dynamica van weerstand spreekt en ik denk er niet aan een elektrischen tegenstand te vragen. Waarom heb ik dan Freuds Widerstand met tegenstand vertaald? Naar ik meen, omdat mijn taalgevoel mij dit voorschreef. Ik voel weerstand als iets zakelijks, tegenstand als iets persoonlijks. Ten opzichte van een belegerde vesting b.v. zou ik zeggen dat een nog niet platgeschoten versterking aan het vijandelijk geschut weerstand biedt, terwijl de mannen die haar verdedigen tegenstand bieden. Omdat er nu bij de psychanalyse sprake is van zeer persoonlijk verzet, schreef ik liever tegenstand. Voelt de meerderheid van de spraakmakende gemeente dit anders, dan zal ik later misschien ook weerstand schrijven. Ik meen dus mijn taalgevoel te zijn gevolgd, U beweert dat hier ‘weerstanden’ tegen de leer van Freud hebben gewerkt. Wie zal dit beslissen? Indien er een ‘weerstand’ bij mij gewerkt heeft, dan was die waarschijnlijk niet zoozeer tegen Freud gericht als wel tegen de gewoonte van vele, vooral van geneeskundige schrijvers, om duitsche woorden zoo letterlijk mogelijk over te nemen, zoodat hun werken wemelen van barbaarsheden.
3. Van zelfanalyse verwacht ik weinig heil. Ik meen ook dat een chirurg zich zelf liever niet opereert.
4. Dat er ‘incest-complexen’ bestaan, betwijfel ik niet. Ik wees op de zeer eenzijdige toepassing der leer (vooral ‘Oedipuscomplex), twijfel wel aan de algemeenheid van het verschijnsel en vind de tot nu toe aangevoerde bewijzen zeer zwak.
5. U onderscheidt thans de woorden waaruit het droomverhaal bestaat, als eerste vrije invallen, van het eigenlijk droomgebeuren. Goed! Dat Freud dit onderscheid verwaarloost, dat was en blijft mijn bezwaar.
6. Ik weet heel goed welken inval men volgens Freud op ‘een klein voor anderen verboden terrein’ behoort te hebben, en dus ook wel wat U daarbij ingevallen is. Ik weet ook dat de Freudianen zoo spoedig mogelijk hun theorie aan de goedgeloovige patienten inscherpen en dan is het geen wonder dat de ‘juiste’ invallen komen. Dit weet ik niet alleen door ‘lezen, redeneeren en bespiegelen,’ maar ook door persoonlijke kennismaking met vroegere patienten van Freud in Duitschland en Oostenrijk.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd