De kindsheid der spoorwegen.
Even als alle groote uitvindingen, heeft de stom een aantal moeielijkheden moeten opruimen, alvorens hij in verschillende landen het burgerrecht verkreeg. Niet alleen de gewone volksklasse, die uit den aard der zaak alle nieuwigheden met een verdacht oog aanzict, maar zelfs de beschaafde en geleerde wereld verzette zich met hand en tand tegen den stoom. Vooral de locomotief had, voor zij geboren werd, zulk een hevigen strijd uitgelokt, dat hare voorstanders niet ten onrechte vreesden, dat hunne idealen nooit zouden verwezenlijkt worden.
Het is ruim eene halve eeuw geleden, dat de hoofdredacteur van een engelsch dagblad, de Quarterly Review, in een artikel over spoorwegen, in alien ernst verklaarde, zich liever in een bom te bevinden, die op het punt staat van uiteen te bersten, dan op een locomotief. Zijne lezers namen de moeite niet deze wonderlijke vergelijking aan een nauwkeurig onderzoek te onderwerpen, en daaruit laat zich gemakkelijk verklaren hoe de afschuw tegen de helsche machines van dag tot dag toenam.
In weêrwil daarvan kwam op den 20 mei 1826 te Liverpool eene druk bezochte meeting bijeen, om over de spoorwegkwestie te spreken, welke een gunstigen uitslag had. Men besloot eenstemmig de gewichtige uitvinding op alle mogelijke wijze te bevorderen. Er werd een comité benoemd, dat zich belasten zou een ijzeren weg te doen leggen. Het gebeurde onder het moord- en brandgeschreeuw van geheel Europa. In 1829 was de linie gereed, doch geen enkel ingenieur durfde er aan denken haar tot vervoer van menschen aan te wenden, waarom men ze tot vervoer van koopwaren bestemde.
De directeuren der nieuwe linie, die dezelfde gevoelens deelden, schreven eene prijsvraag uit voor de beste locomotief. De verlangde machine moest een last, die driemaal zoo zwaar was als haar eigen gewicht, met eene snelheid van zestien kilometers per uur voorttrekken.
Er meldden zich drie mededingers aan, waaronder George Stephenson met zijne machine, die Rocket heette. De andere was zekere Hackwords met de locomotief Sans Pareil en de derde Ericson, die met de Novelty den uitgeloofden prijs hoopte te winnen.
Onder een grooten toeloop van menschen had de eerste proef plaats. Den af te leggen weg bedroeg juist twee duizend meters, een afstand die tienmaal op en neêr moest afgelegd worden. Stephensons Rocket was de eenige machine, die aan de gestelde eischen voldeed. Zij dankte hare overwinning alleen aan de buisvormige constructie van den stoomketel. De bijval, welken hij verwierf, was buitengewoon. Stephenson werd de populairste man van geheel Oud-Engeland.
Zoo als bekend is, was de Rocket niet de eerste locomotief, welke Stephenson bouwde. Reeds in 1825 trad hij, toen tusschen Stockton en Darlington eene nieuwe spoorweglinie bereden moest worden, met eene dergelijke machine op en stond zelfs aan eenige stoutmoedige passagiers toe de reis meê te maken. De waggon, waarin zij plaats namen, heette Experiment en geleek sprekend op hetgeen wij nu een beestenwaggon noemen.
De gevolgen, welke men met behulp van Stephenson verkreeg, overtroffen alle verwachtingen. Zij spoorden de directie der liverpoolsche linie aan, hun programma in zooverre uit te breiden dat behalve koopwaren ook passagiers werden vervoerd. De treinen liepen in een uur 46 kilometers, zoodat geen enkel rijtuig hen in snelheid kon evenaren. Eerst toen begrepen andere volken,
Auteursrechtvrij
