De Belgische Illustratie. Jaargang 15

[p. 145]

[Nummer 19]

Onze gravures.

Een graf aan zee.

De storm heeft uitgewoed. Dag en nacht heeft hij aangehouden. Het lichtschip heeft voortdurend op de golven gedanst, neen, werd 's nachts door den storm grammoedig gegeeseld, als wilde deze de heldere ster uitdooven, die hoog aan de mast waggelt, en die nog een baak was voor den armen zeeman, de speelbal van de onstuimige zee.

Eindelijk is de brullende zee weer effen geworden. Een kalme dag breekt aan. Een lijk is bij ebbe op het strand achtergelaten en de vier manschappen van het lichtschip zijn met de boot in de richting gevaren waar het lijk ligt. Wie was hij, de schipbreukeling? Van waar kwam hij? Waar wilde hij heen? Wat wezens laat hij hier achter?

Dat alles is een geheim. Het lijk was deels naakt; de geesselende golven hadden het schier de kleêren van het lijk gescheurd, en het knagende gediert der zee had zijn lichaam niet gespaard. Uit gindsche boot zijn de vier ruwe zeebonken gekomen; zij hebben eene groeve gemaakt en den onbekende, die van de wereld verdwenen is, zonder dat er misschien nog een haan naar kraait, daarin neergelegd.

een graf aan zee, naar het leven geteekend door f. lindner.

Weldra zal de vloed opkomen en in zijne golven het zand aanbrengen dat het graf vullen zal, en eer de ebbe weer teruggekeerd is, zal het strand effen zijn alsof het eene kegelbaan ware, zonder dat het minste heuveltje de

[p. 146]

plaats zal aanwijzen, waar de onbekende den dag der opstanding wacht.

Alvorens heen te gaan en aan de zee het werk des doodgravers te laten vervullen, gedenken die vier mannen den doode door een gebed. Ze bidden ja, ze bidden innig. Een hunner mompelt een gebed dat deels in den vlokkerigen baard verloren gaat, maar toch door Hem gehoord wordt, die gebiedt over zee en storm.

Wat ligt er een stilte, een kalmte, eene godsdienstige rust over gansch dat tafereel verspreid! Eenzaam is het natte, glimmende strand, vol donkere schaduwen beneden, met grauw bewolkten hemel overwelfd. Eenige meeuwen zweven, met droevigen schreeuw, in kringen heen en weer. De wind suist en de zee brult haar requiem.

't Stormgeloei zal 't klokkenluden

Weerlicht zal de fakkelschijn;

Golven uwe lijkbaardragers.

't Zeewier zal uw doodskleed zijn.

De schilder Lindner heeft hier eene dichterlijke greep in het leven des zeemans weergegeven; zijne figuren zijn karaktervol, houding en uitdrukking der wezenstrekken prachtig van waarheid, 't Is een tafereel dat men ziet, nogmaals wil zien en bij hetwelk men eene gansche, doch smartelijke geschiedenis droomt.

Het geroofde nest.

Hein Burgers is een schilder van talent, die echter met zijne onderwerpen niet diep in het leven grijpt en zich ook juist niet erg om de natuurwaarheid bekommert. Hij vangt een door velen niet bemerkten indruk op en geeft dezen in eenigzins conventionneelen, doch zeer aangenamen vorm, weer. Zijne onderwerpen, zijne figuurtjes en bijhoorigheden zijn, om een vreemd woord te gebruiken, gracieus.

Het hoendernest is leeg geroofd, want de keuken eischt eieren, en juffrouw Kakeleer, die nu onverschillig bij die razzia staat, zal op nieuw moeten beginnen om het nest weer te vullen; doch zoo onverschillig zal ze niet meer zijn, als zij eens wezenlijk bezit van het nest genomen heeft en er aan denkt - voor zooveel als kieken-hersens denken! - aan het vormen van een huisgezin met kleintjes.

Gelukkige moeder.

Dat oogenblik geeft ons het tweede tafreeltje te zien, nu juffrouw Kakeleer omringd is van acht of tien kleine mollige, trippelende en sjierpende kiekskens, die zich rond het meisje, aan den recht schilderachtigen waterput groepeeren. Het meisje, dat een emmer helder en frisch water heeft opgehaald, staat een oogenblik in verrukking stil en staart droomend op de fiere, waakzame, liefderijke moeder, die met haar kroost over het erf wandelt.

't Is een onbeduidend onderwerp zal men zeggen, en toch loochen eens, lezer, dat het u niet boeit, en dat dit paar schilderijkens, helder van toon, rijk van kleur, vinnig van tintelend zonlicht, u niet welkom zijn zou in uwe eetkamer of salon? ‘Ho, ho,’ hooren wij u zeggen; ‘wij kunnen geen goud tegen onzen muur hangen!’ En wij antwoorden u: ‘Toch wel.’

Die twee lieftallige schilderstukken zijn door de kunstvolle Peinlure-Bogaerts nagemaakt, en zoo prachtig nagemaakt dat gij ze niet uit de origineelen, in zijn bezit, zoudt onderscheiden. Die Peinture-Bogaerts wisselt hef goud om in nickel, dat is, brengt den burger in de gelegenheid om zich de tafereelen van de beste meesters te kunnen aanschaffen. Zoo kunstig is dit namaaksel, dat minder kost dan eene goede gravuur, dat de uitvinder in de twee werelddeelen, in Europa en Amerika, lof en eer daarover inoogst.

Gij zoekt naar een schoon nieuwjaarsgeschenk voor dezen of genen? Zendt hem een of twee schilderijen der Peinture-Bogaerts, een of twee van de Devriendts, Serrure, Madou, Dumont, Robert, Stevens, Eerelman - of zoo gij wilt, zendt hem een Rubens, zoo prachtig nagemaakt dat als die groote meester op de wereld terugkeerde, hij aan den uitvinder de hand zou gaan drukken als zijn.... aller ego.

De hal te Haarlem.

Wij, Vlamingen, wij houden veel van nette oude gebouwen, zelfs zoodanig veel dat wij, na onzen eigen bouwtrant jaren lang verlaten te hebben, weer tot dezen terugkeeren en in verschillende onzer steden andermaal nieuwe Vlaamsche huizen oprijzen. Dit mogen wij vooral zeggen van Antwerpen en Brugge.

In Holland heeft het koud protestantism, in de laatste eeuwen, veel schoons afgebroken en vernield, zelfs meer dan hier; maar het noorden bezit hier en daar nog eenige sierlijke specimen van bouwtrant. Te Haarlem vooral is dit het geval. Onder de sierlijke gebouwen in deze stad, tellen wij de vroegere vleeschhal, waarover wij in een hollandsch tijdschrift lezen:

‘Het gebouw dagteekent van omstreeks het jaar 1600 en is een der merkwaardigste monumenten uit het tijdperk der hollandsche renaissance. De bevallige trapgevel met zijne wijde poort en hooge kruisvensters prijkt met eene menigte ossen- en schapenkoppen, die de bestemming van het gebouw symboliseeren.

‘Treedt men langs de drie of vier trappen, die de stoep uitmaken, het gebouw binnen, dan bevindt men zich in eene luchtige ruimte, welker gewelf gedragen wordt door twee rijen steenen kolommen, waartusschen vroeger de vleeschhouwers hunne uitstallingen hadden, maar waar thans de geweren en ransels der infanterie bewaard worden. Verscheidene gewelfde kelders onder het gebouw en ruime zolders, met een looden dak gedekt, er boven, bieden ruimschoots gelegenheid tot berging aan.

‘De haarlemsche vleeschhal is nog uitstekend geconserveerd en kan, behoudens onvoorziene ongelukken, waaraan dergelijke gebouwen blootstaan, nog lang het haarlemsche marktplein tot sieraad strekken.’ De vlaamsche lezer die de Spaarnestad bezoekt, zal niet vergeten de vleeschhal in oogenschouw te nemen, waarvan wij hier een trouw afbeeldsel meedeelen.