Het paleis der natie te Brussel.
Wat is Brussel in een honderdtal jaren veranderd! Wie zou aan het Park met al zijne paleizen, nog kunnen veronderstellen, dat de teekeningen echt zijn welke Sanderus daarvan geeft en die gegraveerd werden door Lucas Vorstermans, den jongere! Waar is dat paleis gebleven van de oude hertogen van Braband, met zijne torenspitsen, zijne ruime binnenpleinen, zijne gaanderijen?
Geen spoor is er nog van te vinden, zoo min als van den bloem- en doolhof, van den wijnberg, het hertenkamp en de fonteinen; geen spoor van al die bouw- en natuurpracht, en indien er eene stad is welke peau neuve heeft gemaakt, dan is het zeker wel Brussel. Wat het nog overhield van zijn hertogelijk verledene, ligt tegenwoordig schier geheel tusschen de moderne pracht, verloren en verborgen.
Ter plaatse waar nu het paleis der Natie staat, zag men weleer de nederige woning, in welke Karel V zich afzonderde, nadat hij afstand van den troon deed. Het tegenwoordige gebouw werd ten koste van de stad, door den bouwmeester Guymard, in de jaren 1779-1783 gebouwd. Het diende, in den aanvang, voor de zittingen van den raad van Braband.
Toen de fransche republiek ons zijne zalige wetten oplegde, diende dit gebouw tot tribunaal, en in 1817 toen wij op de Vereenigde Nederlanden mochten roemen, tot vergaderzaal der Staten-generaal, die den 18den October 1818 daarvan bezit namen.
‘Nu nog vereenigen zich daar de Wetgevende Kamers. De werken, onder toezicht van den bouwmeester Van der Straeten, werden deels herbegonnen na den brand van 29 December 1820. De voorgevel is versierd met acht kolommen, welke een driehoekig frontispice ondersteunen, in hetwelk de beeldhouwer Godecharles, in 1782, een basrelief, de Justicie voorstellende, beitelde.
Opmerkelijk is de roode marmertrap, die naar de zalen van Senaat en Kamer leidt. In de laatste jaren zijn beide zalen veel verfraaid en zal de Senaat met schilderingen van Gallait worden versierd. Overigens bemerkte men, in verschillende bijhoorige zalen, reeds schilderstukken van de voornaamste vlaamsche meesters.