De Belgische Illustratie. Jaargang 6

[p. 329]

[Nummer 42]

Mgr. Dr. Melchers, aartsbisschop van Keulen.

Het portret, dat wij heden onzen lezers aanbieden, is niet dat van een beroemd dichter, noch dat van een uitmuntend schrijver en toch omgeeft zijne eerbiedwaardige figuur een stralenkrans, wiens invloed op elkeen, die het geluk genoten heeft hem, al is het dan ook slechts een enkele maal, gezien te hebben, een weldadigen indruk achterlaat. Hooge kerkelijke waardigheden zijn geen eereposten die door iedereen bekleed kunnen worden; neen, de vertegenwoordigers van die verheven ambten, waarop de Kerk terecht als op zoo vele moedige kampvechters kan wijzen, zijn mannen, die als het ware door de Voorzienigheid er toe aangewezen zijn, meê te werken aan de voltooiing van het groote werk, dat door Christus zelf op Golgotha begonnen werd.

mgr. d^r. melchers, aartsbisschop van keulen.

Dit was ook het geval met Mgr. Melchers, van wiens levensloop wij hier eene beknopte beschrijving laten volgen. Paul Melchers werd den 6 Januari 1813 te Munster geboren en volbracht aldaar aan de academie met glans zijne studiën. Vele jaren achtereen studeerde hij aan de universiteit van Bonn in de rechten, waarin hij in 1833 promoveerde en was gedurende vijf jaren als griffier werkzaam. Door zijne buitengewone talenten, zoowel als door zijn edel karakter en boven allen lof verheven gedrag, verre boven zijne mederechters uitstekend, zou hij, indien hij zijne rechterlijke loopbaan niet vaarwel had gezegd, deze met roem hebben betreden, en voorzeker op dit oogenblik er de hoogste waardigheid in bekleed hebben, doch in hem was eene neiging ontstaan, die verre van alle wereldsche zaken verwijderd was. Met den dag nam die neiging toe, en daaraan, na verloop van tijd geen weêrstand meer kunnende bieden, te meer daar bij hem de heilige overtuiging vaststond, dat het de vinger Gods was die hem er toe dreef, deed hij afstand van zijne veel belovende toekomst, om zich geheel en al aan God te wijden.

De gebeurtenissen, die hij destijds onder de oogen had, waren intusschen alles behalve geschikt om hem in zijn genomen besluit te versterken. Een jaar te voren was Mgr. Clemens August Drost zu Visschering, destijds aartsbisschop van Keulen, gewelddadig uit zijne woning gelicht en als een boosdoener naar de staatsgevangenis te Minden gevoerd. Weinig dacht de jeugdige Melchers er toen aan, dat de tijd zou aanbreken dat hem, als opvolger van dien beroemden kerkvoogd, insgelijks dat lot te wachten stond.

Zijn besluit was echter onherroepelijk en reeds den 5 Juni 1841 ontving hij de priesterlijke wijding. Eenmaal den eersten stap gezet hebbende op de levensbaan, die hij altijd als het toppunt zijner wenschen had beschouwd, ging hij daarop met snelle stappen vooruit. En hoe kon het anders! Bezield met een warmen ijver voor alles wat den voorspoed van de godsdienst aanging, onafgebroken werkzaam voor het zieleheil der toevertrouwde geloovigen, moest hij wel in hooge achting staan, zoowel bij zijnen bisschop als bij zijne parochianen.

In het korte tijdsverloop van zeven jaren, was hij van kapelaan te

[p. 330]

Halstein opgeklommen tot de hooge waardigheid van bisschop van Osnabrück en apostolisch vicaris der buitenlandsche missiën.

Zijne bemoeiingen beschrijven gedurende den tijd, dat hij zijne nieuwe waardigheid bekleedde, zou ons onmogelijk zijn; genoeg is het te zeggen dat hij de liefde zijner diocesanen en tevens die der aan zijne zorg toevertrouwde Katholieken van Noord-Duitschland en Denemarken in ruime mate wist te winnen, en vooral den toestand van laatst genoemden uitstekend verbeterde.

Intusschen stierf de aartsbisschop van Keulen. Met gespannen verwachting werd de keus van een nieuwen aartsbisschop, door den Paus van Rome, te gemoet gezien, daar ieder in zijn hart Mgr. Melchers daarvoor bestemde. En inderdaad, de Paus, de verdiensten van den achtenswaardigen prelaat op hoogen prijs stellende, benoemde hem den 8 Januari, met de toestemming der pruisische regeering, tot aartsbisschop van Keulen. Geestelijkheid en volk konden nu met vertrouwen op een man rekenen, die tot heden altijd getoond had, dat de echte apostolische waardigheid, alsmede de bezorgdheid voor zijne geloovigen, een levensdoel voor hem was. De vreugde over zijne verheffing was algemeen en bij zijne plechtige inhuldiging, die den 8 Mei in den beroemden Dom plaats had, kon het ruime kerkgebouw de geloovigen niet bevatten. Van toen af was hij steeds het hoofd van het pruisisch episcopaat, de eerste in het verdedigen der Katholieke Kerk tegen de regeering. Hij begon reeds in 1867 met eene jaarlijksche conferentie der gezamenlijke bisschoppen te beleggen, bij het graf van den H. Bonifacius te Fulda, welke vergaderingen in den laatsten tijd zulk een gewicht gekregen hebben.

Het was dan ook juist daarom dat de handlangers van Von Bismarck er op uit waren hem Staatsgefährlich te doen verklaren, wat echter zoo'n groote moeite niet was, daar de moedige prelaat alleen rekening hield met wat hij in geweten verplicht was te doen, gedachtig dat hij voor God eene zware verantwoording daarvan af te leggen had.

Zijn gevangenneming, ofschoon verwacht, bracht geheel Keulen in beweging. Iedereen liep naar het bisschoppelijk paleis om nog eenmaal den beminden herder te zien, en de ontroering was zoo algemeen dat de straten weêrgalmden van de smartkreten der treurende katholieke bevolking. Dagen en weken verliepen eer men het van zich verkrijgen kon, over iets anders te spreken en alle geruchten over de bijzonderheden der gevangenneming en de behandeling, die Mgr. in de gevangenis ondervindt, werden met levendige belangstelling en tranen in de oogen, aangehoord.