Bible in duytsche (Delftse bijbel 1477)

§ Capit .xxviij.

1

ISt dattu hoers die stemme dijns heren dijns gods soe dattu doets ende wachtes alle sijne gheboden die ic di huden ghebiede: so sal die here dijn god di hoger maken dan enige luden die wonen in aertrike

2

Ende op di sullen comen alle dese benedictien ende si sullen dij begripen: ist nochtant dattu sine gheboden hoerts.

3

Du sults gebenedijt wesen in die stat: ende ghebenedijt inden acker.

4

Gebenedijt sal wesen die vrucht dijns buucs ende die vruchte dijns lants ende die vruchte dijnre beesten die cudden van dinen vee ende die coyen van dinen scapen

5

Ghebenedijt sullen wesen die scuyren: ende ghebenedijt sullen wesen dijn reliquien.

6

Du sults ghebenedijt wesen ingaende ende wtgaende.

7

Ende die here sal gheuen dine vianden die teghen di op verrisen. dat si vallen sullen in dijn aenscouwen Al enen wech sullen si tot di comen: ende al seuen weghen sullen si vlyen van dinen aenscouwen.

8

Die here sal wtsenden benedictie op dijn kelres ende op alle die werken dijnre handen: ende hi sal di benedien inden lande dattu ontfaen sults

9

Ende die here sal di te sijnre behoef verwecken in heilich volc alsoe hi di ghesworen heeft: ist dattu wachtes die gheboden des heren dijns gods ende du wandels in sine weghen.

10

Ende dat volc van allen landen sullen sien dat des heren name bouen di angheropen is: ende si sullen di ontsien.

11

Die here sal di doen ouerfloeyen van allen guede: vander vrucht dijns buycs ende vander vrucht dijnre beesten: ende vander vrucht dijns lants daer die heer dinen vaderen of ghesworen heeft dat hijt di gheuen soude.

12

Die heer sal opdoen sinen alren besten trisoer den hemele: dat dijnen lande in sinen tide gheuen sal reghen Hi sal benedien alle die wercken van dinen handen: ende du sults vele luden wokeren: ende du en sults niemant te woker gheuen.

13

Die here sal di setten int hoeft ende niet inden staert: ende du sults altoes bouen wesen ende niet onder: ist dattu hoers des heren gods gheboden die ic di huden beuele ende duse wachtes ende doets:

14

ende du di daer of niet en keers ter rechter ziden noch ter luchter ziden noch dattu ghene vreemde goden en volghes noch en oefenes.

15

Mer ist dattu niet horen en wils die stemme des heren dijns gods dattu wachtes ende doets alle sine gheboden ende sine oefeningen die ic di huden beuele: soe sullen op di comen alle dese maledictien ende di begripen.

16

Du sults vermaledijt wesen inder stat: vermaledijt inden acker

17

Dijn seuer sal vermaledijt wesen: ende dijn ouerblijuen sullen vermaledijt wesen.

18

Vermaledijt sal wesen die vrucht dijns buycs ende die vruchte dijns lants dat vee van dijnen coyen ende die cudden

[p. *266]

van dinen scapen

19

Die sal vermaledijt wesen ingaende ende vermaledijt wtgaende.

20

Die here sal op di senden hongher ende dorst berispinge van alle dijn werken die du doen sults: tot dat hi di onder die voet ghetreden heeft ende dij verliesen sal haestelijc om dine alte quade nedersokinghen daer du mi in gelaten hebts

21

Die here sal di die sterfte toedoen: tot dat hi di verteren sal vanden lande daer du ingaen sults om te besitten

22

die here moet dij slaen mit armoede metten rede ende mit coude mitten brande ende mit hetten ende mit stinckenden luchte ende mit roesticheden: ende hi moet di quellen tot dattu veruaren biste.

23

Die hemel die bouen di is moet stalen sijn: ende die aerde die du tredes yseren

24

Die here moet den reghen van dinen lande gheuen ghemul: ende assche moet op di comen vanden hemel tot dattu verderft wordes.

25

Die here moet di leueren vallende voer dine vianden: ende al enen wech moetstu teghen hem wtgaen: ende al seuen weghen moestu vlien: ende du moetste worden gestroeyt in alle die riken van aertrike.

26

Ende dijn corre moet wesen in spise alle den gheuoghelte des hemels ende den beesten der aerden: ende hi en moet niet sijn diese ofkeert.

27

Die here moet di slaen mitten zweren van egipten: ende die stat van den lichame al daer die lichame sijn vuylheit wt doet. hi moet di slaen mit scorftheden ende mit crouwene: al soe dattu niet en moghes worden genesen.

28

Die here moet di slaen mit verwoetheden ende mit blinthede ende mit toernichede van ghedachten

29

soe dattu moetes tasten te middaghe als die blinde pleget te tasten in die duysternisse: ende du en moets dijn weghen niet gheleyden. Ende in allen tide so moetstu versmaetheit doghen: ende onder worden ghehouden mit crachten ende du en moetes niemant hebben die di verlost.

30

Du moets een wijf nemen: ende een ander moet bij haer slapen. Du moets een huys stichten: ende niet daer in wonen Du moets wijngaert planten: ende sijn besien niet lesen.

31

Dijn osse moetmen voer di doden: ende du en moetste daer of niet eten. Ende in dinen aenscouwen moetmen dinen ezel nemen ende men en moets di niet wedergheuen. Dijn scapen moeten dine vianden worden ghegheuen. ende niemant en si die di moet helpen.

32

Dijn sonen ende dijn dochteren moeten gheleuert worden anderen volke daert dijn oghen sien moeten. ende breken alle den dach van haren aensien: ende gheen starcheit en moet sijn in dijn hant .

33

Volc dattu niet en kennes moet eten die vruchten van dinen lande ende alle dine pine: ende du moets altoes die ouerdaet sijn ghedogende. ende onder wesen alle dine dagen:

34

ende veronwaerdende om den anxt van dinghen die dijn oghen sien sullen.

35

Die here moet di slaen mit alte groten zwere in dinen knyen ende in dinen hammen. so dattu niet en moghes worden ghenesen vanden plante dijns voetes totten toppe dijns hoefts.

36

Die here sal dij ende dinen coninc dien du bouen di setten sults leiden in die heidene die du niet en kennes dn noch dijn vaders: ende

[p. *267]

du sultste daer dienen vreemden goden van hout ende steen:

37

ende du sultste verloren wesen ende in spotte ende in bispele alle den volke daer di den here toe inleiden sal.

38

Du sults veel saet saeyen in die aerde ende du sults luttel vergaderen: want die spelthanen sullent eten

39

Du sults wijngaerden planten ende grauen ende du en sultste ghenen wijn drincken noch du en sulster niet of vergaderen: want hi sal verwoest worden mit wormen.

40

Du sults oliue bomen hebben binnen alle dijn terminen ende du en sults niet worden gesaluet mit olye: want si sullen ofuallen ende verderderuen.

41

Du sults sonen ende dochteren winnen ende du en sultster niet ghebruken: want men salse in gheuangenisse leiden.

42

Ende die roesticheit sal verteren alle dijn bomen ende dijn vruchten der aerden.

43

Die toecomelnig die mitti woent int lant sal bouen di climmen. ende hij sal hogher sijn: mer du sults nederdalen ende nederre wesen.

44

Hi sal di wokeren. ende du en sults hem niet wokeren. Hi sal wesen int hoeft: ende du sults wesen inden staert.

45

Ende op dij sullen comen alle dese maledictien ende si sullen di nauolghen ende begripen di tot dattu al verdoruen sijts want du en hoerdes des heren dijns gods stemme niet: noch en hildes sijn gehboden noch sijn oeffeningen die hi di beuolen heeft.

46

Ende in di ende in dinen sade sullen teykenen ende wondere wesen ewelijc

47

om dattu den here dinen god niet en hebste gedient in vruechden ende bliscappen dijns herten om die oueruloedicheit van allen dinghen.

48

Du sults dinen viant dienen dien die here insenden sal in hongher ende in dorste ende in naectheden ende in alre ghebreke: ende hi sal een yseren ioc leggen op dinen necke tot dat hi di verderft heeft

49

Die here sal heidenen van verre op di brenghen ende vanden achtersten einden van aertrike in der ghelikenisse van enen aerne vlieghende mit gheruchte wiens tonghe du en sults niet moghen verstaen:

50

vreselike luden die den oude gheen eer doen en sullen noch des cleyns kindes ontfermen

51

ende si sullen verslinden die vruchte van dinen beesten. ende die vruchte van dinen lande. tot dattu verderft biste: ende si en sullen di niet laten tarwe wijn noch olye noch vee vanden coeyen noch cudden vanden scapen tot dat si dij verderuen

52

ende verteren in allen dinen poorten: ende tot dat dijn hoghe sterke mueren worden ghedestrueert. daer du betrouwen in haddes in alle dinen lande. Du sults worden beleit binnen dinen poorten in alle den lande datti die here dijn god gheuen sal:

53

ende du sults eten die vrucht dijns buycs dijnre sonen ende dijnre dochteren vleysche die di die here dijn god gheuen sal. in vernoeye ende in woestheden sal di verderuen dijn viant.

54

Een weeldich man ende in di seer luxurioes hij sal beniden sinen brueder ende sinen wiue die leyt in sinen scoot.

55

dat hi hem niet geuen en sal vanden vleysche sijnre sonen dat si eten sullen: om dat hi anders niet hebben en sal inder belegghinghe ende gebreke daer di dine vianden mede woesten

[p. *268]

sullen binnen allen dine poorten.

56

Een teder wijf ende weeldich die bouen der aerden niet gaen en mochte noch voetstap haers voets voertsetten van groter tederheden ende moruheden: si sal beniden haren man die in horen scoot slaept opt vleysch van haeren sone ende van haerre dochtere

57

ende vanden wtgescorten vellekiju daer dat kindekijn in gheboren sal worden daer sij wtcomen sullen van midden haren dien. ende opte kinder die inder seluer vren gheboren sijn. Want si sullense al heymelike eten om dat ghebreck van allen dinghen: ende om belegghinge ende om die woestheit daer di dijn viant mede bedrucken sal binnen dinen poorten

58

Ten si dattu doets ende wachtes alle die woerden van deser wette die in desen boec ghescreuen sijn. ende ten si dattu sinen gloriosen naem ende veruaerlijc ontsies dat is den here dinen god

59

so sal die here dijn plaghe meerren. ende die palen dijns saets grote plagen ende geduerende alte quade siecheden ende ewich:

60

ende hi sal in di keren alle die quellingen van egipten die ghij ontsien hebt ende si sullen di anhangen

61

Hier en bouen oec alle die quellingen ende die plaghen die niet ghescruen en sijn inden boec van deser wet sal die here op di brenghen: tot dat hi di verderuet sal hebben.

62

Ende ghi sult luttel bliuen van ghetael die te voren waert gelijc den sterren des hemels in menichten: want du en hebste niet ghehoert die stemme des heren dijns gods.

63

Ende also die here op v verblijt was. ende weldoende ende u menichfoudighende: alsoe sal hi verblideu v verderuende ende auerecht werpende: dat ghi wordet wech ghedaen vanden lande daer ghi ingaen sult om te besetten.

64

Die here sal dij stroeyen vanden enen einde der werelt in allen volc totten anderen einde: daer suldi vreemde goden dienen die du niet en kents noch dijn vaders van houte ende van stene.

65

Du en sults in dien luden niet rusten: noch den voetstap dijns voetes en sal gheen ruste wesen. Want die here sal di daer een vervaert harte gheuen ende oghen die ghebreken sullen. ende een ziel mit droefhede veruolt:

66

ende dijn leuen sal wesen als hanghende voer di. Du sults ontsien nacht ende dach: ende du en sults dijn leuen niet ghelouen

67

Smorghens sultstu segghen wie sal mi den auont gheuen: ende tsauonts wie sal mi den morghen gheuen: om die vrese van dijnre harten daer du mede veruaert wesen sults: ende om die dingen die ghi sien sult mit dinen oghen.

68

Die here sal di mit scepen weder brenghen in egipten: alle den wech daer hi di of geseit heeft dattu nemmermeer sien en soudes. Daer sultstu dinen vianden worden vercocht in knechten ende in ioncwiuen: ende nyemant en sal wesen die di verlossen sal