De Belgische Illustratie. Jaargang 15

[p. 57]

[Nummer 8]

Onze gravures.

Alleen op de wereld.

Zoo heeft de befaamde schilder Jos Israëls een zijner schilderstukken betiteld. Het schijnt dat, na dat onze hoofdredakteur een zijner populaire verhalen met dien titel in de wereld bracht, schilders, vertalers, schrijvers en dichters daarop de noodige varianten maken.

Israëls brengt ons aan een sterfbed; het ziet er in huis arm uit. Een kruik en een glas op tafel, ziedaar al de weelde. Geen hoopgevend niedeeijnfleschke zelfs blikkert ons hier of daar tegen. De zieke of stervende is het laatste, het eenige dochterke van den vader, die zijne vrouw reeds lang geleden heeft zien ter ruste gaann.

Dat kind eens dood, zal hij alleen, gansch alleen zijn in de wereld, en men begrijpt dat hij in stomme smart op den grond staart. Zijne haren worden grijs, de ledematen stram, de vingers krijgen het houterige van den ouderdom, van de doodskist zouden wij schier zeggen.

Er heerscht in dat armzalig vertrek iets kouds, iets verstijvends. Wij, die gelooven en hopen, die den uiterlijken vorm in het godsdienstige niet versmaden, wij zoeken tevergeefs in die kamer een palmtak, een rozenkrans, een kruisbeeld, die onze gedachten naar hooger doet opklimmen en daar troost zoeken voor het aaidsche lijden.

Vandaar dat die kamer ons nog naakter, de smart ons nog prangender, de armoê ons nog nijpender voorkomt. Alleen het zuivere gevoel van godsdienst werpt een zonnestraal door dergelijke kamer, over dergelijk levenspad en maakt dat men niet alleen op de wereld staat!

alleen op de wereld, naar jozef israels.

Gij deugniet!

‘Bij alle duivels!’ bromt de kapitein der kurassiers, ‘het uur van het revue is daar, en die rakker van een schoenmakersjongen brengt mijne rijleerzen niet!’

‘Ja,’ roept Mevrouw, ‘en ik brand van verlangen om eene goede plaats te hebben bij de parade; ik wacht reeds een uur op mijne Wit stoften bottienen!’

Ja, gesabelde, gepluimde en gepantserde veldheer, gij moogt tempeesten en tieren zooveel gij wilt; gij gesatijnde, gekrulde en geparfumeerde Mevrouw, moogt spoken zooveel gij lust hebt, dat zal toch den kleinen deugniet niet gauwer doen gaan.

Wat heeft hij in de straat ook al niet te doen! Hij zou misschien niet eens mogen stilstaan voor ieder winkelraam; hij heeft zeker geen praatje te houden met den apthekersjongen, die voor zijn meester ‘menschen vergif’

[p. 58]

rondbrengt; hij heeft zeker de eer van zijnen ‘baas’ niet op te houden, door den schoenmakersleerling van dezes konkurent af te ranselen; hij zou zeker die half gerookte cigaar niet mogen oprapen, vuur vragen en de lichtblauwe wolken om zijne ooren en borsteligen kop doen opklimmen?

Maar wat pretentie, wat tirannieke gedachten, wat verdrukkende denkbeelden spelen aan die aristocraten toch door het hoofd! leder moet tijd hebben voor zijn werk op dit wereldje, en als de kapitein er tijd in steekt om zijne kurassiers te doen marcheeren; als Mevrouw er tijd toe neemt om langs de straten te paradeeren, zal hij, de schoenmakersjongen, ook zijnen tijd nemen om zijn werk af te doen.

Eindelijk is hij toch den breeden trap opgegaan, heeft den kleurigen looper, de koperen roeden bekeken zonder iets te vinden dat hem nog kan bezig houden; is eindelijk op de hoogste treê gekomen, heeft daar zijne cigaar behoorlijk op het marmer gelegd en maakt zich gereed, al loopende en hijgende, zijn werk af te leveren, nu hij eensklaps hoort roepen: ‘gij deugniet, gij luierik, gij straatlooper, gij dagdief!’

De jongen staat stil en ziet in eene prachtige kooi, een grooten groen-gelen papegaai zitten. In het eerste oogenblik wil hij kwaad worden, zijne schoenen en leerzen neerleggen, de mouwen opstroopen - en vechten. Men laat zich zoo gemakkelijk niet beleedigen, zelfs niet door.... de waarheid, niet waar?

Het minste nadenken brengt hem echter tot bezinning, en eene houding aannemende van minachting en spot, zegt hij:

‘Luierik, straatlooper, dagdief? Maar dat moet gij zelf zijn, gij, groen-gele aristocraat, want luieriken, straatloopers en dieven zet men achter de tralies zoo als u. Met zoo'n gemeen volk zal ik mij niet encanailleeren; ik zal mij zelfs niet verlagen om mij over u, bij die goudvink van een meester, te beklagen! Maar als ik president der republiek zal geworden zijn, zal ik u, voor de beleediging mij aangedaan, broederlijk doen fusilleeren!’

Op dat oogenblik viel de platte hand van den kapitein den jongen socialist zóódanig tegen het oor, dat bij schier van alle trappen tuimelde, terwijl de papegaai nog altijd riep: ‘straatlooper, dagdief!’

Een steentje in zijn leers.

Wat een geestig en recht lief tafereeltje geeft ons hier de duitsche schilder Ziermann te zien! 't Is een eenvoudig, maar diepzinnig onderwerp en dat recht schilderachtig is weergegeven. Waarom kunnen onze vlaamsche kunstenaars niet opmerken gelijk de Duitschers?

De ouden kiekenkoopman heeft, in den warmen junidag, een langen weg afgelegd; met zijne mars beladen stapte hij, met zekeren en vasten tred, door den zandweg; doch zie, zijne ‘stiefels’ zijn precies niet nieuw meer en door een losgegaan naadje, heeft zich een klein steentje binnengedrongen en dat maakt hem in den beginne den gang moeielijk en weldra onmogelijk.

Op eene lommerrijke plaats, onder de hooge boomen, zet hij zich neer, trekt den ouden leers uit, laat voorzichtig den voet op den hiel rusten en schudt den lastigen binnendringer en zijne even lastige helpers uit het schoeisel, terwijl de haan, in de mars, door de spijlen loert, misschien wel omdat hij denkt, in zijne hanenverbeelding, dat de koopman gouden graan uit zijnen leers schudt.

De man is niet heel welgezind; doch alshij altijd zoo gauw als nu van de steentjes kan verlost worden, die hem ih zijnen levenswandel zullen plagen, mag hij zich recht gelukkig heeten.

Hoevelen moeten er door het leven gaan, wier gang wordt gepijnigd, en die echter voor het oog der menschen gebaren recht te gaan en te glimlachen van plezier, terwijl zij integendeel heimelijk wegkrimpen van pijn, schrik, knaging, wroeging en wanhoop?

Hoevelen loopen er heimelijk met steentjes in den leers, die men diefstal, schelmerij, haat, vijandschap, onbetaalde rekeningen, jammerlijke misrekening, of wat zoo al meer noemt?

Die steentjes, scherp, hoekig, pijnigend schudt men zoo gemakkelijk niet uit, als gij de uwe, koopman; zij, die deze in den leers hebben, hoe rijk ook, slenteren en hinkelen er soms mee, totdat zij in het graf tuimelen; gij, gij hebt ze uitgeschud en wandelt daarna weer welgemoed en vroolijk voort naar de plaats van uwe bestemming!

Het Egyptische leger.

Het zal zonder twijfel den lezer der Illustratie welgevallig zijn hier iets naders te vinden over het egyptische leger, dat in de laatste gebeurtenissen eene belangrijke rol vervulde. Sedert het optreden der europische financie-contrôle in de zaken van het land der Pharao's werd het legereijfer, dat vroeger 50.000 man beliep, aanzienlijk verminderd. In de firman, aan Tewfikpacha verleend, werd dit cijfer op 18.000 bepaald, doch het zou, in zake van oorlog, door de Porte kunnen verhoogd worden.

De willekeurige opeisching der rekruten werd den 1 november 1880, volgens eene op dien datum van kracht zijnde wet, vervangen door den algemeenen dienstplicht en de diensttijd bepaald op 15 jaar. Deze vangt aan op het 20^e jaar, wanneer er 4 jaar actieve dienst volgt, 5 jaar reserve en 6 jaar redif of landweer.

Deze wet heeft echter, ten gevolge van het onvoldoende budjet van oorlog, ten beloope van 9.568.000 fr., geene volledige toepassing kunnen vinden. De armee bestaat uit rekruten, die in januari afgelost worden, verder uit vrijwilligers en uitgediende manschappen.

Eene juiste berekening over de egyptische oorlogsmacht was er tijdens den krijg schier niet te maken. Over het algemeen rekende men 8.000 man infanterie, 1000 man kavallerie en 1000 man artillerie, terwijl dit getal door irreguliere troepen aanzienlijk vergroot wordt.

De kleeding, uitrusting en bewapening der egyptische armee is naar de europeesche wijze gedaan. De infanterie heeft Remington-geweren, de veldartillerie Krupp-kanons, 7 centimeterachterladers. De excercitie bij het voetvolk is op fransche manier ingericht; doch kavallerie en artillerie integendeel op pruisische.

Dit laatste is hieraan te wijten, dat prins Hassan, de jongste broeder van den tegenwoordigen onderkoning, geruimen tijd in de pruisische garde-kavallerie heeft gediend.

Onze teekening stelt den infanterist en den kurassier voor. De laatste vormt de wacht des khedifs, houdt te Kaïro garnizoen en is voortreffelijk uitgerust. De officieren zijn niet alleen inlanders, maar ook Turken, Tscherkessen en personen, die uit andere legers voortkomen.

De artillerie heeft zich in den laatsten oorlog niet onverdienstelijk gedragen en getoond dat zij al het mogelijke voordeel uit de dracht harer kanons wist te trekken, bij de beschieting van Alexandrië.