De Belgische Illustratie. Jaargang 6

Tien dagen te Blankenberghe
door een Redacteur in vacantie.
(Vervolg.)

XIV.

De visschers van Blankenberghe zijn voorzeker trouw aan den ouden trant van zaken gebleven: van oudsher zijn zij visschers en blijven dat.

De vader neemt zijn zoon reeds vroeg meê naar zee; overigens toen het kind nog op den arm gedragen werd, kroop het reeds in het duinzand en maakte zich den grooten waterplas eigen.

En toch is het visschers-ambacht niet winstgevend, verre van daar.

Even als in Gent, zegt Frans de Potter, sedert eeuwen de familiën van Melle, Deynoodt, Minne en van Loo, de vleeschhouwersnering uitoefenen, even zoo zegt Bardin, worden de namen van De Bruyne's, Cattoor's, Wybauw's, Van Dierendonck's, Popelier's, Regout's, Taut's, De Rycker's en Gezelle's, die men reeds in de oude doopregisters ontmoet, heden nog door de visschers van Blankenberghe gedragen.

Hun godsdienstzin, het werd reeds gezegd, is dezelfde van vroeger eeuwen, trots al de dikke wormen, met hunne echo’s, die zich jaarlijks in hun midden komen vestigen.

Heilig houdt de visscher de in zee gedane beloften. In zijn huiselijk leven is hij matig, zedig, ernstig, goed vader, goed echtgenoot, tot daden van moed en zelfopoffering gereed. Rijkdom kent hij niet, want zelfs het vaartuig, een notendop, waarin hij zich op de wijde zee waagt, is het zijne niet: - dat huurt hij van den reeder.

Frans de Potter - en hij moet het wel weten, want de man is in al die oude dingetjes volkomen thuis - zegt ons ergens, dat de kleedij van den Blankenbergher visscher nagenoeg dezelfde is als die der Vlamingen van de XVIe eeuw.

Even als zij, zegt hij, dragen zij op de feestdagen, eene breede broek van roode stoffe, langs voren bij middel van een grooten knoop vastgemaakt.

De broekknoop is gevormd door een muntstuk van Maria-Theresia, bij voorkeur een kroon, waarmede men zijn huwelijksfeest viert en waarvan men zich niet ontmaakt, al ware er zelfs geen kruimel brood in huis.

Ondervest en bovenvest - buis of wammes - is van eene oude snede; in den winter is het eerste van laken, en in den zomer van sits met roode bloemen, opgeluisterd door zilveren knoopen.

Gaan de visschers naar zee, dan zijn ze, voor den tocht, behoorlijk met hooge en zware waterlaarzen, leêren voorschoot en dito mouwen uitgerust.

Niets schilderachtiger dan een groep oude visschers, die op den hoek eener straat of aan het strand bij elkaar zitten; ik heb nooit in die groepen iets gedruischmakend opgemerkt: integendeel. Men zou gezegd hebben, dat men in dien kleinen kring over de meest ernstige vraagpunten, in kalmte en fluisterend, beraadslaagde.

Ik sprak hooger van den moed, de opoffering, den godsdienstzin der visschers; de heer Segaert - ik introduceer ieder lezer der Illustratie bij hem, aan het strand en in zijn recht comfortable huis - heeft er mij een drietal staaltjes van verteld, die ik op mijne beurt den goedwilligen lezer wil overbrengen.

XV.

Een vreeselijke storm had vier-en-twintig uren aangehouden; op de zandbanken der Paardenmarkt, was een groot schip gestrand; de bruisende golfslag beukte het vaartuig; de huilende wind gierde door het als spinneweb gebroken want.

Het kon niet lang meer duren of gansch de romp zou verbrijzeld en de onstuimige zee zou de brokkelen heinde en verre op het strand zaaien, als wilde zij spottend zeggen: ziedaar, mensch, hoe ik uw solieden scheepsbouw als een solferstek breek!

Blankenbergsche visschers voeren, niettegenstaande de holle zee, in hun notendop naar het vaartuig; met kloppend hart oogde men hen, nu eens dansend op de toppen der golven, dan eens in deze als begraven, op het strand achterna.

Na veel moeite en gevaren bereikten zij de zandbank en dachten dat er geen levend wezen meer aan boord was; zij klommen in het vaartuig en, tot hunne groote verbazing, lagen de matrozen op het dek uitgestrekt en in diepen slaap verzonken.

Dag en nacht hadden zij tegen het noodweêr geworsteld en eindelijk waren zij neêrgezakt en, 't mocht stormen rondom hen, ingeslapen! Slapende hadden zij in de eeuwigheid kunnen geslingerd worden.

De visschers klopten de matrozen, met de vlakke hand op de pikbroek

[p. 232]

wakker en zij, opspringend, waren voorwaar wel verwonderd, dat die mannen, in hunnen notendop, de bulderende zee hadden durven oversteken om hen aan een stelligen dood, en het geteisterd vaartuig van eene totale vernieling te redden.

Op gegeven oogenblik, en toen het vaartuig los geraakte, nam de visschersboot den zwaren romp op sleeptouw, en bracht hem te Vlissingen binnen.

Dat is een onder honderden feiten. De zee is een boek, zegden wij in den aanvang, doch de daden van moed en zelfopoffering staan er niet in opgeteekend.

het boren der tunnels.

Laat ons nu voor een oogenblik naar het stadje terugkeeren.

Op een donkeren nacht, het was den 28 April 1870, werd er op de deur geklopt van de kleine woning van Maria de Langhe.

Het was een helsch weer: de regen en hagel kletterden snijdend neêr; de wind gierde over den dijk en langs de daken, geveltoppen en schoorsteenen van het stadje; de zee brulde en loeide alsof zij duin en stad andermaal in haren schoot ging begraven.

Het was middernacht. Twee werklieden kwamen Maria de Langhe bidden, smeeken hen te volgen tot gene zij de schuilhaven, die op geringen afstand van het stadje gelegen is, ten einde hulp en bijstand te brengen aan de vrouw van een der werklieden.

Wie is Maria de Langhe? Eene eenvoudige vrouw uit de volksklas, die, als veertienjarig meisje, bij wijlen Dr. Notebaert in dienst trad en op haar twintigste jaar, door dezen geneesheer in de vroedkunde onderwezen en ook gediplomeerd werd, en nu sedert jaren - zij kan thans zoo wat zeven-en-vijfiig jaren tellen - inderdaad, voor de arme visschersfamiliën eene andere Voorzienigheid is.

De nacht was zeker niet aantrekkelijk; doch Maria de Langhe heeft het gevoel van plicht in zoo hooge maat, dat er inderdaad iets heldhaftigs in haar is.

Het weêr was helsch, zegden wij, de nacht stikdonker. De dijk van Blankenberghe naar de in aanbouw zijnde schuilhaven, was met onregelmatig opgehoopte bouwmaterialen overdekt; bij volle daglicht was het zelfs, op sommige punten, onmogelijk aldaar te circuleeren.

Het was echter langs dien weg, dat de moedige vrouw, de houten barakken, aan gene zij de werken, moest bereiken.

Klouterend en tastend werd de weg voortgezet, toen eensklaps de voet van Maria de Langhe op een stuk hout uitschoof en zij ter aarde viel; zij gevoelde onmiddellijk dat er iets verschrikkelijks had plaats gehad; maar moedig zegde zij:

‘Wil mij opnemen om mij te ondersteunen; want mijn been is gebroken.’

De twee werklieden gehoorzaamden, en wilden haar nu in haar huis terugbrengen; doch zij antwoordde:

‘- Neen, mijn plicht vooraf. Uwe vrouw verkeert misschien in een gevaarlijken toestand. Breng mij bij haar; want het ware voor mij eene knaging, indien haar een ongeluk moest overkomen, bij gemis aan hulpmiddelen. Nadien zal ik mij wel laten bezorgen’ (letterlijk).

Vindt gij niet dat er iets heldhaftigs in dat antwoord is? De plicht sprak bij haar luider dan de pijn, de smart, het persoonlek behoud!

De twee mannen tilden nu de moedige vrouw op, en worstelden in dien ijselijken nacht, over duizende hinderpalen voort; op hunne armen gedragen, bereikte eindelijk Maria de Langhe, de houten barak en vond er de arme vrouw in een allerdroevigsten toestand. Zij, van hare zijde, verkropte de folterende pijn van het gebroken been.

Vier uren lang bleef zij daar. Men begrijpt in welke moeielijke houding. Eindelijk kon zij aan het vertrekken denken; doch hoe haar huis bereiken? De beide werklieden voerden die moedige vrouw op eenen kruiwagen in den nacht naar huis, waar zij drie maanden aan de zorgen van Dr. Verhaeghe bleef toevertrouwd.

Een tweede Voorzienigheid voor Blankenberghe, ja, dat is zij in elke bange omstandigheid geweest, en het gouvernement verleende haar dan ook de decoratie van 1^e klasse - eene plechtigheid, die door al de aanwezige badgasten gevierd werd en waarbij de wijn, mild gegeven, ook mild gedronken werd.

Indien gij warme zeebaden denkt te moeten nemen, ga bij Maria de Langhe, vrouw P. van Wulpen, en gij zult er nog de prachtige geschenken zien, die, vooral door bemiddeling van Mevrouw de barones van Cromburghe, haar werden gegeven. Zij zal u nog vertellen... doch laat haar zelf de namen noemen van diegenen, welke tot dit echt volksfeest bijdroegen.

(Wordt vervolgd.)