De Belgische Illustratie. Jaargang 6

[p. 201]

[Nummer 26]

Frans August Gevaert.

In de 18^e aflevering deelden wij het portret meê van den vlaamschen toondichter Peter Benoit; vandaag stellen wij den lezer eene andere vlaamsche beroemdheid in de toonkunst voor - Frans August Gevaert, even als Benoit een kind uit Vlaanderen, als het ware de bakermat der melodie.

frans august gevaert.

Niet verre van Deynze, ligt een dorp, Huysse genaamd. Het is daar dat Gevaert den 31 Juli 1828 het levenslicht zag. In wat de toonkunst betrof, was hij een bevoorrecht kind, en vandaar dan ook dat zijne ouders, aangedreven door de zucht des jongelings en den raad van vrienden, hem naar het conservatorium van Gent zonden.

Met een licht hart en gewis ook met eene lichte beurs, deed de jonge Huyssenaar zijne intreê in de muziekschool, en maakte onder de leiding van een man van talent, Mengal, zoo'n snelle vorderingen, dat hij weldra den eersten prijs van harmonie en later dien van het contrapunt behaalde.

Om zijne studiën te volledigen, begaf hij zich, even als Benoit deed, naar het conservatorium van Brussel; de leiding van Fétis had, en te recht, aller vertrouwen. Het was in 1847 dat Gevaert in gemelde stad, dus zoo wat omtrent 19 jaar oud, den prijs van Rome verwierf - eene schitterende onderscheiding, welke meer en meer deed zien, dat de jonge bekroonde reeds vroeg naar eene eerste plaats tusschen de beroemdheden dingen zou.

Ingezien zijne jeugd, verleende het gouvernement een uitstel van twee jaar voor het ondernemen der kunstreis, aan den prijs van Rome verbonden Hiervan maakte hij gebruik om twee kleine operas te toonzetten: Hugues de Zomerghern en la Comédie en ville. Beiden werden te Gent opgevoerd, doch waren nog niet zoo solied van bewerking, dat zij op het repertorium konden blijven.

In 1849 ondernam Gevaert zijne kunstreis door Frankrijk, Italië, Spanje en Duitschland, en verzamelde een schat van kennissen en ondervinding, die hem weldra te stade kwamen. Het was na dien terugkeer, dat de schrijver dezer regelen, den jongen toondichter in den

[p. 202]

Haag aantrof, waar hij, in het schouwburglokaal en door de zangers des franschen tooneeltroeps, eene cantate deed uitvoeren, bij gelegenheid der meerderjarigheidsverklaring van den prins van Oranje - een werk met prachtige gedeelten, en dat, jammer genoeg, in het vergeetboek is geraakt.

Gevaert was destijds eene levenslustige, opgewekte, eene recht dichterlijke ziel; zijn omgang was gezellig, opgeruimd, aantrekkelijk. Het ontbrak hem geenszins aan geest en vroolijkheid; en ging gemakkelijk tot het ernstige over, waarin hij dan ook even tintelend en levendig was als in het luimige.

Stellig was hij een man met veelzijdige kennis, zonder verwaandheid aan het licht gebracht: er was in hem iets van den ronden jongeling. In de schaduw van het bosch in den Haag, of op het strand der zee te Scheveningen zong hij ons de melodiën voor, die hij in zijne nog niet opgevoerde opera's plaatsen zou, en die wij ook, jaren nadien, in der waarheid erkenden en toejuichten.

Druk hield Gevaert zich destijds bezig met verschillende letter-, geschied- en taalkundige studiën. Hij sprak, even als vele Vlamingen, verscheidene talen, kende volledig onze noord- en zuidnederlandsche letterkunde, de oude gelijk de nieuwe; was, kortom, een flamingant in den vollen zin des woords, hetgeen hij, naar men ons verzekert, niettegenstaande zijne fransche omgeving, immer gebleven is, ofschoon hij niet rechtstreeks en als zoodanig, gelijk Benoit doet, optreedt.

In 1853 zich te Parijs gevestigd hebbende, deed hij verscheidene opera's in het Theâtre-Lyrique opvoeren. Georgette, le Billet de Marguerite, les Lavandières de Santarem zijn hoogst verdienstelijk, maar zij verbleeken tegenover Quentin Durward en Capitaine Henriot.

Gevaert componeerde een groot getal vlaamsche kooren, verscheidene cantaten, liederen en wat dies meer. Van 1866 tot 1870 was hij directeur der muziek in het parijzer opera, eene functie welke voor hem Herold en Halevy hadden waargenomen; doch tijdens den franschduitschen oorlog viel de opera-wereld te Parijs en Gevaert keerde naar Gent terug, om aldaar rustiger dagen af te wachten.

In 1871 viel, door het overlijden van Fétis, de plaats van directeur van het koninklijk conservatorium en der koninklijke kapel open, en Gevaert werd tot die functiën geroepen. Het was inderdaad plicht, dat België nogmaals dien kunstnaam niet aan den vreemde afstond, zoo als het er reeds zoovelen heeft afgestaan.

Gevaert is lid van het Institut de France, lid der koninklijke Akademie van België en andere geleerde genootschappen.