De Belgische Illustratie. Jaargang 7

De apenkooi.

De apenkooien in onze dierentuinen hebben, sedert eenige jaren, een gansch bijzonderen bijval. Vroeger waren het enkel de kinderen, de kindermeisjes en deze of gene buitenman, die zich uren lang met de sims vermaakten; vandaag vertoeven niet zelden voor de traliën van die kooi, geleerden zooals Carl Voght en Darwin, die in den dikwijls walgelijken aap hunnen voorzaat erkennen.....

Inderdaad, die heeren zijn precies niet moeielijk in hunne voorvaders!

Misschien zijn de talrijke jonge dames, die wij voor de traliën zien, gerokte Darwinisten, die, op hare beurt, hulde aan de weinig aristocratische boschbaronessen komen bewijzen! Misschien ook hebben zij echter nog gezond verstand, worden enkel door nieuwsgierigheid gedreven, en komen zich alleenlijk met de dikwijls koddige fratsen van de apenkompagnie vermaken.

In dit geval plaatsen wij ons in haar gezelschap; doch tot de Darwinisten zeggen wij, dat de aap zoo min een ontaarde mensch, als de mensch een vervolmaakte aap is. De aap is aap, is dat immer geweest en zal dit ook immer blijven.

Scheer dat dier het haar van het lijf; geef den aap een meer menschelijk uiterlijk; kleed hem; tracht hem door opvoeding eenig zedelijk denkbeeld in te prenten; doe, kortom, al wat in de menschelijke macht is, en gij zult er niet in gelukken dat beest buiten den aangewezen werkkring te brengen. Zijne lange, schier tot op den grond hangende armen, zijn beengestel duiden het viervoetig dier aan en vruchteloos

[p. 203]

zult gij pogen hem, onder zedelijk of lichamelijk opzicht, min of meer tot den rang van mensch te verheffen.

Wij willen hier zelfs nog niet spreken van een beschaafd mensch; maar zelfs zult gij dit dier niet op den voet kunnen brengen van een dier menschelijke wezens, welke op een uithoek der wereld wonen en die, hoe ruw de korst ook zij die hen omvat, toch eenig geestesleven verraden. Dat laatste zal zich bij hen allengs ontwikkelen onder de weldaad van een beschavend onderwijs; doch de aap zal, zooals wij zegden, eigenlijk blijven wat hij is en was.

Laten wij ons dan met de vlugheid, boosaardigheid, slimheid, plagerijen, kwaêpitserijen der apen vermaken; maar geven wij hen geene bestemming die de sim niet heeft, en verbeesten wij ons niet, wij, schepselen met rede en verstand begaafd, met tot dit dierenras af te dalen.

Wij beschouwen overigens gansch dit zoogezegd stelsel, slechts als eene soort van min of meer geleerde modegril. De wereld moet immers gedurig iets nieuws hebben, wil men de aandacht blijven opwekken, en dewijl ieder stelsel, hoe dwaas ook, in zekeren zin kan verdedigd worden, is het niet verwonderlijk dat ook dit der apen-afkomst verdedigers in ons midden vindt.

Geleerden verdedigen niet zelden alles, en indien wij niet vreesden door de geleerden der akademiën gehoord te worden, zouden wij zeggen, dat er eigenlijk niets..... naïver is dan een geleerde!.....