De Belgische Illustratie. Jaargang 15

[p. 193]

[Nummer 25]

Onze gravures.

Op de vlucht.

De dagen der rooversbenden zijn in deze landen sedert lang voorbij en voor zooveel zij hier bestonden, in den vollen zin des woords, hebben zij niet den minsten dichterlijken zin achtergelaten. De Zwarte Bende in het Walenland, de Bende van Zoersel, welke beiden zoo al de laatste waren van eenig gewicht, bestonden uit eenige lage schelmen, wier daden niet anders dan door datzelfde bijvoeglijk naamwoord kunnen gekenmerkt worden. Noch het land, noch de omstandigheden moeten ons het inrichten van dergelijke benden nog doen duchten. Onze groote bosschen zijn veelal verdwenen; wij hebben eene ieverige en waakzame policie en het is daarenboven slechts na groote staatkundige schokken en omwentelingen, in oogenblikken van regeeringloosheid, dat de struikroof mogelijk is.

In deze landen is dan ook deze kanker uitgeroeid, en indien hij soms ontluikt, dan is het om kort na zijn ontstaan te verdwijnen. Niets van al wat hier te lande in benden heeft bestaan, levert, zooals in Hongarië, Italië of Dalmatië, de minste stof op voor den dichter of den schilder, ook wekt het niet de minste belangstelling bij het publiek. Om deze te vinden, zou men moeten opklimmen tot de middeleeuwen toen de edelman, uit zijne burcht afdalend, zich aan den roof overleverde, zich niet ontzag den vreedzamen reiziger uit te schudden en zich met zijnen eigendom te verrijken.

op de vlucht, naar emerik gregus.

In Hongarië heeft de struikrooverij, bij een groot gedeelte van het volk, nog een zekeren

[p. 194]

glans van ridderlijkheid, een valschen glans zoo men wil; maar altijd eene soort van ontzag, die zij zeker in de landen van het meer beschaafde Europa missen zou. Hiertoe heeft de roman van baron Eötvös, getiteld de Dorpsnotaris, in den laatsten tijd weer eenigszins bijgedragen, en het is misschien dit verhaal, met ridderlijke en ingrijpende tooneelen, dat den schilder het tooneel der vlucht heeft ingegeven.

Schaakspelen.

Twee goede figuren, vol leven, vol waarheid. ‘lk heb u vast’ schijnt de man met de duitsche pijp te zeggen, terwijl een plagende glimlach over zijn gezicht spiegelt. De tegenpartij erkent innerlijk, maar nog niet openlijk, dat de positie, waarin hij gebracht werd, netelig, zelfs wanhopig is; doch alvorens rondweg te bekennen dat hij geslagen is, wil hij nogmaals wikken en wegen. Gansch dit tafreeltje is fotografisch waar en dat is dan ook een zijner grootste verdiensten.

De ongenoodigde gast.

Jaren geleden debuteerde de talentvolle Meyer van Bremen in onze tentoonstellingen, met kleine, vreedzame en recht lieftallige huiselijke tafreeltjes, die zelfs destijds, naar ieders inzien, met veel waarheid geschilderd waren. De kunst heeft echter sinds dien veel weg afgelegd, en Meyer van Bremen wordt in onze dagen tusschen de volgers der konventioneele school gerekend. Dat belet niet dat het tooneel, hetwelk hij ons hier te zien geeft, als onderwerp, als schikking, als bijhoorigheden schoone verdiensten aan den dag legt, zonder juist aanspraak te kunnen maken op het voorstellen van een ingrijpend gedacht, hetgeen in onze dagen de duitsche school in zoo hooge mate kenmerkt.

De mops-vleermuis.

De vleermuis is altijd een dier dat afkeer opwekt en door de straatjongens ongenadig zal gemarteld worden, als zij onder hun bereik valt. Komt dit hieruit voort, dat men in vroeger dagen, toen het vooroordeel eene zoo groote plaats in het verstand der menschen besloeg, de vleermuis beschouwd werd als iets ongeluk aanbrengend, als iets helsch, als iets duivelsch? Bij elke voorstelling van duivels of tooverheksen, bezette de vleermuis, evenals de zwarte kat en de raaf, hare plaats. Is het uit overlevering van dit vooroordeel dat de jongen de arme vleermuis, als hij haar machtig werd, met twee nagels op de staldeur vastklinkt om haar van pijn en honger te laten sterven? Vandaag leert men in de scholen, dat de vleermuis geen ongelukbrengend wezen is, zelfs geen spekdief; maar dat zij integendeel gansch den nacht aast op eene massa rondzwervende insekteu, die, om het evenwicht in de natuur te behouden, in zekere mate en op gegeven oogenblik, moeten verdwijnen. De mops-vleermuis, barbastellus communis, wordt aldus genaamd ter oorzake van den vorm harer snuit; het diertje is vijf of zes centimeters lang en heeft zwartbruin of grijsbruin haar. De vorm van pootjes en ooren is gansch verschillend der andere vleermuizen. Men vindt de mops vooral in Duitschland.