De Belgische Illustratie. Jaargang 14

[p. 369]

[Nummer 47]

Fanny.
Een verhaal uit het Noorden
Door Ravo.

(Vervolg.)

Met zekere eerbiedige belangstelling werd zij door een paar heeren, die in dezelfde coupé zaten, gaêgeslagen; doch daarvan bespeurde zij niets; zij was nu weêr geheel en al bezig met dien ééne, aan wien zij in de laatste dagen kunstmatig weinig had gedacht. Waar zou hij nu wel zijn? Zou hij weten, dat zij op weg was naar Overveen? Zou hij op dat zelfde oogenblik aan haar denken? Zou hij bij de eerstvolgende ontmoeting tot een verklaring komen? Haar hart zeî ‘Ja,’ en dat ‘Ja’ riep duizend echo's in haar wakker.... als bij tooverslag was de plooi verdwenen, en haar gelaat glansde van innerlijk geluk....... En wat zult gij dan antwoorden, en wat zal pa er van zeggen, dat gij uwe hand schenkt aan een protestant?...... de plooi keerde terug..... niet lang echter; want de gedachten verdrongen elkander snel. Blijde, verontrustende, nieuwsgierige - naar het geschenk, dat hij voor haar zou meêbrengen - dwarrelden in bonte mengeling dooreen in die eigenaardige, behaaglijke verdooving, waarin de gedachten als wegglijden, gelijk een westenwindje over een stroomend water - een toestand, waarin men stof vergaart voor droomen, die ons onverklaarbaar schijnen, wijl wij ons niet herinneren aan hetgeen er in wordt afgespeeld gedacht te hebben.

De waarschuwing ‘Haarlem!’ klinkt Fanny toe als een stem uit de andere wereld, doch de beweging van een medepassagier, om uit

HET GEBOUW DER TENTOONSTELLING TE TRIËST.

[p. 370]

te stappen, brengt haar tijdig tot de wezenlijkheid terug, en weldra staat zij op het perron. Tante's gegalonneerde palfrenier, haar nog van een vroeger bezoek bekend, nadert met de noodige buiging, ontlast de aangekomene van de lichte bagage, welke zij in de hand houdt, ziet toe, dat de rest uit den goederenwagen wordt gehaald, geeft bevelen voor de bezorging enz. Wij willen den man niet verdenken, maar de schijn, dat Fanny's figuur wel eenigen invloed op zijn vlugheid uitoefent, is er. Wat hiervan ook zij, binnen minder dan vijf minuten is alles geregeld, en rolt de panier met Fanny naar Overveen.

Kent gij Overveen, lezer? Of liever, hebt gij Kennemerland ooit in zijn lentekleed, in den tulpen- en hyacinthentijd gezien. Zoo niet, dan zal het u moeielijk vallen, u er een denkbeeld van te vormen. Verbeeld u uitgestrekte velden, zoo ver het oog reikt, herschapen in een reusachtigen bloementuin. De indruk, welken dit schouwspel bij den eersten aanblik maakt, is niet weêr te geven. In de verte schijnen die onafzienbare bloembedden een kostbaar, onvergelijkelijk schoon tapijt van de heerlijkste kleuren en de grilligste schakeeringen, naar gelang er het zonnelicht gesluierd, door een wolk heen, op valt, of er zijn volle stralen over uitgiet. Hier ziet gij een partijtje zacht verlicht, daar schuilt een gedeelte weg in een geheimzinnige schemering, ginds danst een gulden glans over de duizenden tinten - in één woord, men geniet een tafereel zóó schilderachtig, zóó tooverachtig, dat men onwillekeurig denkt aan den verloren Hof onzer eerste ouders, en rondblikt, of niet de engel met het vlammende zwaard gereed staat, om den oningewijden indringer van deze heilige plek te verwijderen.

Door dat paradijs nu, hoewel reeds op enkele punten hoopen afgesneden, verwelkte hyacinthen getuigden, dat ook hier de schijn bedriegt, daar de waarde niet in de zichtbare bloemen, maar in de onzichtbare bollen steekt - even als bij den mensch in het hart, en niet in de schoonheid van gelaat of vormen - reed Fanny naar de villa van hare tante, mevrouw Dezenaar. Het was de eerste maal, dat zij dit tooneel aanschouwde, en zij werd niet moede er hare oogen aan te verzadigen; uit ieder kelkje dier ontelbare bloemen wuifde het zoele windje haar een welkomstgroet toe; allerlei gevleugelde stemmen fluisterden haar minnezangen in de ooren; daar waren er zelfs, die een naam durfden spellen..... hé, dacht ze eensklaps, dat is vreemd, daar heb ik nog niet aan gedacht; hoe zou zijn voornaam wezen? Laat eens zien... zijn voorletter is ‘T’.... Zou hij Theodoor heeten.... of Thomas.... - Theophile, giegelde een stemmeke - ... Fanny, denkende aan den fameuzen Amsterdamschen haar-artist van dien naam, glimlachte even over die ondeugendheid.... Ik weet waarlijk niet, hoe hij anders zou kunnen heeten dan Theodoor, of Theophile, of Thomas.... 'n leelijke naam... of het zou Tancredo moeten wezen - of Teunis giegelde weêr de stoutert van zoo even - ... Teunis, herhaalde ze werktuiglijk, en schoot toen in een lach, die den koetsier even het hoofd deed wenden. Nog was zij het niet met zich zelve eens, toen de panier voor het doel harer bestemming: ‘Villa Nuova,’ stilhield. Voordat de palfrenier bij de hand was, om zijn plicht te doen, was Fanny reeds uit het lage rijtuigje gesprongen, over het schoone, met mozaïek-perken pronkende terras gehuppeld en de trap naar de warande opgetrippeld, waar tante haar in de armen sloot, onder den uitroep: ‘Welkom, welkom, lieve Fan. Hemel, wat zijt ge groot geworden, kind, sinds ik u het laatst heb gezien. Ge moet me niet kwalijk nemen, ma chère, dat ik u niet ben komen afhalen; ik had weêr migraine, mijn oude kwaal, kind. Och, och, wat is dat toch lastig! Wat ik er al niet voor gedaan heb, daar hebt ge geen denkbeeld van. Er is geen dokter of professor in heel Amsterdam, dien ik niet heb geraadpleegd, en ze weten er allemaal niets van, absolument rien. Deze raadt dit, gene dat, maar wat ik ook doe of laat, telkens komt de pijn terug. En hoe maakt het de familie Zuidhoek? En hoe was het met pa, toen ge hem verliet? Nog altijd zoo'n drukke praktijk? A propos, Fan, wil u ook iets gebruiken? Niet, kind? Ge hebt anders maar te commandeeren, hoor; want ik heb last gegeven, dat ze op uw wenken moeten vliegen als voor een koningin. Wel, wel.... ja, ja.... wat wilde ik ook weêr zeggen? O ja, en hoe is 't u in Amsterdam bevallen. Zeker voortreffelijk, hè? Natuurlijk. En wat hebt ge prachtig weêr getroffen, buitengewoon voor dezen tijd van het jaar, zoo zacht alsof het in den zomer was.... En nu blijft u zeker minstens een paar maanden hier, hè? Niet? maar veertien dagen; maar kind, ik heb er vast op gerekend, dat ge tante den heelen zomer gezelschap zoudt houden. Of zijt ge bang, dat het gezelschap van tante u vervelen zal? Kom, kom, geneer u maar niet; zeg maar ‘ja,’ ik weet het toch wel. En wat zal juffrouw Jeannette staan te kijken! Maar 't is waar, ge kent juffrouw Jeannette nog niet; 't is mijn nieuwe gezelschapsdame, een heel lief, welopgevoed meisje; alleen wel wat druk voor me. Enfin, aan allen mankeert wat. Ze is van Rotterdam, uit een heel nette familie, maar niet bemiddeld; ze is dertig jaren, musiceert heel aardig.... o, ik weet zeker, dat ge beiden beste maatjes zult worden. En wat staat dat hoedje u lief; zeker van madame Beauharnais, uit de Kalverstraat. Maar kind, ontdoe u toch van hoed en mantel....’

Zoo ratelde mevrouw Dezenaar, een vijftigjarige, kinderlooze weduwe, voor wie juffrouw Jeannette wel wat druk was, en die zoo erg aan migraine leed, aan één stuk door, zich bijna geen tijd gunnende om adem te halen. Fanny zag ter nauwernood kans, om den vloed van vragen te beantwoorden, en het binnentreden van juffrouw Jeannette was voor haar een uitkomst, een verpoozing; want verondersteld ook, dat deze even vlug van tong was als tante, verbood haar toch de beleefdheid, die hoedanigheid in de eerste oogenblikken aan den dag te laten komen. De gezelschapsjuffrouw, ondanks haar dertig jaren - door tante terstond onbarmhartig verraden - een nog zeer jeugdig uitziende brunette, met een ranke gestalte en een vriendelijk gezichtje, maakte op Fanny een zeer gunstigen indruk. Al spoedig waren zij met elkander op vertrouwelijken voet, en reeds den tweeden dag glipten wederzijds de kleine geheimen over de lippen. 't Is zonderling, en toch geen zeldzaam verschijnsel bij jeugdige meisjesharten, om zich eer te ontsluiten voor vriendinnen van weinige dagen dan voor vriendinnen van ouderen datum, of zelfs voor bloedverwanten. Intusschen, hoe gaarne Fanny haar nieuwe vriendin, die, op de wandelingen en de rijtoertjes, welke ze samen maakten - tante had alle dagen een andere nuance van migraine, nu eens als gevolg van te vroeg, dan van te laat opstaan, van te weinig of te veel eten, van te weinig of te veel wandelen enz., - haar meer en meer innam, ook het hoogste blijk van vertrouwen gegeven had, door haar het groote geheim te verklappen, achtte zij het toch voorzichtiger, hiermede tot na Van Straalen's bezoek te wachten.

De verklaring.

Sedert Van Straalen van Fanny afscheid had genomen, had hij veel gemijmerd en verlangd. Overeenkomstig zijn besluit, in den nacht na het diner bij Zuidhoek genomen, om Tagrogski inlichtingen te vragen over diens raadselachtige waarschuwing, had hij dezen den volgenden dag inderdaad gepolst. Dit bracht hem evenwel weinig verder, daar de zanger niets meer wist dan dat juffrouw Fleurisson en mevrouw Zijpelaar zich eenigen tijd over Van Straalen en Fanny op voor hen minder vriendschappelijke wijze met elkander bijna fluisterend hadden onderhouden; hij had slechts enkele woorden van de oude vrijster opgevangen, en daaruit afgeleid, dat mejuffrouw Fleurisson, van bekend jaloersch, nijdig karakter, Van Straalen een kwaad hart toedroeg.

‘Maar, mijn waarde,’ had Van Straalen hem afgevraagd; ‘wat zou mejuffrouw Fleurisson dan toch wel aanleiding kunnen geven om mij vijandig te zijn?’

‘Dat weet ik waarlijk ook niet,’ had de andere geantwoord; ‘doch al zou het alleen maar om het vermoeden wezen, dat gij aan de logée van Zuidhoek het hof maakt - kom, kom, beken maar, dat ge verliefd zijt - dan is dat voor zoo'n harpij al meer dan voldoende, om te trachten, een stok in het wiel te steken. Ik ken haar: ze kan van een engagement niet hooren, zonder aschgrauw te worden van afgunst, en al wie in den kring, waarin zij zich beweegt, het waagt een andere vrouw liever te vinden dan haar - zonder nog in de verste verte aan iets anders te denken - die kan er zeker van zijn, zich haar duurzamen haat op den hals te hebben gehaald. Ge kunt u zoo'n wezen niet denken, hè? En toch, Van Straalen, 't is zoo. Ook mij, omdat ik me aan het diner nog al bezig hield met het jonge dingetje van Santbeek - die mijn dochter kon zijn - heeft ze den geheelen avond met haar groene oogen scheel zitten aan te zien. Enfin, ik lach er wat meê; maar gij, die ernstige plannen schijnt te hebben, u beveel ik ten dringendste aan, haar in het oog te houden. 't Is een slang.’

Onvoldaan was Van Straalen naar zijn woning terug gekeerd; want behalve dat hij niets positiefs had vernomen over mejuffrouw Fleurisson, was hij wrevelig, dat ook Tagrogski hem al in de kaarten had gekeken, terwijl hij, ondanks zijn scherts tegenover eenige vrienden bij ‘Kras,’ meende tot nu toe zijn zaak als een echt diplomaat te hebben behandeld. Evenwel zijn misnoegdheid was spoedig geweken. Het was immers in 't geheel geen schande, dat hij beminde, en dan zoo'n lief en geestig wezentje als Fanny Volkert! Daar zouden ongetwijfeld nog wel meer jaloerschen komen, wanneer zij wisten, hoe goed hij met haar stond. Dus, wat kon het hem eigenlijk schelen, en wat maalde hij om dat être van 'n juffrouw Fleurisson.... niets, volstrekt niets. Terwijl hij dat alles luide murmelde, was hij voor den spiegel gekomen. Met een triomfantelijk air poseerde hij een oogenblik, streek de punten van zijn knevel op - als wilde hij, in navolging van het stekelvarken, er zich meê wapenen tegen een aanval -, en schoot in een hartelijken lach. ‘Die zotskap!’ riep hij uit; ‘ze had misschien verwacht, dat ik haar zou vragen..... Het denkbeeld alleen van aan zoo'n slangevel gekoppeld te wezen, doet u huiveren, als kreegt ge een stortbad. Neen, bouwvallige mejuffrouw Fleurisson, voor u is de kans voor goed verkeken, tenzij ge een Uriah Heep op uw weg mocht ontmoeten; ge blijft een oude vrijster, en spuw nu maar zooveel gal als ge wilt: ik tart u.’

Bij die laatste woorden wierp Van Straalen andermaal een blik in den spiegel, en keek zich zelven strak, uitdagend in de oogen, als ware het teruggekaatste beeld niet zijn eigen persoonlijkheid, maar de gehate figuur zijner vijandin. Hij gevoelde zich nu verlicht, en kon zich weêr onverdeeld wijden aan haar, voor wie hij des noods de heele wereld zou uitdagen, op alle wapenen. Hare genegenheid maakte hem rijk en sterk genoeg, om voor niets of niemand terug te deinzen, al stond een heirleger Fleurissons tegen hem op.

Hoe meer echter de dag naderde, waarop hij zich had voorgenomen, zijn beloofd bezoek af te leggen, hoe ernstiger hij werd. Wèl verlangde hij er naar uit al de krachten zijner ziel; doch de stap, dien hij ging doen, was van te groot gewicht, om er luchtig over te denken Verondersteld eens, dat ze, ofschoon hem liefhebbende, het bezwaar, dat hij protestant was, onoverkomelijk achtende, hem afwees. Of wèl, ze stelde hem de voorwaarde, dat hij roomsch moest worden.... wat zou hij in het

[p. 371]

laatste geval doen? Het stuitte hem tegen de borst, schijnbaar tot een anderen godsdienst over te gaan. Maar wat zou er overigens tegen zijn, daar hij zich evenmin protestant als katholiek of jood kon noemen?... Zij weet dat - mijmerde hij voort - ik heb het haar duidelijk genoeg te verstaan gegeven, en ze zal derhalve van mijne zijde geen tegenstand verwachten... En toch neen, dat doe ik niet, nooit! Ik wil later het verwijt niet hebben, dat ik haar bedroog; dat ik om haar een geloof omhelsde, waarvoor ik onverschillig ben. Blijf ik wat ik ben: niets, dan is het een natuurlijke zaak, dat ik haar niet naar de kerk vergezel; word ik roomsch, dan kan ik dat niet nalaten zonder haar verdriet aan te doen. Mocht ze dus inderdaad plan hebben, om mij zoogenaamd te bekeeren, dan zal ik haar ronduit verklaren, hoe ik in het algemeen over godsdienst denk; dat ik elke godsdienstige overtuiging eerbiedig, doch met den besten wil ter wereld zelf niet gelooven kan. Dat moet ze, dunkt me, meer eerbiedigen, dan dat ik dadelijk gereed sta, om naar den pastoor te gaan, ofschoon ik er niets van meen, en den huichelaar speel, heimelijk den draak steek met zaken, die haar heilig zijn.

De dag voor het bezoek was eindelijk aangebroken. 't Was heerlijk weder, 't lentezonneke scheen helder, en alles in de natuur stemde tot vroolijkheid. Ook op Van Straalen miste dit zijn invloed niet, zoodat hij, de laatste hand leggende aan zijn toilet, het bekende air uit den ‘Trovatore’: Dieu, que ma voix implore floot. ‘Ziezoo, alles is in orde, en over een half uur vertrekt de trein,’ sprak hij tot zich zelven. ‘Laat ons nu eens zien, dat wij het geschenk goed ingepakt krijgen. Inderdaad een allerliefst, smaakvol werkmandje! Wat maken ze die dingen toch chique.... en bovendien pluche, haute nouveauté, zoo als Cossa me verzekerde. Wat zal dat aardig zijn, als ik ze daaruit, haar eerste geschenk, zie werken.... ik tegenover haar, in onzen kleinen biekorf... Ik wenschte wel, dat het al morgen was..... kom, vent, moed; als uw vrienden u zagen, zouden ze u hartelijk uitlachen... en daar zouden ze waarachtig gelijk in hebben..... ik, Van Straalen, bang!.... Goed zoo; het inpakken gaat me beter af dan ik had verwacht. Nu nog even een glas port, en dan op weg naar het onbekende!

(Wordt vervolgd.)