De Belgische Illustratie. Jaargang 6

[p. 313]

[Nummer 40]

Benjamin Disraeli.

Disraëli, die andermaal in Engeland aan het hoofd des ministeries staat, stamt af van eene rijke, oorspronkelijk joodsche familie. Zijn vader is schrijver van verschillende werken, onder andere van de Curiosities of Literature.

benjamin disraeli.

De zoon werd in 1805 geboren. Na het gewone onderwijs te hebben genoten, trad hij in een handelshuis te Londen, doch hield zich, even als Tollens, en zooveel anderen, niettegenstaande de dorre cijfers, met de belletrie bezig. Als redacteur van The Representative, in 1826, mocht hij echter geen lauweren inoogsten.

Het was slechts met Vivian Grey, geschreven toen Disraëli twintigjaar telde, en waarin hij bloedig de pretentie der engelsche aristocratie geesselt, dat de jonge auteur naam maakte. Hij verliet Londen en reisde naar Egypte, waar hij Contarini Fleming schreef, zoo als hij, na Spanje, Griekenland, de Ionische eilanden, Syrië en voor de tweede maal Egypte bezocht te hebben, zijn Revolutionary Epic ontwierp.

Reeds had Disraëli destijds uitgegeven zijn the Young Duke en Alroy. Later schreef hij Henriette Temple (1836), Venetia (1837) en Alarcos, een treurspel (1839), Coningsby (1844), het zooveel indruk gemaakt hebbende boek The Sybill en eindelijk Tancred.

In dat tijdsverloop schreef Disraëli ook verschillende staatkundige brochures.

In 1832 had de schrijver, die reeds veel naam erlangde, eene poging gedaan om voor het Parlement gekozen te worden: hij liet zich als kandidaat voordragen in High Wycombe, doch mislukte.

Het was omtrent dien tijd dat zijne brochure Wie is hij? verscheen. Deze wel wat kwetsende vraag was gedaan door lord Grey, die, tijdens zijne kandidatuur, gebaarde den schrijver niet eens te kennen.

Eerst in 1837 werd Disraëli, als afgevaardigde van Maidstone, naar het Lagerhuis gezonden. Bitter had de schrijver met de gebreken en verkeerdheden der staatkundige mannen den spot gedreven; doch zou hij beter doen? That is the question. Ja, dat was de groote vraag, en Disraëli mocht er zich aan verwachten, dat men hem nu ook, op zijne beurt, het parlementsleven lastig maken zou.

De eerste redevoering, die Disraëli in het Parlement uitsprak, was zoo overdreven, naar het inzien der tegenpartij, dat iedere zinsneê met

[p. 314]

een luidruchtig gelach werd begroet. De jonge redenaar was woedend. Slechts met moeite deed hij ten slotte de volgende woorden verstaan:

‘Ik heb,’ zegde hij, ‘meer dan eens in mijn leven verschillende dingen aangevangen, en toch ben ik gelukt. Nu zal ik gaan zitten, doch er zal een tijd komen dat gij naar mij zult luisteren.’

En die woorden werden welhaast waarheid, ten minste na een jaar of meer; want in dat lange tijdsverloop deed hij den mond niet meer open; doch zijne tweede redevoering was zoodanig vrij van alle gezwollen woorden, dat de schrijver nu volledig in den redenaar doorstraalde.

In 1844 begon Disraëli, Robert Peel aan te vallen en af te breken, in 1846 viel deze staatsman en in 1852 ook zijne partij, waarop Disraëli als kanselier of the Exchequer optrad, en van dan af in de lotsverwisselingen zijner staatkundige partij deelde.

In alle die staatkundige bemoeiingen, hield Disraëli zich nog voortdurend met letterkunde bezig en schreef romans, wier verschijning niet zelden de hoogte van wat de Franschen een événement noemen, bereikte. Zijn laatste groot werk is Lothaire, dat echter onder meer dan een opzicht, onze goedkeuring niet wegdraagt.

Fierder dan op zijne staatkundige overwinningen, is Disraëli op de palmen, die hij op het letterkundig veld mag inoogsten. Gaarne roemt hij er op, dat hij slechts een gentleman der pers is.

Zoo als men weet, behoort Disraëli tot de partij der torys, tot de behoudende partij, ofschoon hij vroeger tot die der wighs overhelde. Onder staatkundig opzicht was zijne toetreding tot het ministerie, voor de behoudende partij in Europa, een ontegenzeggelijk voordeel.