De Belgische Illustratie. Jaargang 9

[p. 240]

Mozaiek.

Uitgangspunten voor reizigers in Midden-Afrika.

Bij de stichting van het comité van den koning van België tot het doen van ontdekkingsreizen in Midden-Afrika, is het niet van belang ontbloot na te gaan, welke uitgangspunten de afrikaansche kusten voor de ontdekkingsreizen in de binnenlanden aanbieden. De blinde haat der bevolking van Marocco veroorlooft aan geen enkelen Kristen, om langs daar in Afrika dieper door te dringen. Ook van Algerië uit is eene expeditie niet aan te raden, daar de bewoners van de zuidelijke streken den grootsten af keer betoonen jegens ieder, die van daar komt. Men houdt er al de reizigers voor Franschen of fransche spionnen. Ook Egypte biedt zijne zwarigheden aan; wel is het Nijldal als uitgangspunt zeer gunstig gelegen, maar alle reizigers, die van hier uitgingen, hebben minder aangename ervaringen opgedaan, ten minste voor zoover zij niet geheel en al onafhankelijk tegenover deregeering stonden. Abyssinië heeft ook weinig uitlokkends zoomin als de zuidelijke kustlanden. De kust tegenover het eiland Zanzibar schijnt nog de meeste voordeelen aan te bieden. Van Mozambique, Sofala enz. is de reiziger te ver van Midden-Afrika verwijderd. Hetzelfde geldt nog in hooger mate van Natal en het Kaapland. De zuidelijke westkust biedt weinig vaste steunpunten voor eene expeditie aan. De gunstigste verhouding geeft Tripoli. Van hier uit kunnen de uiterste turksche grensstations zonder zwarigheden worden bereikt; kameelen, muildieren, ezels en paarden zijn hier voor matigen prijs te verkrijgen, en ook aan vertrouwbare bedienden is geen gebrek. Alles wat voor een expeditie noodig is, kan men voorts in Tripoli verkrijgen of van het naburige Malta doen ontbieden, terwijl verder de reizigers bij den tocht door de Sahara niet alleen met de reis vertrouwd worden, alvorens zij het grondgebied van Midden-Afrika bereiken, maar daardoor bovendien aan het klimaat gewoon raken. Uit dien hoofde schijnt Tripoli in het vervolg het uitgangspunt der ontdekkingsreizen te zullen worden.

Eene kikvorschenverhuizing.

Zelfs de kikvorschen hebben hunne zorgen en rampen; met stijgende onrust zien velen hun voorvaderlijk moeras somtijds al armer en armer aan water worden, zoodat zij gevaar loopen eenmaal op het drooge te geraken, wat voor eene kikvorschenkolonie een onmetelijke ramp is. Zoo hadden voor eenigen tijd de kikvorschen van een grooten poel nabij de stad Windham in Noord-Amerika bemerkt, dat hunne vloeibare woning meer en meer uitdroogde. Toen het gebrek aan water gevaarlijk begon te worden, namen zij het merkwaardige en heldhaftige besluit te gaan verhuizen. Hetzij door een kwartiermaker, hetzij door instinct waren zij tot de wetenschap gekomen, dat zich op ongeveer een duitsche mijl afstands van hunnen poel de waterrijke stroom Winnomantic in den Staat Connecticut bevond; daarheen zouden zij zich begeven. Op zekeren juni-nacht werd de groote reis aangevangen; eene ontelbare menigte vorschen met hunne aanvoerders of voorgangers, die eene geweldige stem hebben, vooraan, huppelden op den weg voort; het duurde bijna den geheelen nacht alvorens zij de stad Windham doorgetrokken waren. Het gebrek aan water had hen in eene droevige stemming gebracht, die zij uitten door een luid gekwaak en de voorgangers door een even weinig harmonieus geluid.

luitenant von zubowitz en zijn zwemtoestel.

De kleur van het zeewater.

Het is van algemeene bekendheid, dat het zeewater niet overal dezelfde kleur heeft; men poogde dit verschijnsel te verklaren door de weêrspiegeling van den bodem der zee en door de verschillende diepte van het water. De nieuwere onderzoekingen hebben echter tot eene geheel andere uitkomst geleid, welke veel waarschijnlijker klinkt, te meer daar de eerst opgezette theorie bij een groote diepte van den bodem der zee, die tot 4368 meters bedraagt, niet aannemelijk is.

Uit een ingesteld wetenschappelijk onderzoek is gebleken, dat de kleur van het zeewater grootendeels afhankelijk is van den verschillenden zoutinhoud. De blauwe kleur staat in nauw verband met het zeewater, dat een groote hoeveelheid zout bevat. Bij geringer zoutinhoud gaat de blauwe kleur van blauwgroen in donkergroen over. Ook de doorzichtigheid schijnt met de hoeveelheid zout in verband te staan: blauw, dus zoutrijk water heeft de grootste doorzichtigheid, die afneemt hoe meer de kleur naar het donkergroene overhelt.

Aantal plantensoorten.

Ongeveer 400 jaar vóór Kristus' geboorte kende de toenmalige natuurkundige Theophrast 500 soorten van planten. Tournefort kende reeds 10.000 soorten; 70 jaren geleden waren er 25.000 bekend, eenige jaren later 57.000 en thans kent men reeds meer dan 80.000 verschillende soorten. Bij de laatste onderzoekingen in de binnenlanden van Afrika, Australië en China mag men verwachten, dat de planten-catalogus spoedig 100.000 nummers zal bevatten.

De halve maan bij de Turken.

Over den oorsprong der halve maan als het zinnebeeld van den Islam, die voor de Mahomedanen is, wat het kruis is voor de Kristenen, namelijk het symbool des geloofs, zijn geene juiste berichten bekend. Het is echter niet onwaarschijnlijk dat die oorsprong in eene legende moet gezocht worden, die de geloovige Mahomedanen van hun profeet meêdeelen. In het tiende jaar van de zending des profeets, zoo verhaalt men, toen nog de meeste Arabieren aan de goddelijkheid der zending twijfelden, verlangden zij van hem een wonder, om daardoor een bewijs van de echtheid zijner hoogere roeping te geven. En zie, plotseling scheidde de volle maan zich in twee deelen, waarvan de eene helft verdween, de andere aan den hemel bleef staan, zoodat de ongeloovigen van Mahomed's bovennatuurlijke zending overtuigd werden. De oplossing van dit zoogenaamde wonder zal wel in eene ter rechter tijd ingevallen halve maans-verduistering moeten gezocht worden, en het is waarschijnlijk dat de volgelingen van Mahomed, als herinnering aan dit voorval, dehalve maan als het zinnebeeld van hun geloof aannamen.

Cylinderhoeden.

Onze zijden cylinderhoeden, die, ondanks alle tegenkanting, voortdurend in de mode blijven, stammen rechtstreeks uit China af, het moederland van de zijdeteelt. De eerste zijden cylinderhoed werd, ongeveer vijftig jaar geleden, door een chineeschen hoedenmaker naar het model van een vilten hoed, op bestelling van een franschen reiziger en natuuronderzoeker, vervaardigd en kwam zoo in Europa, waar zekere Dupont te Parijs van de uitvinding gebruik maakte, die tegenwoordig in Frankrijk jaarlijks voor een waarde van 60 miliioen franken in den handel brengt.