De Belgische Illustratie. Jaargang 9

Anne Dieu-le-Veut.
Een verhaal uit de XVII^e eeuw,
Door August Snieders.
(Vervolg.)

Laat ons den brief, dien de markies schreef, vertalen:

‘Edele graaf Raoul Dieu-le-Veut!

Zooals UEd. weten zal, bevind ik mij te Brussel in het gezantschap van Zijne Excellentie den hertog van Chantilly, en zoude niet op het denkbeeld gekomen zijn UEd. te schrijven zonder het wonderlijk toeval, dat mij gisteren en vandaag overkomen is, en mij in de tegenwoordigheid heeft gebracht van jonkvrouw Anne, uwe dochter, die zich hier in deze stad bevindt, onder den naam en titel van gravin De Vertigneul. Mevrouw is vergezeld van haren echtgenoot. De gravin heeft geweigerd mij te herkennen; ik schrijf deze omstandigheid hieraan toe dat zij gehuwd is en aan het verledene niet meer wil herinnerd worden. Ik heb dan ook geene andere reden om UEd. die tijding te brengen, dan den vader te berichten dat zijne dochter, nu straks tien jaren geleden verdwenen, nog leeft en hem te vragen of ik hem in dit geval van dienst kan wezen. Zonder het door UEd. te nemen besluit te kort te doen, denk ik toch voorzichtig te handelen, met het gerecht van den toestand te onderrichten, opdat het maatregelen neme om UEd. in te lichten, indien het UEd. mochte behagen, gevolg te geven aan die ontdekking. Edele heer graaf, uw dienstwillige vriend,
‘Markies Henry d'Ambrelle.’

Die brief was koel en van het standpunt van den markies genomen, blijkbaar met berekening geschreven. De gezantschaps-secretaris wilde daarin niets van het vroegere gebeurde, tusschen hem en de jonge gravin, laten doorstralen.

Dat verledene was dood en moest dood blijven, en zelfs het lied, den avond te voren gezongen, was enkel een middel van inleiding voor hem geweest.

Anne Dieu-le Veut was weleer door den vader tot zijne bruid bestemd.

Plotseling verdween echter het meisje; men doorzocht het park, de bosschen, men vischte in de grachten - geen spoor deed zich op.

De schoone zestienjarige bruid moest, zeide men, door den booze, en door hem alleen, ontvoerd zijn, dewijl er op den grond nergens een spoor van haar te vinden was.

't Moest wel zoo zijn, beweerde men, want aan het kruis van een naburigen dorpstoren meende men iets wits te zien wapperen en dat moest een stuk van den bruidssluier zijn!

In de luchtvaart had gewis - men ziet, de legende werd meer en meer volledig - de bruid zich tevergeefs aan het kruis willen vastklampen en zich alzoo redden; de sluier werd er door gescheurd.

Wat echter de zaak zeer bedenkelijk maakte, was dat tevens een deel van de kostbare gewijde vaten uit de slotkapel verdwenen waren.

Heiligschennis en diefstal dus!

Stonden deze twee misdaden met de verdwijning der jonge gravin in verband? Niemand kon daaromtrent eenige opheldering geven.

Toen men eenige dagen daarna in het bosch kwam, om den jager van het kasteel eenige bevelen te geven, was het jachthuis ledig en alle spoor van den bewoner verdwenen.

Henry d'Ambrelle deed zich meer practische vragen, dan wel de wereld der kortzichtigen, over dat plotseling verdwijnen.

Was Anne afkeerig van haren bruidegom? Wilde zij den man niet huwen, dien haar vader haar aanwees?

Of wel, was de reden te vinden in het gedrag des vaders, die sedert eenigen tijd tot het aangaan van een tweede huwelijk, en dit beneden zijnen adelstand, scheen over te hellen? Was het misnoegen omtrent die nieuwe verbintenis, welke als de reden van de verwijdering zijner dochter, uit het ouderlijke huis, moest beschouwd worden?

De laatste reden had den markies altijd het meest nabij de waarheid geschenen; doch in de familie Dieu-le-Veut nam men, ten minste uiterlijk, meer de eerste, namelijk den afkeer voor den markies, aan.

Hoe het zij, Henry d'Ambrelle trachtte het hinderlijke van zijnen toestand, evenals zijne wispelturige bruid, te vergeten en slaagde daarin voortreffelijk.

De markies bleef echter altijd een levendig belang in de familie des graven stellen; hij wist hoe de vader, onder het juk zijner tweede vrouw gebogen, heimelijk het verlies van zijne dochter beweende en hoe gelukkig hij zijn zou, indien hij haar nog eens aan het hart zou kunnen drukken alvorens te sterven.

Lange jaren had de graaf de hoop gekoesterd iets van zijn kind te hooren; doch eindelijk meende hij verzekerd te zijn, dat Anne niet meer onder de levenden was; terwijl het plotseling verdwijnen van de jonge gravin allengs in de vergetelheid geraakte bij het publiek, bleef de wonde bij den vader erg bloeden.

Hoeveel reden hij dan ook tot klagen over haar had, betreurde hij haar verlies, omdat er tegenover de schaduwzijde ook heldere lichtpunten in het karakter aanwezig waren.

Bij poozen, en daarin was het Henri d'Ambrelle met den vader eens, welde inderdaad eene ruime en milde bron van edelmoedigheid uit haar hart op. Dan was dit een kristalheldere fontein, in het midden van het dorre, stuivende woestijnzand, eene frissche bedauwde bloemengarf, tusschen de naakte rotsen opgeschoten!

Welk waren de lotgevallen van Anne in die jaren van afwezigheid? In welke landen en standen had zij omgezwalkt? Hetgeen men van haar in den kring der hooge wereld te Brussel vertelde, deed aan een avontuurlijk leven gelooven: aan vreemde landen, vreemde toestanden, vreemde gewoonten.

Toch was zij wel dezelfde Anne gebleven: dezelfde mengeling van losheid en etiquette, van zucht naar onafhankelijkheid en hooge onderscheiding, doch een en ander had zich, zoo mogelijk, scherper in haar karakter afgeteekend.

Eu wie was de graaf De Vertigneul? Waar had deze zijne vrouw aangetroffen? Waar waren zij getrouwd? Welk waren hunne lotgevallen? Wie zou ooit dit wargaren, dat sterk ingewikkelde leven, kunnen of mogen ontcijferen?

Deze en meer andere vragen verdrongen zich in den geest van den markies, terwijl zijn kamerknecht, hem na het ontbijt, in het aankleeden behulpzaam was.

Eindelijk was de jonge man gereed; hij ging nogmaals, toen de knecht de kamer verlaten had, naar de tafel aan het venster, waar de brief omgekeerd, doch nog niet gevouwen, was neêrgelegd.

De markies herlas het schrijven, en toen hij overtuigd was, dat geen woord daarin hem in eenige moeielijkheid brengen kon, vouwde hij het papier en borg het in eenen omslag of enveloppe; daarna ontstak hij licht, liet den fijnen rooden cir d'Espagne, toen nog iets nieuws, brandend op de achterzijde druppelen en drukte er zijn met een wapen besneden signet in.

Dien dag zou een koerier van het gezantschap naar Parijs vertrekken en de brief, binnen den tijd van twee dagen en twee nachten, als de zendeling aan de heeren dieven en baanstroopers ontspringen kon, te Parijs zijn.

In den loop van den voormiddag bevond zich de markies aan den ingang der St.-Gudula-kerk, toen eensklaps de gravin De Vertigneul deze zou binnentreden.

De markies ontblootte het hoofd en zeide:

‘Mevrouw De Vertigneul.’

De aangesprokene stond stil en antwoordde koel, doch met de bleekte op het aangezicht:

‘Wat verlangt mijnheer de markies?’

[p. 120]

‘Loochenen dat ge de gravin Anne Dieu-le-Veut zijt, is nutteloos; ik vraag echter niets voor mij; het verledene is dood en begraven; doch, mevrouw, uw oude vader, graaf Raoul Dieu-le-Veut, verlangt innig zijne dochter weêr te zien en haar te omhelzen, alvorens te sterven.’

Eene diepe ontroering teekende zich plotseling op het gelaat der gravin af; zij herwon echter spoedig hare tegenwoordigheid van geest, en den markies met een strengen blik aanstarende, zeide zij voortgaande:

‘Ik verlang in vrede gelaten te worden, mijnheer!’

‘Mevrouw, er staat geschreven: eer uwen vader!’

De toegesprokene gewaardigde zich niet meer het hoofd om te wenden.

Henri d'Ambrelle stond als versteend; hij oogde de jonge vrouw na; zij trad voor een altaar, knielde en bad.

‘Zij bidt,’ morde hij, ‘en zij heeft geen enkelen vonk van medelijden over voor dien stokouden vader! En toch, het is Anne wel; neen, geen twijfel meer.’

Een uur later vinden wij den markies d'Ambrelle, in tegenwoordigheid van den luitenant van den amman der stad Brussel.

wandelingen door londen.
vreemdelingen in seven dials.

De amman, een der aanzienlijksten, doch daarom juist niet altijd de geschiktste man van de stad - iemand overladen met een dozijn titels en waardigheden, hetgeen juist de oorzaak was dat hij zich eigenlijk met geen enkele waardigheid kon bezighouden en het werk aan zijne onderhoorigen moest overlaten - de amman was er niet.

De luitenant van den amman was een man van een zestigtal jaren; zijn grijs haar was kort geknipt; hij had een meer rond dan langwerpig voorhoofd, waarin kleine, rondachtige en scherp verstandelijke oogen flikkerden.

De balken onder de oogen, de roode, gevulde wangen en de dubbele kin zeiden dat de luitenant juist geen vijand van goeden sier zijn moest.

Namens, en onder min of meer toezicht van den amman, die, zooals wij zeiden, wel den titel maar niet de daad wilde, die liever in zijne karos reed dan in een muf kabinet naar dieven- en moordenaarshistoriën te luisteren, wijdde de luitenant, meester Renunkel, zich aan de rust en de veiligheid van de goede stad toe, hierin geholpen door een leger geheime en bekende policie-beambten, die op hunne beurt hunne lagere spionnen hadden.

onder de bogen der london-bridge

Het werk van den amman was zeer uitgebreid, want het liep zelfs over alle soorten van wonderlijke reglementein: over bruiloften, tafelpracht, kinderdoopen, kerkgangen, begrafenissen, uitstallingen, samenzweeringen en straatjongensstreken.

Veel liet het werk te wenschen over, doch daar de amman er niet naar omzag, werd de toestand door zijne ondergeschikten erg uitgebuit.

De luitenant stond, in de meeste gevallen, zoowel met de hand open als zijne mindere dienaren, en menig misdrijf, vooral door grooten bedreven, bleef ten gevolge der carolusguldens verzwegen en verborgen.

Terwijl diegenen welke niet konden betalen dikwijls op barbaarsche wijze, en volgens echt middeleeuwsche keuren, gestraft werden, liepen de groote schavuiten vrij, en zij die de ‘schandeleuze practyken en execrabele gedragingen’ der justitie in de herbergen brandmerkten, werden bij de tong gegrepen en voorbeeldig ‘gepenieert.’

de london-bridge bij nacht.

De luitenant van den amman zat, in volle waardigheid, voor eene met groen laken bekleede tafel; hij zat in den grooten leuningstoel van zijn meester, terwijl aan het venster een griffier een quartijn met perkamenten omslag, misschien wel Damhouder's Practyke ende Hantboeck in criminele saecken, doorbladerde en daaruit nota's nam.

De griffier scheen zich om de wonderlijke historie, die de fransche markies opzichtens de gravin De Vertigneul meêdeelde, niet te bekommeren; doch ‘wat van katten komt, dat is gewoon te muizen,’ en de man had wel degelijk zijne ooren open.

‘A priori⁽¹⁾ blijkt dat de graaf en de gravin De Vertigneul nog van niets degelijks kunnen beschuldigd worden,’ zeide meester Renunkel.

(Wordt vervolgd.)

(1) Uit het voorgaande.