De Belgische Illustratie. Jaargang 14

Van alles, voor allen.

Ter geruststelling voor rookers. - Er is reeds zooveel ten nadeele der tabak gezegd, dat het voor rookers - en wie in Vlaanderen is dat niet? - wel aangenaam moet zijn, eene enkele maal iets goeds van dat geurig product te hooren vertellen. Tot hunne geruststelling deelen wij dan mede dat Dr. Heyburn, een engelsch geleerde, tot het besluit is gekomen, dat het tabakrooken een uitstekend middel is om de tanden gezond te houden. De tabaksrook maakt ze wel niet schooner; want ten gevolge der koolstof, die zich tegen de tanden aanzet, worden deze langzamerhand zwart gekleurd; maar juist die kleurstof werkt het bederf der tanden tegen. Dat bederf begint met het ontstaan van kleine holligheden in de oppervlakte; nu dringt de koolstof tot in de kleinste gaatjes door, zet zich juist op die plaatsen, waar zij zich het gemakkelijkst vormen en het minst door den tandenborstel te bereiken zijn, en belet dat die openingen dieper invreten. Door het zuiveren met den tandenborstel kan men de fijne kooldeeltjes wel uit de glazuur-oppervlakte verwijderen, maar uit het eigenlijke been laten zij zich niet verdrijven; zij laten er onuitwischbare sporen in achter.

DE POMP VAN QUINTEN METSYS TE ANTWERPEN.

Verder neutraliseert het loogzout uit den tabaksrook de werking van het zuur, dat zich in den mond vormt, en ten slotte is ook de tabak of liever het daarin aanwezige narcoticum een voortreffelijk middel tot stilling der tandpijn. Aan al deze eigenschappen van de tabak schrijft men het toe, dat bijv. matrozen, die tabak pruimen, weinig last van tandpijn hebben.

Invloed der kleuren bij besmetting. - Kleine oorzaken hebben groote gevolgen, dat blijkt alweêr uit den invloed, dien de kleur onzer kleederen kan hebben op de min of meer snelle besmetting bij aanstekelijke ziekten. Donkere kleederen stellen den drager veel meer aan besmetting bloot dan lichte. Het is gemakkelijk dit door eene proef aan te toonen. Stelt men bijv. een licht en een donker kleedingstuk vijf minuten lang aan sterken tabaksrook bloot, dan zal men bespeuren, dat het laatste veel sterker naar tabak riekt dan het eerste, en dat die reuk het ook veel langer bijblijft.

Geperst meel. - Voor eenigen tijd nam een Franschman proeven omtrent den invloed van samenpersing op de hoedanigheid van meel, en drukte eene hoeveelheid daarvan, door middel eener hydraulische pers tot 124 van zijn omvang samen. Hieruit bleek dat het persen aan de hoedanigheid van het meel niet het minste bedorven had, en nu werd het in zinken bussen gepakt en verzegeld. Op dezelfde manier werd eene niet geperste hoeveelheid meel bewaard. Na verloop van drie maanden werden de bussen geopend, de beide meelsoorten onderzocht en tot brood verbakken, waarbij telkens het geperste meel het beste bleek te zijn. Een jaar later opende men de bussen opnieuw en bevond thans dat het los bewaarde meel sporen van schimmel vertoonde, terwijl het geperste nog geheel ongeschonden was. Het is derhalve duidelijk dat samenpersing eer gunstig dan nadeelig op het meel werkt, zoo dat men het tot vergemakkelijking van groote verzendingen gerust aan eene drukking onderwerpen kan.

Invoer van bevroren vleesch en bevroren boter. - In Amerika wordt bovengemelde manier om de verzending van meel te vergemakkelijken reeds druk toegepast, terwijl men om vleesch en boter te verzenden en gedurende de reis goed te houden vooral in Australië gebruik maakt van doelmatig ingerichte schepen, waar die levensmiddelen voortdurend aan eene temperatuur beneden nul zijn blootgesteld. Sedert eenigen tijd bestaat in Australië onder den naam van Frozen Meat Company (Bevroren-vleeschmaatschappij), eene maatschappij die met deze manier van verzending zulke goede zaken maakt, dat zij besloten heeft het vleeschvervoer op nog grooter schaal in te richten. Zij heeft in Engeland machines besteld, die haar gelegenheid zullen geven jaarlijks het vleesch van 500.000 schapen en 50.000 ossen naar Engeland te verschepen.

Aardappelen als biljartballen. - Menig liefhebber van het edele biljartspel zou vreemd opzien, wanneer iemand hem vertelde, dat die veêrkrachtige, gepolijste ballen, waarmeê hij zulke kunststukken weet te verrichten, wellicht niets anders dan getransformeerde aardappelen zijn. En toch rollen er tegenwoordig heel wat ballen over het biljart, die eenmaal als wortelknollen in den grond zaten verborgen. Men moet weten dat als men geschilde aardappelen 36 uren lang in eene oplossing van 8 deelen solferzuur op 100 deelen water legt, ze vervolgens tusschen kladpapier droogt en eindelijk samenperst, men eene stof verkrijgt, die veel overeenkomst heeft met celluloïde en waarvan allerlei voorwerpen gemaakt worden, die dan uit meerschuim heeten vervaardigd. Bij sterke persing bekomt men eene soort van ivoor, waaruit zeer bruikbare biljartballen gefabriceerd worden.

Bijmenging van aardappelmeel in boter te ontdekken. - Maar de aardappelen worden nog tot iets anders gebruikt dan om biljartballen te maken; zeer dikwijls wordt de boter met aardappelmeel aangelengd. Doch dit bedrog is gemakkelijk te achterhalen; de bijmenging van aardappelmeel geeft namelijk aan de boter een sterken aardappelsmaak en maakt ze brokkelig, grof en eenigszins gevlekt. Wordt aldus vervalschte boter gebraden, dan houdt men een meeligen, duidelijk naar aardappelen riekenden en smakenden droesem over. Wrijft men eindelijk zulke boter met water en jodium of met jodiumwater, dan krijgt ze eene karakteristieke blauwe kleur.

Het vergif der aardappelen. - Hoe! bevatten de aardappelen nu ook al vergif, zal menigeen vragen. Op die vraag moet geantwoord worden, dat kiemende aardappelen en vooral de kiemen eene vergiftige stof bevatten, solanine genoemd, die dikwijls vergiftiging veroorzaakt en welker aard men tevergeefs tracht te ontdekken. Daardoor komt het dat varkens of hoenders, die vrijelijk op een boerenerf rondloopen, dikwijls tegen het einde van den winter ziek worden. Wel sterven zij niet altijd aan de vergiftiging, maar zij verzwakken en vermageren er toch door, zoodat de kweeker er altijd schade door lijdt. In het fransche departement der Somme zijn in den laatsten tijd tal van varkens ten gevolge van dergelijke vergiftiging omgekomen, en dit noopt de landbouwmaatschappij aldaar, de veefokkers aan te bevelen de aardappelen zorgvuldig van de kiemen te ontdoen, alvorens ze het vee voor te werpen. Die raad kan ook in ons vaderland zijn nut hebben.

Het bleeken van geel gewórden linnen. - Heeft men geel geworden linnen en is men niet in de gelegenheid dit in de zon te bleeken, dan bereide men een mengsel van één deel gezuiverde terpentijnolie met drie deelen spiritus, giete daarvan een eetlepel vol in een emmer water, spoele daar het reeds gewasschen linnen in uit en hangt het ten slotte te drogen. Onder het drogen zal nu de terpentijnolie het linnen eene verblindende witheid geven, zonder den minsten reuk na te laten.