Bible in duytsche (Delftse bijbel 1477)

§ Capit .xxv

1

SAmuel starf: ende al israhel vergaderde ende si beweendene sere: ende si grouene in sijn huys in ramatha. Ende dauid stont op: ende toech neder inder wildernisse van pharan.

2

Ende eenrehande manne was inder wildernisse van maon: ende sinen possessie was in carmelo: ende dit was een seer groot man: ende hi hadde drie duseut scapen ende dusent gheiten. Ende het gheschiede datmen tcudde scape schoer inden carmelo.

3

Ende dies mans naem was nabal: ende sijns wijfs naem abygayl. Ende dat wijf was alte wijs ende schoen. Mer haer man was alte quaet ende hart: ende vol quaetheit. Want hi was van calephs gheslachte.

4

Ende doe dauid ghehoert had inder wildernissen dat nabal sijn cudde scapen sche-

[p. *388]

ren soude:

5

so sant hi thien ionghelinghe ende seide hem. Trect op in carmelo: ende ghi sult comen te nabal ende ghi sulten van minen weghen paeyselic grueten:

6

ende aldus segghen. Mijn brueders ende dij moet paeys wesen. ende dijn huys si vrede: ende alle tgene dat ghi hebt si vrede.

7

Ende ic heb ghehoert dat dine herden die mit ons waren inder wildernissen souden haer scapen scheren. Wij en waren hem noeyt podersaem: ende binnen alder tijt dat si met ons waren in carmelo so en gebrac hem noeyt niet van haren cudde.

8

Vraghes dinen kinderen: ende si sullent di segghen. Nu dan moeten dine kinderen vinden gracie in dijn oghen. Want wi comen te di in enen gueden daghe. Soe wat dat dine hant vinden sal geef dine knapen: ende dauid dinen zoen.

9

Ende doe dauids kinderen daer gecomen waren. soe spraken si tot nabal alle dese woerden wt dauids naem ende swegen.

10

Ende nabal antwoerde ende seide tot dauids kinderen. Wie is dauid ende wie is ysay soen? Huden sijn die knechten ghewassen: die haren here vlien.

11

Sal ic dan nemen mijn broot ende mijn water ende vleysch van minen vee dat ic minen scape scherers gesleghen heb: ende sal ict mannen geuen die ic niet en wete wanen dat si sijn?

12

Ende dauids kinderen keerden weder haren wech: ende doe si weder gekeert waren. doe quamen si ende seiden dauid alle die woerden die nabal had ghesproken.

13

Doe seide dauid tot sinen mannen Elc gorde hem mit sijn zwaert. Ende elc was gegort mit sijn zwaert. Ende dauid gorde hem oec mit sinen zwaerde: ende dauid volghedere omtrent vier hondert mannen Want twe hondert bleeffer biden laste.

14

Ende enen vanden kinderen nabals seide tot abygayl nabals wijf ende seide. Sich dauid sant boden vter wildernisse dat si onse here benedien souden: ende hi veronwaerdese.

15

Dese luden waren ons guetghenoech ende niet podersaem: ende binnen alle desen tiden dat wi onder hem wanderden inder wildernissen soe en verloren wi niet allebedalle.

16

Want tallen daghen dat wi die scapen hueden bi hem: so waren si dach ende nacht ons luden een mure.

17

Om dese sake mercke ende pense wattu doen mogheste: want die quaetheit is voldaen ieghen dinen man ende ieghen dijn huys: ened hij is belias soen. so dat nyemant tot hem spreken en mach

18

Hier om haeste haer abygayl. ende nam twe hondert broden. ende twe flessen wijns ende vijf ghesoden weders ende vijf sata brijs eden hondert ghebonde van rasinen. ende twe hondert cluyten vighen. ende si leit op ezels:

19

ende si seide haren kinderen. Gaet voer mi. siet ic sal v volghen achter den rugge Mer si en seit nabal haren man niet

20

Ende doe si op enen ezel geseten was ende si neder quam ten voete vanden berghe: so quamen in haer ghemoet dauid ende sijn mannen. Ende si ghinc hem te gemoet.

21

Ende dauid seide. Waerlic so heb ic om niet behouden inder wildernisse alle dat des mans was: ende niet en wort verloren van alle dat hem toebehoerde: ende hij heuet mi quaet ouer

[p. *389]

guet gheghuen

22

Dit moet god dauids viande doen ende dit moet hier hem toedoen: of ic yet laten sal van dien die hem toe behoren tot morghen pissende an die want.

23

Ende doe abygayl dauid sach so haeste si haer ende sat vanden ezel: ende si viel voer dauid op haer aensichte ende aenbede op die aerde:

24

ende si viele te sinen voeten. ende seide Here mijn in mi soe moet dese quaetheit wesen. Ic bidde dat dijn ioncwijf spreken mach in dine oren: ende hoer dijnre deernen

25

Ic bidde dat die here mijn coninc dit op sijn herte niet en legge van desen ongherechtighen manne nabal. want na sine name soe is hi een sot: ende die sotheit is mit hem. Want here mijn ic dijn ioncwijf en sach dijn kinderen niet. die du sendeste.

26

Nv daer om here mijn leeft die here ende leeft dine ziele die di verboden heeft dattu niet comen en soutste ten bluede: ende heeft di dijn hant verlost. Ende nv soe moeten dine vianden worden nabals ghelijc: ende die minen here quaet soken.

27

Ende hier om ontfanc dese benedictie die dijn ioncwijf gebracht heeft te di minen here: ende gifse den kinderen die di minen here volghen.

28

Doch wech dijns ioncwijfs quaetheit. Want makende soe sal die here di minen here maken een getrouwe huys: want du here mijn. strides: sheren stride. Hier om en moetmen in di ghene quaetheit vinden: binnen allen den daghen dijns leuens.

29

Want ist dat emmermeer mensche op staet die iaghet ende die dine ziele soket: soe sal mijns heren ziele behouden wesen als inden gebonden der leuender voer den here dinen god. Mer dijnre vianden ziele salmen omme daryen: als in tbedruussche ende die omdraijnghe van eenre slinghere.

30

Daer om als die here di minen here sal hebben ghedaen alle dat guet dat hi ghesproken heeft van di. ende hij di leidsman sal hebben ghemaect bouen israhel:

31

soe en salt di niet wesen in een versuchten ende in rumoer der herten minen here. dattu ontsculdich bluet snltste hebben ghestort: ofte dattu di seluen ghewroken hebtste. Ende als die here minen here wel sal hebben gedaen. so sulstu dijns ioncwijfs herdencken: ende du sultste haer wel doen.

32

Ende dauid seide tot abygayl. Ghebenedijt moet wesen die god van israhel die di huden ghesonden heeft in mijn gemoete:

33

ende dijn sprake moet gebenedijt wesen: ende gebenedijt bistu die mi huden verboden heeft dat ic ten bluede niet gaen en soude ende dat ic mi seluen niet wreken en soude mit mijnre hant.

34

Anders leeft die here god van ysrahel. die mi verboden heeft dat ic di ne gene quaet doen en soude: ende waerstu niet haestelic ghecomen in mijn ghemoet. van nabal en soude niet bleuen sijn totter daghereat pissende aen die want.

35

Dus ontfinc dauid van haer hant. alle dat si ghebracht hadde: ende hi seide haer. Ganc in paeyse in dijn huus Sich ic hebbe dijn stemme ghehoert ende dijn aensichte gheeert.

36

Ende abygail quam tot nabal. Ende sich hi hadde een werscap in sijn huus ghelijc eens conincs werscap: ende nabals harte was blide.

[p. *390]

Want hi was seer droncken: ende abygayl en seide hem ne ghene woert noch cleyne noch grote. voer sanderdaghes

37

Mer inder dageraet als nabal den wijn verteert hadde: soe seide sijn wijf dese woerde. Ende sijn herte wort binnen verstoruen: ende hi wort zwaer als een steen.

38

Ende doe tien daghen geleden waren: soe sloech die here nabal ende hij starf

39

Ende doe dauid gehoert hadde dat nabal doot was. soe seide hi. Gebenedijt soe moet die here wesen die geuonnist heeft die sake van minen lachtere van nabals hant: ende die sinen knecht behuede van quaet: ende heeft nabals quaetheit ghegouden op sijn hooft. Doe sant dauid ende sprac tot abygayl: dat hise te sinen behoef nemen soude te wiue.

40

Ende dauids kinderen quamen in carmelo tot abygayl: ende si spraken tot haer ende seiden. Dauid heeft ons tot v ghesonden: om dat hij di te sinen behoef te wiue nemen sal.

41

Ende si stont op ende bede lancs op die aerde: ende seide Siet dijn ioncwijf in een deerne: dat sij dwae mijns heren knapen voeten.

42

Ende abygail haeste haer ende stont op ende sat op enen ezel: ende vijf ioncfrouwen haer camerieren ghinghen mit haar. Ende si volgede dauids boden ende wort sijn wijf.

43

Mer dauid nam achinoem van israhel ende si waren beide sijn wiuen.

44

Ende saul gaf mycol dauids wijf enen anderen man falthi lays soen: die van gallim was