Bible in duytsche (Delftse bijbel 1477)

§ Capittel .xxi.

1

DIe here seide tot moysen. Dit sijn die vonnissen dien du den kinderen van israhel te voeren legghen suls.

2

Coepstu enen hebreeuschen knape. hi sal dij ses iare dienen: inden seuenden iaer sal hi quite te dancke wtgaen.

3

Met alsulke clede als hi in compt: mit alsulken sal hi wtgaen. Heeft hij een wijf: so sal sijn wijf oec mit hem wtgaen.

4

Mer heuet sijn here hem een wijf ghegheuen. ende heeft sij sonen ende dochteren ghebaert: so sal dat wijf ende haer kinderen sijns heren wesen: mer hi sal wtgaen mit sijnen clederen.

5

Mer seit die knape. ic minne minen here ende mijn wijf ende mijn kinderen. ic en sal niet vri wtgaen:

6

so sullen sijn here brenghen voer den goden. ende men sullen leiden ter doren ende anden stilen: ende daer sal hij sijn oren doer steken met enen elsen. ende hy sal hem ewelic knecht wesen.

7

So wie sijn dochter vercoept in een dienst ioncwijf: si en sal niet wtgaen als die ioncwijuen pleghen.

8

Want en ghenoecht si haers heren oghen niet dien sij gheleuert was soe sal hijse laten: mer ist dat hijse veronwaert. soe en sal hijse gheen macht hebben te vercopen vreemden volc.

9

Mer ist dat hijse sijn soon ondertrouwen doet: so sal hi haer doen alsmen dochteren pleghet te doen.

10

Mer neemt hi dan sijnen soon eenen anderen. so sal hi deser ioncfrouwen brulloften ende cleder voersien: ende hi en sal haer niet ontsegghen dat loen hairre suuerheit.

11

Ende doet hi dese drie niet: so sal hi wtgaen te danc sonder ghelt

12

Soe wie enen mensche slaet ende willen doot slaen: hi sal den doot steruen.

13

Mer so wie datter niet na gespiet en heeft. mer datten god in hant gheleuert heeft: so sal ic dij een stat setten daer hi in vlien sal.

14

Soe wie dat bij voersienicheden sijn euen kersten doot. ende bi bespien: dien sulstu horten van minen outaer dat hi sterue.

15

Soe wie sijne vader of sine moeder slaet: hij moet den doot steruen.

16[21:17]

Soe wie sijn vader of sijn moeder vloeket: hi moet den doot steruen.

17

So wie een mensche steelt. ende dien vercoept: als hi vander misdaet bedraghen is hi moet den doot steruen.

18

Ist dat mannen schelden ende dat die een den anderen slaet mitter vuyst of mit enen steen. ende die niet en steruet mer hi leit te bedde:

19

ende staet hi op ende wandelt daer buten op sijnen stoc. die ghene dien sloech sal ontsculdich wesen: ia also dat hi hem wederkeer sijn werck. ende sijn cost dien hi an meesters gheleit heeft.

20

Soe wie sijn knecht of sijn ioncwijf slaet mit roeden ende steruen sij in sijnen handen:

21

so sal hi der misdaet sculdich wesen. Mer leuen sij enen dach of twe daer na. so en sal hi onder die pijne niet legghen: want het is sijn ghelt.

22

Ist dat mannen schelden ende hi een wijf slaet die mit kinde begort is ende hi dat kint verderuen doet. ende dat sij te liue blijft: so sal hi so vele scaden hebben als des wijfs

[p. *101]

man eyschen sal: ende sijn vonnissers wijsen sullen.

23

Mer sterfter dat wijf of: soe sal hij gheuen ziel voor ziel.

24

Oech voer oech. tant om tant: hant om hant. voet om voet.

25

verbernen om verbernen: wonde om wonde. nidicheit om nidicheit

26

Soe wie sijns kneths of ioncwiue oghe slaet ende maect hijse schele: soe sal hijse vri laten gaen voer dat oghe dat hij wtgheslaghen heeft

27

Slaet yemant sinen knecht of ioncwiue enen tant wt: soe sal hijse oec vry laten gaen.

28

Ist dat een osse een man. of een wijf stoet mitten hoirnen. ende bliuen sij doot. Soe salmen den osse dootworpen met stenen. ende men sal sijn vleysch niet eten: ende des ossen here sal ontsculdich wesen.

29

Mer heeft die osse stotende gheweest van ghisteren ende van eerghisteren. ende heeftet sijn here gheweten. ende en sloot hijs niet. ende dodet hij man of wijf: so salmen den osse met stenen werpen doot: ende sij sullen sinen here oec doden

30

Ende ist datmen hem prijs settet. soe sal hij om sijn ziel gheuen: so watmen hem eyschen sal.

31

Ende ist dat hi oec sone of dochter stoot metten hoornen: soe sal hi sijn onder die selue sentencie.

32

Ist dat hi een knecht of een ioncwijf stoot: soe sal die here vanden osse geuen des knechts of des ioncwijfs te dertich cyclen siluers: ende men sal den osse met stenen dootwerpen.

33

Soe wie enen put op duet ende graeft. ende dien niet ouer en dect. ende valt een osse of een ezel daer in:

34

soe sal die here vanden put ghelde dat die beeste wairdich is ende dat dode beest. sal dan sijn wesen

35

Ist dat enen vreemden os enen anderen vreemden os wondet. so sullen si den leuenden os vercopen ende deylen dat ghelt: ende sij sullen onder hem beyden deylen den corre vanden doden osse.

36

Mer wast dat sijn here wist dat die osse stotende was van ghisteren ende van eerghisteren. ende en wachte hi des niet soe sal hij weder gheuen enen os voir sinen os: ende nemen den corre gheheel allene