De Belgische Illustratie. Jaargang 15

[p. 233]

[Nummer 30]

Onze gravures.

Reizende kunstgezellen.

Sedert Hector Mallot in zijn Sans famille, ons op nieuw den man met de apen en honden voorgesteld en aantrekkelijk heeft weten te maken, zijn wij ook weer eenigzins met de duizende voorstellingen in dien aard, en die ons vroeger vervelend toeschenen, verzoend.

Wij zien in den man, die met een lichten glimlach op het ruwe, gebaarde en gebruinde wezen, zijn trouwen gezel uit eene gevonden champagneflesch een malschen teug schenkt - wij zien in hem den dwaler, die, van de theaterplanken weggeschuifeld, nu onder een anderen dan zijn klinkenden naam, met een honden- en apenspel den kost moet verdienen.

Vreugde zal hij al weinig beleven, tegenspoed zonder twijfel veel, zeer veel. In de steden en dorpen kan hij altijd een onderkomen vinden; doch hoe moet het hem vergaan op zijne tochten door het ruwe najaarsweêr, over het barre sneeuwveld, door hagel en storm? Wie het leven van een dergelijken dwaler met talent wil beschreven zien, leze het boek van Mallot: vooral treffend is de sneeuwstorm en de dood in de steengroef, na een levenlang als een gevloekte te hebben rondgedoold.

reizende kunstgezellen, naar rotta.

En dergelijke figuren, als de talentvolle schrijver ons voorstelt, zijn geene fictie, zij bestaan in wezenlijkheid; zij leven als het ware alleen met hunne honden en apen, en zwerven van het eene land naar het andere, van het eene werelddeel naar het andere, tot dat zij einde-

[p. 234]

lijk sterven en hun klein bezit aan dezen of genen helper overgaat, want familie hebben zij niet; hun vaderland, hun geboortedorp zagen zij zelden of nooit terug.

Niemand heeft zich om hen bekommerd; maar zij, zij bekommerden zich ook om niemand; zij gingen de wereld door, zonder aan den dag van morgen te denken en vielen eindelijk neer, onverschillig waar, gelijk de vogel die onverwachts neergeschoten wordt; of die uit den tak, waarop hij ziekelijk gezeten was, neertuimelt, om in het dorre loof begraven te worden.

Gezicht in Normandië.

Normandië, dat iedereen kent al was het maar door de ballade uit Robert le Diable, is een der dichterlijkste landstreken van gansch Frankrijk en het hoekske dat een schilder van talent hier op het doek heeft gebracht, is een der ontelbare hoekskens, even en zelfs nog meer dichterlijk dan dit. Vroolijk, eeuwig bruisend spoelt het water door de bedding, langs den voet der huizen, rotsen, bergen en boomen, die er zich in spiegelen, en doet het molenrad draaien.

De molen en de huizen in Normandië hebben, zooals men ziet, een gansch bijzonder karakter. Ook de Normandiër, hoe franschgezind ook, wijkt in de meeste punten van de andere Franschen af; hij is onafhankelijker en trouw gehecht aan zijne overleveringen, oude zeden en gewoonten.

Bekommerd moederhart.

De dichter heeft met diepe ontroering gezongen:

..... De moederliefde is eindloos groot
Het is een lang gebed van 't kraambed tot den dood.

Dit is eene groote waarheid! Geen enkel oogenblik in haar leven verliest zij hare lievelingen uit het oog, en moet zij deze een oogenblik verlaten, dan toch blijft zij in gedachte bij hen, bidt voor hen en wenscht zich reeds bij hen terug vóór dat zij nog is weggegaan. Wakend en droomend denkt zij aan hun geluk, aan hunne rust, aan hunne toekomst. Eene moeder is voorzeker de prachtigste, de verhevenste, de meest goddelijke schepping, die God aan zijne weldoende hand liet ontvallen, en nooit zal een dichter, hoe diep gevoelig hij ook zij, er in gelukken, de moeder naar behooren te malen; altijd zal hij, in haar onuitputtelijk gemoed, nieuwe gevoelens van liefde en opoffering vinden, die hij vroeger nooit had opgemerkt. Si jeunesse savait, si vieillesse pouvait: dit mag in dit geval wel gezegd worden. Indien de jeugd wist, begreep wat eene moeder voor haar is, voor haar doet! Wanneer de man dit voor goed begrijpt, heeft hij de jaren bereikt dat zijne moeder reeds lang onder het kerkhofgras ligt. O, hoe dikwijls denkt hij dan: ‘Indien ik die goede, lieve, brave nog eens kon opwekken en tot het huiselijk leven terugbrengen, wat zou ik haar liefhebben en het leven veraangenamen!’ Helaas, de tijd en de dooden keeren niet terug. Wel hem, die iets, een kleine straal van de moederliefde begrijpt, vóór dat die engelbewaarder op aarde voor eeuwig is ter ruste gegaan!

Een waterval in Siberië.

Siberië! Men ijst bij dat woord. Men denkt onmiddellijk aan de ongelukkige gedeporteerden, die Rusland, met zijn hart als een ijsklomp, daar aan den dood of ten minste aan het martelaarschap overlevert. Inderdaad, op dat land schijnt de vloek Gods te wegen. In het noorden is het niets dan ééne uitgestrekte sneeuw- en ijswoestijn, zonder eenigen plantengroei, tenzij eenig mos dat zich veelal onder de sneeuw verborgen houdt en tot voedsel dient aan de rendieren.

In het zuidelijk en westelijk gedeelte doet zich eene woeste natuur op, doch die ten minste door boomen, weiden, kreupelhout, stroomen, rotsen, enz. verlevendigd wordt. Is hier, in deze laatst genoemde streken, de luchtgesteltenis hoûbaar voor den mensch, in het noorden is deze zoo bar, dat zij niet zelden doodelijk voor hem is.

Siberië vormt een wijde, uitgestrekte en afhellende vlakte, wier water tot stroomen bijeenvallend, zich in eene dikwijls onstuimige vaart naar het noorden richten. Tengevolge de helling van de plateau, erlangen die soms geweldige stroomen eene verbazende snelheid, die haar niet zelden onbevaarbaar maken, of ten minste de vaart met eene gansche reeks gevaren doet vergezeld gaan.

Onze gravure stelt zeer treffend een van die sterke afhellingen voor, en men begrijpt, bij het aanschouwen van het tafereel, welk gevaar de ranke boot loopt. Men denkt niet anders of hij zal tot splinters geslagen worden en in de diepte verzinken. Ook is men zeker, bij dergelijken tocht, den kapitein of patroon tot de passagiers te hooren zeggen:

‘Bidt God, dat Hij ons beware!’

De passagiers knielen voor een heiligen beeld en de stuurman bidt met luider stem; doch die stem, zoowel als die van het kommando, gaat in het gedruis van den stroom verloren. Ook geeft men elkander teekens door het wuiven met zakdoeken. Met behendigheid stuurt men de boot door de gevaren heen, ten minste als de poging gelukt. In dit laatste geval gaat er een algemeene kreet op ‘God zij gedankt!’

De waterval of beter gezegd waterhelling op de Ineseï is een kilometer lang; men begrijpt alzoo welke onbeschrijflijke ontroeringen den passagier ten deel vallen, die gedwongen is zijn leven te wagen om zijne reis voort te zetten. Hij, die eens dergelijken tocht heeft volbracht, vergeet dezen nooit meer.