De beurs te Brussel.
Guicciardini (vertaling van Kiliaen) zegt in het kapittel over de Beurs van Antwerpen:
‘Maer laet ons een weynich spreken, want het merckens ende verhalens weerdich is, van waer desen naem Borse komt. Te Brugghe is een opene plaetse seer wel gheleghen tot alle wycken der stadt: daer voor aen staet een out huys, van den edelen gheslachte der Borsen ghenoemt, eertyds ghebouwt met zyne wapenen van ghehouwen steen, boven de poorte, welke drie borsen zyn. Van dit huys, gheslacht ende wapen, heeft dese plaatse den naem gheeregen, ghelyck ghemeinlyck in diergelycke dingen geschiedt.
Ende want de Cooplieden die te Brugghe woonden, dese plaetse oft borse verkosen ende ghebruyekten, ende noch hedendaeghs tot vertreck ende versamelinge om heuren coophandel te dryven, gebruycken, en daer nae t' Antwerpen ende te Berghen ter marckt trocken, hebben om de ghelyckenisse ende ghewoonte der plaetsen van Brugghe, den naem ghegheven der plaetsen van Antwerpen ende Berghen, daer zy t'samen versamelden tot coophandel, de selve oock van gelvcke Borse heetende.
Welcken naem Borse t'Antwerpen, soo aengenaem ende weerdich is gheweest, dat naemaels de Fransoysen, dien treckende tot eenen anderen sin, desen te Rouaen ende voorts te Toulouse hebben gebracht, aldus noemende seker plaetsen, panden ende coopwinekels, gheordineert nae de hierlandtsche maniere tot vertreck der cooplieden. Het selve hebben oock nu cortelinck d'Engelsche te Londen ghedaen, d'aenrichter oft stichter van de seer schoone huysinghen aldaer is geweest M. Thomas Grassan, een treffelyck Borger der selver konincklijcker stadt: welck werck voleynt zynde, is de Koninginne Elizabeth selve te Londen gecomen, om te sien, ende ter plaetsen comende, heeft dat hoochelyck ghepresen; maer om niet te schynen ghemaekt te zyn nae het voormaecksel van d'Antwerpsche Borse, heeft zy 't geheeten de Konincklycke Wissel, merckelyck bevelende dat men 't niet anders noemen en soude.’
Niettemin werd in Londen nog lang het gebouw insgelijks de ‘Beurs’ genoemd; overigens de andere handeldrijvende volkeren verkozen den naam van Beurs, welke in de fransche taal met het woord Bourse vertaald wordt, en dewijl Brussel zich - wat spotternij! - als eene fransche stad beschouwt, heeft het ook de oneigenaardige vertaling boven zijn nieuwen handelstempel gezet: Bourse de Commerce.
De nieuwe beurs te Brussel maakt front naar den boulevard - nog een voor ons zeer oneigenaardig woord, doch de lezer vergete niet dat wij ons in Bruxelles bevinden, hetwelk wil doorgaan voor Paris en miniature - het tegenovergestelde gedeelte geeft op de rue du Midi, hetgeen wij zullen vertalen door Zuiderstraat, en om die twee punten niet meer te moeten herhalen, zullen wij hier slechts opmerken, dat in die twee straten een breede trap, 3 meters 20 hoog, naar het inwendige van het gebouw leidt.
De plans van het gebouw, welke opgemaakt zijn door den heer Suys, beslaan niet minder dan drie duizend meters oppervlakte. Het gebouw is in den stijl der renaissance, vereenigd met den stijl Lodewijk XIV, zoodat het den bouwmeester toegelaten was, vrijen teugel aan alle mogelijke fantaziën te geven.
De eigenlijke Beurs wordt gehouden in de zaal gelijkvloers, of wat men zoo oneigenaardig noemt; zij is 43 meters 50 lang, op 37 meters 50 breed, en twee escaliers d'honneur (eeretrappen) leiden derwaarts. Het is te hopen, dat zij die deze trappen beklimmen, niet vergeten, dat men ze aldus genoemd heeft, al zingt men dan ook dat de eer daar, in dien tempel van goud en koepons, niet gekwoteerd staat.