrient: ende eerden mit groter eren.

40

Want hi verhoerde dat die ioden vanden romeynen vriende ende ghesellen ende brueders waren: ende dat si symons legaten hoechlijc ontfingen:

41

ende want die ioden ende haer papen hem gheoerloft hadden dat hi leitsman ende haer hoghe paep waer ewelijc tot dat ene ghetrouwe propheet opstont:

42

ende dat hi bouen hem prince si. Ende die sorghe hadde om die heylighen. ende dat hij setten soude prouoesten bouen haer werken ende haer lantscappen. ende bouen wapenen ende haer hulpen:

43

ende om dat hem zorghen wesen soude om die heylighen ende om dattet alle die menschen horen souden. ende datmen in sijnen naem bescriuen soude alle brieuen binnen den lande: ende dat hi purpur ende gout dragen soude:

44

ende dat nyemant vanden volcke noch vanden papen dit en sal mogen breken. of weder segghen dat hi seggen sal. oft enighe vergaderinghe vergaderen binnen den lande sonder hem: ende dat hi purper cleder ende gulden halsbanden draghen soude.

45

Ende nyemant die hier teghen doen sal of yet hier of breken sal. die sal misdadich wesen.

46

Ende tghenoechde alden volc symon te setten: ende te doen nae desen woerden.

47

Ende symon ontfenct ende hem ghenoechde dat hi hoech paep wesen soude: vander ioden volc ende dat hi leitsman ende prince ende bouen allen den papen wesen soude:

48

ende si seiden datmen dit ghescrift in metalen tafelen legghen soude: ende datmense inder heilighen ghedenckenis legghen soude in een hoge stat:

49

ende datmen dien exempel legghen soude in dier heiligher stat: dattet symon ende sijn sonen hebben souden.