De tuilerieën tijdens Hendrik IV.
De Tuilerieën, het koninklijk of keizerlijk paleis, en dat op dit oogenblik, dank zij die lieve Commune, een grooten puinhoop aanbiedt, leverde tijdens Hendrik IV, een gansch ander gezicht op dan wel voor den brand van 1871.
Wilt gij iets naders over dat beroemde gebouw vernemen, dat een zoo groote rol in de geschiedenis van Frankrijk in de laatste eeuwen gespeeld heeft? Weet dan, dat de plaats waar het zich weleer in al zijne pracht verhief, vroeger de Sablonnière genoemd werd en zijn naam nadien veranderd werd in de Tuileries de St. Honoré, en wel ten gevolge der daar aanwezige pannenbakkerijen.
In 1518 kocht Frans I, voor zijne moeder Louise van Savoye, die het hôtel de Tournelles niet meer wilde bewonen, van Nicolaas de Neuville, Heer van Valeroi, een daar gelegen huis en hof. Louise van Savoye verbleef er echter slechts korten tijd, en gaf beiden in vruchtgebruik aan den hofmeester van den dauphin, Jean Tiercelin.
Toen in 1564, de altijd intrigeerende en cabaleerende Catharina de Medicis, de Louvre verliet, waar de koning haar zoon woonde, koos zij de Tuilerieën tot verblijf. Dààr kon zij vrij met alchimisten, horoscooptrekkers en sterrenwichelaars knoeien, om de toekomst te ontcijferen. Men voegde destijds eenige gebouwen bij de bestaande; maar tevens gaf de weelderige vorstin last, aan de bouwmeesters Philibert Delorme en Jean Bullant een prachtig paleis te ontwerpen.
Onmiddellijk werd met bouwen aanvang gemaakt: vooreerst een midden-pavilloen met koepel, vervolgens twee portieken met terrassen en eindelijk twee pavilloenen aan de uiteinden. De tuin werd door een muur omringd, aan welks uiteinde en op den boord der Seine, de koning, den 11 Januari 1566, den eersten steen legde voor een bastion.
De wispelturige Catharina de Medicis verliet echter weldra het verblijf en deed de fondamenten van het hôtel van Soissons leggen.
Hendrik IV deed de Tuilerieën aanmerkelijk vergrooten. Terwijl dit gebouw in den aanvang slechts 80 roeden voorgevel had, bekwam het er nu 168. De twee pavilloenen die wij, voor den brand aan de uiterste einden zagen, werden gebouwd onder Lodewijk XIII. Het was ook die koning, welke het plein van het kasteel, door houtwerven, ovens en andere inrichtingen bezet, deed ontruimen.
Lodewijk XIV, die de zucht tot bouwen had, deed, onder de leiding van Louis Leveau en Frans Orbay, zijn leerling, het middenpavilloen - le pavillon de l'horloge - verhoogen en zijne bekrooning door een vierhoekigen koepel vervangen. Nog eenige andere, doch meestal inwendige veranderingen, werden door dien bouwmeester bewerkt. De galerij, die de Louvre met de Tuilerieën verbindt, was onder Hendrik IV begonnen, doch werd eerst onder Napoleon in 1802 voltooid.
Auteursrechtvrij