De Belgische Illustratie. Jaargang 14

Onze gravures.

Een joodsche kleêrverkooper in de straten van Jerusalem.

Het heeft de verwondering gewekt van sommige beroemde reizigers, dat de joden nog zoo aan Jerusalem kunnen hechten. Bij elken voetstap, dien zij er zetten, bespot, diep vernederd en zelfs mishandeld te worden door hunne verwoedste vijanden, de Mahomedanen, is zeer zeker een leven leiden dat door niemand benijd zal worden. En toch kan dit ellendig bestaan nog niet in vergelijking komen met de herinneringen, welke voor de joden aan het oude Jerusalem verbonden zijn 't Is waar, daar beleefden hunner vaderen het tijdperk van hun hoogsten bloei, daar stond eens de Tempel, dat wonderwerk uit de grijze oudheid; maar ook daar ging hunne gloriezon in een enkelen dag, in een enkel uur onder.

Het bloed van der stervenden Zaligmaker, over hen en hunne kinderen afgeroepen, kleeft op hen, en al de voorspellingen van den gekruisigden Messias zijn aan hen vervuld. Van den Tempel is de eene steen niet op den andere gebleven, het joodsche volk leeft over de aarde verspreid, de tijden dat de joden weêr tot hun oude grootheid en macht zullen terug keeren zijn in hunne oogen bijna onmogelijk geworden. En dit alles is juist te Jerusalem het best waar te nemen. De gedenkteekens aan den valsch gewaanden Messias verheffen zich overal, en ofschoon in de macht van even groote haters van den kristen naam als de joden zelf, toch dient deze schijnbare vernedering alleen om hunne grootheid des te meer te doen uitkomen.

In weêrwil hiervan klemt de jood zich met de macht der wanhoop aan Jerusalem vast en kan daar alleen blijven leven door zijn onuitroeibaren kristenhaat. Het zijn echter de kristenen niet, die den jood het leven tot zulk eene hel maken; want zoo ergens in de wereld, dan wordt zeker op de plaatsen, geheiligd door het leven van den Zaligmaker, het groote gebod der liefde in toepassing gebracht; maar juist, dit grieft den jood het diepst. De bedeklokken der kristentempels, die den geheelen dag door de kristenen herinneren aan een der groote geheimen van de Menschwording des Zaligmakers, folteren hen onophoudelijk en daar tegenover zijn de mishandelingen der Muzelmannen slechts gering.

Wanneer men hen door de straten ziet dwalen en koopmanschap drijven, begrijpt men eerst dat Jerusalem niet zonder joden kan zijn. Zij zijn de levende getuigenis voor de waarheden door de Nieuwe Wet verkondigd en vervullen ook als zoodanig de voorspellingen, welken zij zoo gaarne tot leugen zouden gemaakt hebben.

Een oogenblik van onoplettendheid.

Het melkmeisje op onze gravure verkeert in alles behalve benijdenswaardige omstandigheden en het komt ons allen zeer begrijpelijk voor dat hare gelaatstrekken door de angst eenigszins verwrongen zijn. Ze meende het toch zoo goed. Uit de verte had ze reeds bespeurd, dat er een vreemde menheer midden op den weg het bosch zat uit te teekenen en oogenblikkelijk had zij het voornemen opgevat hem niet te storen in zijne studie. Of zij nu in het voorbijgaan een zijdelingschen blik op de schilderij of op den bewerker van het meesterstuk geworpen heeft, hoe het zij, zeker is het dat zij in haren iever om te wijken een weinig te ver ging, zoo dat hare mand in botsing kwam met dien verwenschten boomtak. Of we nu, wanneer we in de wezenlijkheid van zulk een tooneeltje getuigen waren, innig medelijden met het arme slachtoffer zouden betoonen, is ernstig te betwijfelen. Wel zal niemand hardvochtig genoeg zijn om te beweren dat de arme meid dit ongeluk verdiend heeft; maar eene sterke neiging om bij zulke ongelukjes eens hartelijk te lachen, is ons geslacht aangeboren en zoo doende draagt (naar de ondeugendste opvatting) het tafereeltje onzer gravure, met het angstige melkboerinneke tot heldin, eer een komisch dan een tragisch ka[ra]kter. Hoe de schilder, die nog ieverig doorwerkt er over denkt is moeielijk na te gaan, dewijl hij ons den rug heeft toegekeerd. We kunnen hem dit evenwel moeielijk tot zonde aanrekenen, en het evenmin als eene kleine onoplettendheid beschouwen; liever wenschen we hem geluk met het feit, dat de mand links en niet rechts is omgevallen, anders had hij wellicht een minder gewenscht aandeel in de gebroken eieren gekregen.

Wilde paarden en wolven in de Russische steppen.

Het woord steppe is van tartaarschen oorsprong en beteekent zooveel als vlakte of weide. Inderdaad zijn de steppen dan ook niets anders dan onmetelijke grasvlakten, die zich aan den voet van den Kaucasus, tusschen de Zwarte en de Kaspische zee uitstrekken, hier door heuvels, ginds door bergen, elders door dennebosschen, maar zelden door waterstroomen afgebroken. Op sommige plekken bieden zij wezenlijk afwisselende en schilderachtige gezichtspunten aan, en is haar plantengroei rijker en verscheidener dan men algemeen gelooft.

Hier en daar vindt men streken, met eene voldoende laag humus of bladaarde overdekt, om een flinken graanoogst op te leveren. Elders bestaan de steppen slechts uit grasvlakten of zijn bedekt met zoutachtige, vleezige en altijd groene planten.

Onder een betrekkelijk zuidelijken breedte-

[p. 388]

graad gelegen, vertoonen zij in de verschillende jaargetijden de meest uiteen loopende verschijnselen. In den winter worden zij door plasregens overstroomd en in ontoegankelijke moerassen veranderd, de lente daarentegen bedekt ze met een mollig tapijt van grassen en andere kruidachtige gewassen, en verandert ze in groenende weiden, waar talrijke kudden rijkelijk voedsel kunnen vinden. De zomer eindelijk doet ze eene derde gedaanteverwisseling ondergaan en maakt ze gelijk aan de brandende woestijnen van Azië en Afrika.

EEN JOODSCHE KLEERENVERKOOPER IN DE STRATEN VAN JERUSALEM, NAAR A. DE VRIENDT.

De steppen voeden een groot aantal zoowel plantenetende als verscheurende dieren, en wilde paarden zwerven in talrijke kudden door de uitgestrekte vlakten rond. Waarschijnlijk heeft men in die dieren geen vertegenwoordigers van het oorspronkelijk ras te zien, maar slechts afstammelingen van tamme paarden, die zich te eeniger tijd uit de slavernij van den mensch hebben weten te bevrijden. Het is echter aan te nemen dat die dieren, ten gevolge van hun verwilderd leven, allengs tot de oorspronkelijke type zijn teruggekeerd. Zij hebben althans die bevalligheid van vormen, dien moed en die schoonheid verloren, welke men bewondert in paarden, door de zorgen van den mensch veredeld. Zij zijn klein van gestalte, hebben magere en schrale ledematen, en grof, grauw haar, dat nooit glad is. Zij leven in troepen van twintig tot dertig bijeen.

[p. 389]

De wolven, door den honger uit de naburige bosschen gedreven, en de mensch, die op het wilde paard jacht maakt, hetzij om het aan zijn juk te onderwerpen, hetzij om het tot voedsel te slachten, zijn ten naaste bij de eenige vijanden, welke het ros der steppen te vreezen heeft.

EEN OOGENBLIK VAN ONOPLETTENDHEID, NAAR F. VERHEYDEN.

Ofschoon in westelijk Europa eene zeldzaamheid geworden, wordt in geheel Rusland de wolf nog in groot getal aangetroffen en vooral vindt men hem in de steppen van den Wolga en den Don. In laatstgenoemde streken bereiken zij eene buitengewone grootte, waarmede hunne sterkte en hunne stoutheid volkomen gelijken stap houden. Zij ontzien zich niet hunne prooi tot zelfs in de dorpen te komen wegsleepen en leveren hun vijanden niet zelden bloedige gevechten. Gewoonlijk houden zij zich in bosschen en houtgewassen schuil, maar de honger drijft hen niet zelden buiten hunne holen. Alsdan vereenigen zij zich in troepen en vallen zoowel menschen als wilde dieren met zulk eene behendige tactiek aan, als hadden zij geleerd van de gesteldheid van het terrein partij te trekken. Over het algemeen echter vallen zij den mensch slechts zelden aan, wanneer hij in staande houding is en hun moedig het hoofd biedt. Zij vergenoegen zich dan met hem te volgen, gereed om oogenblikkelijk op hem aan te vallen, zoodra hij het ongeluk heeft van te wankelen of te vallen.

[p. 390]

De bewoners der steppen, de Kozakken, Kirghizen, Tartaren en Mongolen maken ieverig jacht op de wolven wegens de schade, die deze roofdieren in hunne kudden aanrichten. Zoowel voor de wolven- als voor de paardenjacht bedienen zij zich van een staak, waaraan een lange koord met een lossen strik is vastgemaakt, dien zij met bewonderenswaardige behendigheid het gejaagde dier om den nek weten te werpen. Zoodra de jager er in gelukt is den hals van het dier in zijn lasso te krijgen, snelt hij in galop op de vlucht en sleept het gevangen dier tot aan zijne tent mede.