Merkwaardigheden op het gebied van wetenschap, nijverheid en kunst.
INHOUD: De houtbereidingsmachine van René. - Kunstmatige veroudering van hout. - De draagbare kinderwagen. - Een nieuw model paraplu. - Valsche nieuwe aardappelen.
Eene uitvinding van het grootste gewicht voor de piano-fabrikatie en voor de nijverheid in het algemeen hebben wij te danken aan den pianofabrikant C. René te Stettin. Tot nu toe was er geen middel om het hout duurzaam tegen den invloed der wisselende temperatuur te beschutten, een hinderpaal, dat zich het meest deed gevoelen bij de piano's in heete gewesten, waar die instrumenten dikwijls aan de meest uiteenloopende temperatuur zijn blootgesteld.
Ook hier moest de natuur de leermeesteres der kunst zijn; de uitvinding van den heer René is eene nabootsing van het natuurlijk verouderingsproces van het hout, en daaraan heeft ze hare goede resultaten te danken.
De uitvinder bedient zich als middel tot het drogen van hout van de door hem ontdekte eigenaardige werking der zuurstof, inzonderheid van die zuurstof, welke door middel van een electrischen stroom geözoniseerd en verhit is. Afgaande op het bekende feit, dat hout, hetwelk lang aan de werking der lucht is blootgesteld, beter tot de vervaardiging van instrumenten geschikt is, dan hout, dat onmiddellijk na het drogen in gebruik is genomen, kwam hij na lange proeven tot het besluit, dat houtsoorten, dcor middel van geözoniseerde zuurstof geprepareerd, op den duur aan elke temperatuur weêrstand moeten bieden. Hout voor klankbodems verkrijgt door die bewerking tevens eene grootere harding en geeft alzoo veel meer klank.
Laat ons nu zien op welke manier de kunstmatige veroudering van hout - als wij ze zoo mogen noemen - bewerkt wordt. Daartoe is vooreerst eene luchtdicht gesloten ruimte noodig, waarin het hout, dat het proces ondergaan moet, zoodanig moet opgestapeld worden, dat de zuurstof hare werking op de geheele oppervlakte kan uitoefenen. Is uit genoemde ruimte de dampkringslucht verwijderd, dan wordt de zuurstof er binnen geleid en door middel van een electrischen stroom en het overspringen van electrische vonken geözoniseerd, dat wil zeggen in ozon veranderd. Dit geschiedt onder matige verhitting der ruimte. Nadat het hout van 12 tot 24 uren, naar gelang der soort, aan de werking van den ozon blootgesteld geweest is, kan men de bereiding als geëindigd aanzien.
Alvorens men echter tot die bewerking overgaat, heeft men het hout gedurende ongeveer twaalf uren in dezelfde ruimte sterk verhit, ten einde er de laatste vochtdeelen uit te verwijderen. Na deze verhitting wordt het hout weder eenige uren aan de gewone dampkringslucht blootgesteld, om eindelijk het boven beschreven proces met de geözoniseerde zuurstof te ondergaan.
De machine, die men hierachter afgebeeld ziet, bestaat uit twee deelen; het voorste of kleinste deel, dat als retort dienst doet, is een ijzeren ketel, even als een stoomketel halverwege ingemetseld, en van binnen met chamotta-steenen bekleed, om de nadeelige werking der zuurstof op de wanden te voorkomen. Eene stalen zeef belet het vuur rechtstreeks met den bodem, Van den ketel in aanraking te komen, zoo dat alleen de zoogenaamde vuurlucht langs de vrijliggende wanden strijken kan.
Dit retort heeft een halsvormigen uitgang, die naar het andere deel der machine leidt, namelijk naar eene groote ijzeren kas, die eveneens met chamotta-steenen bekleed is en waaronder ook vuur kan aangebracht worden. In den achterwand, die op de gravure niet zichtbaar is, is eene flinke opening gelaten, die luchtdicht gesloten kan worden en dient om het hout binnen de kas te brengen. Van binnen zijn verscheidene ijzeren staven aangebracht, waarop men de planken verdiepingsgewijze kan neêrleggen, waarbij men zorg draagt dat zij straalvormig uiteenloopen.
De beide draden, die men aan den wand opmerkt, zijn de geleiddraden van eene electrische batterij of eene inductie-machine, die door het metselwerk, den eigenlijken ijzeren wand en eindelijk de chamolta-beklecding tot binnen in de kas leiden, waar zij in twee platinaspitsen uitloopen. Van die spitsen springen aanhoudend de electrische vonken over, waardoor de zuurstof geözoniseerd moet worden.
Zoo als men ziet is de inrichting zeer eenvoudig, terwijl de kosten der constructie volkomen door de verzekerde uitslagen worden opgewogen.
Thans, nu langzamerhand het schoone, warme weêr in het land komt en de stedelingen weêr als gewoonlijk in de week plannen maken voor den aanstaanden zondag, om die dikwijls door het onverbiddelijk weêr in duigen te zien werpen, nu is het juist de tijd om te spreken van eene uitvinding, die voor gezinnen met kinderen, welke van uitstapjes houden, inderdaad een goed geluk is.
Wij bedoelen den draagbaren kinderwagen van Théod. Murer te Parijs, dien men hierboven afgebeeld ziet. Sierlijk is hij nu juist niet, maar hij heeft de geriefelijke eigenschap, dat men hem, zooals uit onderstaande gravure te zien is, kan toeslaan, waardoor hij in eene soort van valies veranderd wordt, dat men gemakkelijk kan meêdragen.
De draagbare kinderwagen, dien wij zoo even beschreven, ruimt wel veel van de ongemakken uit den weg, die de donkere zijde der landelijke uitstapjes met kinderen vormen; maar het groote ongerief dezer pleiziertochtjes, de kans op eene plotselinge verandering van weêr, wordt er natuurlijk niet door weggenomen.
Hoe dikwijls heeft niet een onverwachte don-