De Belgische Illustratie. Jaargang 10

Geïllustreerde reisschetsen.

VIII.
Munchen.

De Vier Jahreszeiten, waar wij door gehandschoende en buigende kellners ontvangen werden, had voor ons nog eene andere beteekenis dan het uithangbord van een logement, want op onze spoorwegreis daarheen hadden wij al het liefelijke en onaangename ondervonden, dat de jaargetijden kenmerkt.

's Morgens in de vroegte, toen wij Innsprück verlieten, was de ontwakende natuur ons als een schoone lentedag voorgekomen, en de zoele morgenwind, welke de linten van de hoeden onzer dames deed fladderen, maakte het beeld volkomen. Naarmate de zon hooger klom, ondervonden wij al het behaaglijke van een warmen zomerdag, met een hemel door geen wolkje verduisterd en zoo doorschijnend als wij ooit in Italië zagen. Voorbij Kufstein waren van achter de Alpentoppen met eene verbazende snelheid kleine wolkjes komen opzetten, gevolgd door grootere, die weldra de zonneschijf aan ons gezicht onttrokken en in de plaats daarvan een kouden herfstwind aanwakkerden, die ons, na zulk eene brandende hitte, eene koude rilling over de leden joeg. Toen wij echter door Munchen's straten liepen, was het weêr zoo koud en sneed ons een hevige noordewind zoo ijzig in het gelaat, dat wij blijde waren een onderkomen te vinden in een huis, dat de vier jaargetijden in zich vereenigde, door het geschilderde opschrift van zijn gevel.

Het beeld was volkomen geweest, want zelfs de onweders, die gewoonlijk de wisselingen der jaargetijden vergezellen, hadden niet ontbroken, of liever, waren nog niet geheel uitgewoed, want de professor wierp lang geen welwillende blikken op zijn Herr Cousin, toen deze ons in het hotel op de bovengenoemde feiten opmerkzaam maakte, ofschoon hij met geen enkel woord repte over het woeden der onweders.

Op de aanmerking van den kapelaan, dat Munchen bekend was om hare onophoudelijke weêrsverandering, zeide de professor, dat een noordewind te Munchen altijd den winter bracht, zelfs op den warmsten julidag, zoodat het hier niets ongewoons was, de winterjassen te zien dragen op hetzelfde oogenblik, dat eenige uren vandaar de landbouwers onder een zonnesteek bezweken.

‘De Muncheners zijn daaraan gewoon,’ vervolgde hij, ‘en dragen bij een snikheete temperatuur hun winterjassen op den arm, wanneer zij naar de kerk, het theater of de bierhal gaan en de noordewind in aantocht is.’

‘Dan moet de temperatuur hier niet gezond zijn,’ merkte ik op.

‘Dat is zoo,’ was het antwoord, ‘doch indien men er zich naar kleedt, zooals de Muncheners doen, zijn de gevolgen zoo schadelijk niet, als men wel zou meenen. Daarenboven geeft deze omstandigheid hun eene goede verontschuldiging aan de hand voor de overgroote hoeveelheid bier, welke hier door het volk wordt gedronken. De noorde- en oostewinden bezwangeren namelijk de lucht met een fijn kalkstof, hetwelk van de vlakte in de stad wordt gedreven, en dit noemen zij de hoofdoorzaak van den onleschbaren dorst, waaraan zij lijden, en die slechts door bier kan bevredigd worden.’

‘Ja, ja,’ zeide de kapelaan lachend, ‘de Muncheners zijn nathalzen en brengen geduchte offers aan koning Gambrinus. Ik kan mij Nassau zonder Selzerwater en den Thiergarten te Berlijn zonder luitenants en advocaten denken, ja, ik kan mij zelfs voorstellen, dat er aan den Rijn tien wijnoogsten achter elkander mislukken, doch Beieren zonder bier is eene onmogelijkheid; het bier is hier als het ware met de staatsinrichting samengeweven.’

‘De populariteit der regeering,’ vervolgde hij, ‘daalt naarmate de bierprijzen rijzen en omgekeerd; men kan het volk menigen last opleggen, men kan menige vrijheid inkorten, maar men moet niet raken aan de begrippen omtrent bier. Grooten en geringen, armen en rijken, vrouwen zoowel als mannen, zien in het bier den koning aller dranken; in de voor-

[p. 124]

PANORAMA VAN MUNCHEN.
Ludwigskerk.
Gebouw voor kunsten.
Auerkerk
Maximilaneum.
Bavaria met tempel van den Roem.
Hof- en nationale schouwburg.
Poort der overwinning.
Maria-plein.
Theatijner-kerk.
Glyptotheek.
O.L. Vrouwekerk.
Stadhuis.

[p. 125]

naamste familiën en op de vroegste uren van den dag wordt het gebruikt wat de aardappelen voor de Ieren en de bewoners van het Ertzgebergte zijn, dat is het bier voor de arme klassen in Beieren. Vleesch is voor duizenden iets, waaraan zij alleen op zondag eens kunnen denken, maar zij missen het minder, daar het bier, vooral de uitmuntende kwaliteit die men hier weet te vervaardigen, veel voedingskracht bezit.’

‘Is dat ernst of gekkernij?’ vroeg ik.

‘Gij schijnt mij dus niet te gelooven?’ was de weêrvraag. ‘Indien gij ooit den Beier buiten zijn vaderland ontmoet, kunt gij er de ondervinding van op doen, vooral als gij hem in eene streek ziet, waar het bier slecht of geheel onbekend is. Hij spartelt daar als een visch op het drooge, en krijgt spoedig het heimwee, niet naar zijn vaderland, maar naar het vaderlandsche bier. De overleden koning van Beieren werd zelfs gedurende zijn kort oponthoud te Amsterdam naar een gewoon bierhuis gedreven, om daar zijn Seitel Baierisch te drinken.’

Allen, die aan tafel zaten, lachten luide.

‘De heeren vinden dat belachelijk,’ hernam de kapelaan, ‘doch er zullen onder u wel eenigen zijn, die weten dat in 1844 hier, te Munchen, eene revolutie uitbrak, omdat het bier een kreutzer per pint was opgeslagen. Ten gevolge van dien opstand werd toen het bier weêr op zijn ouden prijs gesteld, en de Muncheners waren terstond weêr het gemoedelijke en vreedzame volk van voorheen.’

EEN REDDIN STOESTEL TE LONDEN.

‘Ik ken die geschiedenis,’ zeide de professor, zich tot ons wendende, ‘en indien de heeren het goedvinden, gaan we hedenavond een oogslag geven in de hofbrouwerij, om een pot echt Beiersch te drinken, want ook daar is het bier tot dadelijk gebruik te bekomen. Een zonderling tooneel wacht u daar, want er bestaat geen onderscheid van standen; de burger zit er naast den officier, de ambtenaar naast den ambachtsman, de professor naast den barbier, de kamerheer met de gouden sleutels, die hem in zijne waardigheid doen kennen, naast lieden die zelfs geen knoopen meer aan hun jas hebben. De bezoekers zijn er steeds zoo talrijk, dat er van bediening geen sprake is. Ieder moet maar een der reusachtige ledige glazen, die in 't rond staan, trachten meester te worden en dat, bij vooruitbetaling, aan het buffet laten vullen.’

Onder zulke bierpraatjes, welke na de woorden van den professor door allen werden voortgezet, liep het diner af, en nadat wij ons een weinig gezuiverd hadden van het reisstof, stapten we de straat op, waar de koude noordewind nog altijd heerschte.

Of het aan het weêr moet toegeschreven worden, weet ik niet, doch de personen, welke wij ontmoetten, waren gemakkelijk te tellen, waardoor ons de stad doodsch en eenzaam voorkwam. Ik zwijg dan ook liever van de merkwaardige gebouwen, langs welke wij gingen, totdat wij er een bezoek zullen brengen.

Onze wandeling duurde niet lang en spoedig traden we de gothieke metropolitaankerk bin-

KAAP COLONNA.

[p. 126]

nen, toegewijd aan O.L. Vrouw.

‘De Vrouwekerk,’ zeide de professor, ‘een van de schoonste gebouwen der stad.’

Reeds van buiten maakte de kerk een machtigen indruk op ons. Hier stonden we dus voor een van die stomme, maar toch zoo luid sprekende monumenten der middeleeuwen, waaraan Duitschland zoo rijk is, en die een blijvend protest zijn tegen den geest van onzen tijd, welke juist in het duitsche rijk - het museum der middeleeuwsche tempels - het verst is voortgestapt op de baan, die naar den afgrond geleidt. Wij bewonderden de zuiverheid der lijnen van het massieve gevaarte, dat met zijne twee onvoltooide torens, gedurende ruim drie eeuwen, getuige was van het drijven en woelen der menschen, en wellicht nog vele eeuwen daar zal staan, om - wie weet? - nog eenmaal binnen zijne muren, het dankgezang te hooren weergalmen voor den terugkeer tot de denkbeelden, welke zijne stichters bezielden, toen zij het plan tot zijne stichting maakten.

We traden den tempel binnen, doch bleven verstomd aan de deur staan. Ja, wij gevoelden het, alleen het vurig geloof der middeleeuwen kon Gode zulk een bedehuis stichten. Onmogelijk kan ik de gewaarwordingen weêrgeven, die mij overvielen, telkens als ik zulk een kerkgebouw binnentreed. Ik heb later nog vele gebouwen van dien aard gezien, doch steeds was de indruk nieuw, en voeren voor mijne oogen de geslachten voorbij, die hier aan elken steen blijven voortleven.

De kerk van O.L. Vrouw wordt gedragen door 22 kolossale achtkante marmeren zuilen en bezit 30 geschilderde glasvensters van 70 voet hoogte, benevens 24 zijkapellen, waarin de heerlijkste stukken van middeleeuwsche kunst prijken.

Het pronkstuk der kerk is echter de graftombe van keizer Lodewijk van Beieren, welke tusschen het middelschip en het koor staat. De sarcophaag is van donkerrood marmer, doch aan zijne hoeken knielen als bewakers vier geharnaste mannen met standaarden, allen uit brons gegoten. De graftombe dagteekent van het jaar 1622, en schijnt nog zoo frisch, als of zij eerst eenige jaren geleden daar is neêrgezet.

Het was eenigszins donker geworden, toen wij de kerk verlieten, en zoo als afgesproken was, richtten wij onze stappen naar de hofbrouwerij.

Om eene waardige schets te geven van het tooneel dat wij daar aanschouwden, zou men schilder moeten zijn en naam genoeg moeten bezitten, om geloof te vinden voor hot oogenschijnlijk overdrevene, dat er voor den dag zou komen.

Verbeeld u eene uitgestrekte onderaardsche ruimte, die eenigszins gelijkt op den bierkelder van het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam, dat wil zeggen een met klinkers geplaveide vloer en gewelfd plafon, doch vijf à zesmaal grooter. De rechterzijkant wordt ingenomen door eene onoverzienbare rij tonnen, die op stelling liggen en waarvoor een leger dikbuiken, met witte voorschoten aan, bezig is den inhoud der tonnen in kruiken te tappen en de gevulde kruiken over te reiken aan de honderden handen, die ze hun bijna met geweld ontrukken.

De krioelende menigte, die hortend en stootend naar de tonnen dringt, is wel een oogslag overwaardig, doch de dikbuiken met hunne witte voorschoten en klakken blijven de hoofdfiguren. De schraalste biertapper moest, naar mijne berekening, minstens 240 pond wegen, en toch werden al hunne bewegingen zoo vlug uitgevoerd, alsof zij gepromoveerd waren aan het gymnastiek instituut voor dikbuiken.

Op hunne ronde, baardelooze gezichten lag de tint van het bier, hun omvang sprak van de deugdelijkheid van het gezonde vocht, dat zij tapten, en wanneer er een zich bukte, geleek zijne figuur zoo volkomen op een vat 'twelk op stelling lag, dat wij lachten over de gelijkenis, toen de student luid deze opmerking maakte.

We beproefden natuurlijk insgelijks eene gevulde kruik machtig te worden, wat ons na een geduldig wachten van een klein uurtje gelukte, en volgden toen met onzen buit den professor naar het einde der hal, waar de bierdrinkende Muncheners op houten banken zaten, elk met zijne kruik in de hand en in een druk gesprek gewikkeld over..... het bier.

Op mijne reis naar Rome had ik een bezoek gebracht aan Parijs en 's avonds de café's der boulevards bezocht, waar ik niets dan politiceerende en polemiceerende Parijzenaars had gezien, doch hier scheen men niet eens te weten wat politiek is. Bier en niets dan bier boezemt de Muncheners belang in, en de ondeugende steek van den student, dat het wellicht aan dat voortdurend bierzwelgen der Muncheners te wijten was, dat zij zoo weinig oog en gevoel hadden voor de kunstschatten, welke hunne stad bevat, vond ik zoo ver niet bezijden de waarheid.

We verlieten spoedig de beroemde brouwerij om in eene verkwikkende nachtrust krachten te putten voor ons bezoek van den volgenden dag aan de kunstmuseums der stad.

(Wordt vervolgd.)