De Belgische Illustratie. Jaargang 16

De telephoon in het amerikaansche leven.

Amerika draagt niet te vergeefs den naam van de Nieuwe Wereld; het is inderdaad het land der nieuwigheden bij uitnemendheid, en terwijl het oude Europa dikwijls nog slechts aarzelend overgaat tot het toepassen der nieuwste vindingen, maakt het jonge Amerika van elke nieuwe ontdekking der wetenschap gebruik, en nergens zijn dan ook de nieuwste uitvindingen spoediger ingeburgerd dan in het wonderland der toekomst.

Vooral de telephoon is, ondanks zijn kortstondig bestaan, in Amerika reeds zoo algemeen en alledaagsch geworden, dat men zich haast geene amerikaansche stad van eenige beteekenis zonder dit practische middel van verkeer denken kan. Zelfs in de middelmatige steden van 100,000 tot 200,000 inwoners (in Amerika zijn dat steden van den derden of vierden rang) heeft de telephoon eene uitbreiding verkregen, waarvan men zich in Europa nauwelijks een denkbeeld kan maken. De voornaamste straten zien er uit als waren zij door een reusachtig spinneweb overspannen, zoovele telephoondraden kruisen zich links en rechts, van het eene dak tot het andere gespannen. Het aantal firma's en particuliere huizen, die in de noord-amerikaansche steden, vooral in de westelijke staten, met elkaar in telephonische verbinding staan, moet dikwijls meer dan het derde deel zijn van het aantal huizen.

Dat zulk eene drukke aanwending van den telephoon een hoogst eigenaardigen invloed op het dagelijksche leven moet uitoefenen, spreekt van zelf, en men kan zich daarvan eenigszins een denkbeeld maken uit het volgende verhaal van een Europeaan, die voor eenigen tijd eene reis in Noord-Amerika maakte.

In eene middelmatig groote stad in het Noorden van den staat New-York, zoo verhaalt hij, bezocht ik eene bemiddelde familie, waarmede ik sinds lang bekend was. De aangenaam verraste vrouw des huizes ontving mij op de hartelijkste wijze; maar nauwelijks hadden wij elkaar de handen geschud of reeds greep zij naar den telephoon, die op de leuning harer causeuse lag en zegde, tot mij gewend:

‘Ge moet me niet kwalijk nemen dat ik over u beschik; wij zullen een rijtoer maken en dan zal ik u de stad eens laten zien. Vervolgens dineert ge bij ons met eenige personen, die u van dienst kunnen zijn. Daarna varen wij met een stoomjacht de Niagara op; morgen rijden wij naar onze villa, waar wij een paar dagen doorbrengen zullen. Nu ga ik mijn man van zijn kantoor roepen, ik meld u aan, bespreek onze plannen en bestel dan ons rijtuig, dat ik sedert de invoering van den telephoon buitenshuis kan laten stallen; ik noodig verder de gasten voor ons diner, bespreek het noodige met den machinist en den hofmeester, betreffende de vaart en een souper op het jacht. Dan zal mijn man voor de reis naar de petroleumstreek zorgen en ten laatste heb ik nog tal van zaken met onze bedienden op de villa af te handelen.

[p. 343]

‘En wanneer zal dat alles wel in orde zijn?’ vraagde ik.

‘O! blaer die albums maar wat door of loop even den hof in; ik heb niet gaarne dat mij iemand op de vingers ziet als ik telephoneer. Binnen een kwartier ben ik weer tot uw dienst,’ zegde de lieve gastvrouw glimlachend.

Daar ik dat werk toch eens wilde af zien, bleef ik in de albums bladeren, en luisterde, oogenschijnlijk geheel in de beschouwing der photographieën verdiept, met verbazing de geheele telephonische afspraak af.

Eerst werden uitvoerig al de ontworpen plannen in bijzonderheden met den heer des huizes besproken, en daarna volgden aan het stedelijk centraal-bureau de uitnoodigingen voor het diner aan drie, vier familiën. Twee daarvan antwoordden per omgaande, hoewel zij, bij elkaar gerekend, minstens acht en twintig engelsche mijlen ver woonden. Daarop werd het rijtuig geroepen en geruimen tijd onderhandeld met den hofmeester van het kleine stoomjacht, dat op vijf mijlen afstands in het Eriemeer lag, om het menu van het souper, dat op het vaartuig gebruikt zou worden, en détail vast te stellen.

Vervolgens kwam de onderhandeling met de huishoudster der villa aan de beurt, die eerst weer langs telephonischen weg van de boerderij geroepen moest worden, en eindelijk liet de heer des huizes zich weer hooren met het bericht, dat de plaatsen voor den trein naar de petroleumstreek besproken waren.

Dat alles was in twintig of vijf en twintig minuten afgehandeld, waarna de vriendelijke gastvrouw den telephoon met een zucht van verlichting uit de hand legde en zegde:

‘Dat was een heele bezigheid! Nu ga ik toilet maken en ruim aan den telephoon het veld voor de keukenmeid. Tot straks.’

Zij wipte de deur uit en een oogenblik later verscheen de keukenmeid, eene waardige matrone, die thans op hare beurt het instrument ter hand nam en er even handig mee bleek om te gaan als hare mevrouw. Tot mijne verbazing hoorde ik nu vleesch, visch, groenten, fruit enz. voor het diner in de grootste winkels van de stad bestellen en breedvoerig over hoeveelheid en hoedanigheid beraadslagen.

Terwijl de vrouw des huizes en hare dienstmeid aldus over eene uitgestrektheid van verscheidene vierkante mijlen links en rechts hare orders uitzonden en daarover onderhandelden en schikkingen maakten, had ik, bedaard in een hoekske gezeten, voor de aardigheid eens nagerekend, hoeveel tijd aan briefkes schrijven, boodschappen en ritjes per vigilante er wel gevorderd zou worden voor het werk, dat vrouwenhand en vrouwenmond hier binnen veertig minuten afdeed, en ik kwam bij mijne becijfering tot het bedrag van veertig werkuren, over zoo- en zooveel personen verdeeld.

Het is er nog ver van af dat eenige europeesche stad zulk eene uitgebreide toepassing van den telephoon zou kunnen aanwijzen; alleen te Zurich begint het er een weinig naar te lijken. Bij de Amerikanen vergeleken, zijn wij dus op dit stuk nog heel wat ten achter, maar in den laatsten tijd is toch in menige europeesche stad groote vooruitgang op het gebied der toepassing van den telephoon merkbaar.